Największe tegoroczne wydarzenie polityczne w ramach platformy współpracy Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW) i Chin, tzw. 16+1, odbyło się w dniach 6‒7 lipca w Sofii. Polskę na spotkaniu reprezentował Wiceprezes Rady Ministrów Jarosław Gowin, minister nauki i szkolnictwa wyższego.
Pierwsze spotkanie premierów EŚW-ChRL odbyło się w Warszawie w 2012 r. przy okazji wizyty ówczesnego premiera Chin Wen Jiabao w Polsce. Strona chińska ogłosiła wówczas plan „12 kroków na rzecz przyjaznej współpracy z Europą Środkową i Wschodnią”, który stał się podstawą dla rozwoju formatu 16+1. Kolejne szczyty premierów odbyły się w Bukareszcie (2013), Belgradzie (2014), Suzhou (2015), Rydze (2016) oraz Budapeszcie (2017). Platforma 16+1 obejmuje 11 państw członkowskich Unii Europejskiej (Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Węgry), 5 państw europejskich spoza UE (Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Macedonia, Serbia) oraz Chiny.
Tematem przewodnim tegorocznego, VII szczytu 16+1 w Sofii była „Głęboka, otwarta współpraca na rzecz inkluzyjnego dobrobytu”.
W swoim wystąpieniu podczas sesji plenarnej Premier Jarosław Gowin podkreślił, że Polska docenia wielowymiarowość inicjatywy, jaką jest szczyt 16+1. Umożliwia on bowiem pogłębienie kontaktów z Chinami nie tylko na poziomie administracji, ale również biznesu, nauki czy kultury. „Zdajemy sobie sprawę, że dla części europejskich państw formatu szczyt stanowi unikalną okazję do prowadzenia politycznego dialogu wysokiego szczebla z Chinami” – mówił wicepremier Gowin.
Premier Jarosław Gowin z uznaniem odniósł się do doczasowych osiągnięć platformy 16+1, ale zaznaczył, że widzi potencjał do ściślejszej współpracy. Potwierdził też gotowość do dalszego zaangażowania Polski w formacie 16+1.
„Niektóre obszary wymagają zapewne korekt, warto zatem pracować nad doskonaleniem i zwiększeniem skuteczności tej platformy współpracy z wymiernymi korzyściami dla wszystkich członków” – zaznaczył wicepremier Jarosław Gowin. Premier podkreślił także, że inicjatywa 16+1 może stanowić jeden z instrumentów budowy większej spójności regionu, obok Grupy Wyszehradzkiej czy inicjatywy Trójmorza, których Polska jest aktywnym promotorem. Może również odegrać konstruktywną rolę w kontekście rozwijania zrównoważonych geograficznie szlaków transportowych i połączeń logistycznych między Unią Europejską a Chinami.
Podczas szczytu Jarosław Gowin spotkał się z Premierem Chuin Li Keqiang. Premier Gowin podkreślił, że „Polska utrzymuje zainteresowanie współpracą w formacie 16 +1, oczekując jednocześnie na intensyfikację kontaktów i rozwój wymiany gospodarczej w ramach wszechstronnego strategicznego partnerstwa miedzy Polską i Chinami”.
Premier Gowin wziął również udział między innymi w otwarciu wystawy prezentującej osiągnięcia w ramach współpracy lokalnej pomiędzy krajami Europy Środkowo-Wschodniej (CEEC) i ChRL oraz rozmawiał z szefami delegacji na śniadaniu roboczym wydawanym przez Premiera Republiki Bułgarii Bojko Borisowa.
Następny szczyt 16+1 odbędzie się w 2019 roku w Chorwacji.
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
