Międzynarodowa Agencja Energii (IEA) napisała w swoim najnowszym raporcie, że świat ma okazję, by wykorzystać ogromny potencjał drzemiący w wodorze, który może stać się niezwykle ważnym elementem bardziej zrównoważonej i bezpiecznej przyszłości energetycznej.
W publikacji przedstawiono wyniki szczegółowych badań, które analizują jak obecnie wygląda wykorzystanie wodoru w energetyce, a także zawiera wskazówki, dotyczące jego przyszłości.Raport zatytułowany „Przyszłość wodoru: Wykorzystanie dzisiejszych możliwości” stwierdza, że czysty wodór może obecnie liczyć na silne wsparcie ze strony rządów i przedsiębiorstw na całym świecie, a liczba polityk i projektów poświęconych jego rozwojowi szybko rośnie.
Wodór może pomóc stawić czoła różnym niezwykle trudnym wyzwaniom energetycznym, w tym pomagać w magazynowaniu energii, pochodzącej z niestabilnych i zmiennych źródeł odnawialnych, takich jak ogniwa słoneczne i wiatr, aby lepiej odpowiedzieć na popyt na energię. Może wspierać dekarbonizację w różnych sektorach przemysłowych, w tym sektorze transportu na duże odległości chemikaliów, żelaza i stali, gdzie bardzo trudno jest znacznie ograniczyć emisję. Może również pomóc w poprawie jakości powietrza i wzmocnieniu bezpieczeństwa energetycznego.
Wodór można pozyskiwać z bardzo wielu paliw, w tym z odnawialnych źródeł energii, energii jądrowej, gazu ziemnego, węgla i ropy naftowej. Może on być transportowany jako gaz rurociągami lub w postaci płynnej przez statki, podobnie jak skroplony gaz ziemny (LNG). Nadaje się również do przekształcania go w energię elektryczną i metan, aby zasilać domy i przemysł paszowy oraz w paliwa do samochodów, ciężarówek, statków i samolotów.
„Rozwój wodoru cieszy się obecnie niespotykaną popularnością, napędzaną przez rządy, które importują i eksportują energię, a także wśród przedstawicieli przemysłu opartego na OZE, zakładów energetycznych i gazowych, producentów samochodów, firm naftowych i gazowych, dużych firm technologicznych i dużych miast” – powiedział dr Fatih Birol, dyrektor IEA. Według niego „świat nie powinien przegapić tej wyjątkowej szansy uczynienia wodoru ważną częścią naszej czystej i bezpiecznej przyszłości energetycznej”.
Aby wykorzystać tę dynamikę, raport IEA zawiera siedem kluczowych zaleceń, które pomogą rządom, firmom i innym zainteresowanym stronom zwiększyć skalę projektów wodorowych na całym świecie. Obejmują one cztery obszary, w których dzisiejsze działania mogą pomóc w stworzeniu podstaw dla rozwoju globalnego przemysłu czystego wodoru w nadchodzących latach:
- Uczynienie portów przemysłowych centrami zwiększenia wykorzystania czystego wodoru;
- Wykorzystanie istniejącej infrastruktury, takiej jak gazociągi;
- Zwiększenie wykorzystania wodoru w transporcie poprzez używania go do zasilania samochodów, ciężarówek i autobusów kursujących na kluczowych trasach;
- Uruchomienie pierwszych międzynarodowych wodorowych szlaków żeglugowych, aby handlować surowcem.
Raport zauważa, że przed rozwojem wodoru wciąż stoją poważne wyzwania. Jego produkcja ze źródeł niskoemisyjnych jest obecnie kosztowna, rozwój infrastruktury wodorowej jest powolny co powstrzymuje jego rozpowszechnienie, a niektóre przepisy ograniczają rozwój przemysłu na nim opartego.
Obecnie wodór jest już wykorzystywany na skalę przemysłową, ale prawie w całości pochodzi z gazu ziemnego i węgla. Jego produkcja, głównie dla przemysłu chemicznego i rafineryjnego, odpowiada za 830 milionów ton emisji CO2 rocznie. To równowartość rocznej emisji dwutlenku węgla w Wielkiej Brytanii i Indonezji łącznie.
Zmniejszenie emisji przy obecnych sposobach jego produkcji jest wyzwaniem, ale stanowi również okazję do zwiększenia obecności czystego wodoru na całym świecie. Jednym z podejść jest wychwytywanie i przechowywanie lub wykorzystanie CO2 z produkcji wodoru z paliw kopalnych. W tym momencie na całym świecie istnieje kilka zakładów przemysłowych, które wykorzystują ten proces, a kolejne są w przygotowaniu, ale by technologia ta stała się szeroko wykorzystywana potrzeba ich znacznie większej liczby.
Inne podejście polega na zapewnieniu przez przemysł większych dostaw wodoru z czystej energii elektrycznej. W ciągu ostatnich dwóch dekad rozpoczęto ponad 200 projektów mających na celu przekształcenie energii elektrycznej i wody w wodór w celu zmniejszenia emisji – z transportu, wykorzystania gazu ziemnego i różnych sektorów przemysłowych – lub w celu wsparcia integracji odnawialnych źródeł energii w systemie energetycznym.
Rozszerzenie wykorzystania czystego wodoru w innych sektorach – takich jak transport samochodowy, ciężarowy, przemysł stalowy i związany z budynkami grzewczymi – jest kolejnym ważnym wyzwaniem. Na świecie jest obecnie około 11 200 samochodów napędzanych wodorem. Istniejące cele poszczególnych rządów wymagają gwałtownego zwiększenia tej liczby do 2,5 miliona do 2030 roku.
Decydenci muszą upewnić się, że warunki rynkowe są dobrze dostosowane do osiągnięcia tak ambitnych celów. Ostatnie sukcesy ogniw fotowoltaicznych, wiatrowych, akumulatorów i pojazdów elektrycznych pokazały, że innowacje w zakresie polityki i technologii mają moc budowania globalnych gałęzi przemysłu czystej energii.
Jako wiodący na świecie autorytet w dziedzinie energii, zajmujący się wszystkimi paliwami i technologiami, IEA jest najlepszą instytucją, która może pomóc w kształtowaniu globalnej polityki dotyczącej wodoru.
IEA/Joanna Kędzierska
