Władze Kanału Panamskiego zatwierdziły publiczny przetarg na budowę i eksploatację 80-kilometrowego gazociągu przez przesmyk. Projekt ten miałby transportować skroplony gaz (LPG) z panamskiego wybrzeża Karaibów na stronę Pacyfiku w celu eksportu do Azji. LPG ma być sprowadzany z terminali na wschodnim wybrzeżu USA, następnie transportowany statkami do Panamy i wysyłany przez planowany rurociąg. Inicjatywa ta ma zmniejszyć ograniczenia z przepustowością kanału dla niektórych statków gazowych.
Kanał między Oceanem Spokojnym a Atlantykiem, zbudowany przez Stany Zjednoczone i otwarty w 1920 roku, został przekazany Panamie w 1999 roku. Zarząd kanału, zdecydował się na ten między oceaniczny projekt, prawdopodobnie w kontekście powtarzających się gróźb ze strony prezydenta USA Donalda Trumpa, który chciałby odzyskać nad nim kontrolę. Ricaurte Vasquez, administrujący Kanałem Panamskim twierdzi, że „Transport skroplonego gazu ropopochodnego jest bardzo istotną działalnością, ponieważ popyt podwoi się w ciągu najbliższych 10 lat, podczas gdy tranzyt statków transportujących gaz przez kanał jest ograniczony.” Rurociąg transportujący ropę z wybrzeża Pacyfiku na Atlantyk, czyli w przeciwnym kierunku niż planowany teraz, istnieje od lat w Panamie, ale nie jest zarządzany przez zarząd Kanału Panamskiego. Zdaniem Energy News, specyfika tego projektu, który został skonstruowany, w kontekście tranzytu energii między Ameryką a Azją, podkreśla bieżące wyzwania. Polegają one na równoważeniu otwartości inwestycji zagranicznych z kontrolą krajową. Zarząd Kanału Panamskiego nie opublikował jeszcze szczegółowego harmonogramu przetargu ani kryteriów wyboru potencjalnych operatorów.
Zwiększenie przepustowości kanału
Zdaniem specjalistycznego portalu Seatrade Maritime News, statki LPG rozładowywałyby się na jednym końcu rurociągu, a ładunki byłyby odbierane na drugim końcu, zmniejszając ruch statków LPG w Kanale Panamskim i zwalniając miejsca dla kontenerów i statków LNG do tranzytu. Poza tym portal ten podaje, że z myślą o przejrzystości, projekt przejdzie przez proces przetargowy w celu promowania konkurencji i udziału firm wykwalifikowanych technicznie i komercyjnie w celu podjęcia budowy i ewentualnej eksploatacji rurociągu. Ricaurte Vasquez w oświadczeniu dla prasy, zaraz po ogłoszeniu pomysłu na rurociąg powiedział, że będzie on miał przepustowość „do miliona baryłek dziennie, ale rynek jest znacznie większy”. Stwierdził również, że przepustowość LPG w Kanale Panamskim może osiągnąć dwa miliony baryłek dziennie w ciągu najbliższych dziesięciu lat.
Potencjalni klienci nowego projektu i szansa rozwoju
Portal Seatrade Maritime News, podaje również, że Japonia może być potencjalnym klientem, korzystającym z nowego gazociągu. Vasquez przedstawił wyzwania związane z przepływami handlowymi LPG na Międzynarodowym Forum Skroplonego Gazu Ropopochodnego w Tokio w zeszłym miesiącu. Spotkał się tam z przedstawicielami japońskiego rządu oraz krajowego przemysłu żeglugi i energii. Portal Lloyds List zauważa natomiast, że ta inwestycja „wzmocni strategiczną pozycję Panamy” i „zapewni długoterminową konkurencyjność i zrównoważony rozwój kanału”. Lloyd List zauważa, że zrównoważony rozwój jest wysoko na agendzie dla kanału po niedawnej suszy, która spowodowała poważne ograniczenia dotyczące w tranzycie w latach 2023-2024. Rozwiązanie to może być kluczowe, jeśli susza stanie się częstsza z powodu zmian klimatycznych. Nie bez znaczenia może być też fakt, że w kanale uruchomiono niedawno nową inicjatywę, aby nadać priorytet statkom napędzanym paliwami niskoemisyjnymi i wyposażonymi w energooszczędne technologie, zgodnie z globalnymi celami dekarbonizacji żeglugi. Począwszy od października 2025 roku Kanał Panamski wprowadzi cotygodniowy Slot NetZero dla statków Neopanamax, które spełniają surowe kryteria niskoemisyjne.
Marcin Jóźwicki
Wysokie cła na Chiny szansą dla polskich firm. Ekonomista: możemy zastąpić część chińskiej oferty
