Współpraca regionalna to klucz do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii w UE. Państwa Morza Bałtyckiego mają szansę stworzyć prawdziwie regionalny rynek zielonej energii. Największą częścią tego rynku będzie energetyka wiatrowa.
Dla zacieśnienia współpracy między państwami z regionu Morza Bałtyckiego ważne znaczenie miało podpisanie w czerwcu dokumentu Memorandum of Understanding w ramach inicjatywy przedłużenia Baltic Energy Market Interconnection Plan. Dokument zakłada pogłębienie współpracy na obszarze energii pomiędzy państwami regionu Morza Bałtyckiego poprzez, m.in. wspólną ocenę tzw. generation adequacy, rozbudowę infrastruktury sieciowej oraz wspólne inicjatywy rozwoju OZE.
– IHS CEA wskazała, że w regionie bałtyckim do 2030 roku może powstać nawet ponad 100 GW dodatkowych zielonych mocy. Dwie trzecie z nich będzie pochodziło z farm wiatrowych na lądzie i morzu, a jedna czwarta ze źródeł fotowoltaicznych. Regionalne współdziałanie pozwoli w większym stopniu wykorzystać olbrzymi potencjał odnawialnych źródeł energii i przyczyni się do zwiększenia integracji rynku elektroenergetycznego w ramach Unii Europejskiej. – mówi Izabela Kielichowska, wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.
Do rozwijania współpracy regionalnej między poszczególnymi państwami członkowskimi istotnie zachęcają Komisja Europejska, Parlament Europejski oraz Rada Europejska. Kooperacja jest niezbędna by spełnić ogólnounijne cele dla OZE na 2030 rok (udział zielonej energii w zużyciu brutto ma wynieść 27%). Żeby zwiększyć poziom współpracy regionalnej konieczne jest jednak wypracowanie rozwiązań, które wniosą dodatkową wartość dodaną dla wszystkich krajów regionu.
Przede wszystkim należy zdefiniować niezbędny poziom bezpieczeństwa systemu i popyt na energię elektryczną w regionie. Kluczowa jest znacząca modernizacja i rozwój istniejącej infrastruktury przesyłowej, także połączeń międzysystemowych, stworzenia szyny bałtyckiej dla zintegrowanego rozwoju offshore. Konieczne jest też wypracowanie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa systemów elektroenergetycznych w regionie oraz, być może, wypracowanie wspólnej strategii rozwoju miksu energetycznego. Komisja Europejska postuluje, by region bałtycki wprowadził trzy pilotażowe rozwiązania dla całego rynku energii w Europie:
– stworzenie propozycji wspólnego planu działania do roku 2030 na rzecz rozwoju OZE w regionie. Plan taki miałby powstać do roku 2018
– większą koordynacja systemów wsparcia OZE lub nawet stworzenie wspólnego systemu wsparcia offshore
– głębokie zmiany w rynku energii prowadzące do lepszej integracji OZE w rynku energii.
Zachętę do rozwijania współpracy w ramach regionu mogą również stanowić dodatkowe środki finansowe przeznaczane na ten cel. Pieniądze mogą pochodzić z takich źródeł jak: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Funduszu Spójności czy Europejski Fundusz Inwestycji Strategicznych. Współfinansowanie projektów zwiększających współpracę w ramach danego regionu sprawiłoby, że byłyby one znacznie bardziej atrakcyjne dla inwestorów.
Region Morza Bałtyckiego, do którego obok Polski należą państwa skandynawskie, czy kraje bałtyckie, może być liderem w tworzeniu wspólnego rynku energii i liderem rozwoju OZE w Europie. Lepsza koordynacja krajowych polityk energetycznych pozwoli na bardziej efektywne wykorzystanie istniejących zasobów. Dla Polski to może oznaczać dodatkowe możliwości rozwoju.
– Najnowszy Raport Fundacji im. H. Boella oraz firmy Ecofoys pt. „Driving regional cooperation forward in the 2030 renewable energy framework” zawiera scenariusze rozwoju i rekomendacje w zakresie budowania wspólnego rynku energii wokół Bałtyku. Polska już dziś powinna aktywnie włączyć się w dyskusję nad nowym rynkiem energii UE i być aktywnym uczestnikiem jednego z subrynków. Mamy ogromny potencjał do tego by stać się jednym z liderów, który będzie eksporterem energii do pozostałych krajów. – podsumowuje dr Arkadiusz Sekścińki, wiceprezes PSEW.
Dyrekcja Generalna ds. Energii mocno akcentuje, że współpraca regionalna w zakresie OZE istotnie wpisuje się w koncepcję Unii Energetycznej i oczekuje, że państwa Morza Bałtyckiego do końca 2018 roku określą mapę drogową rozwoju zielonej energii po roku 2020 zyskując pozycję lidera w UE w tym zakresie.
Współpraca w ramach regionu bałtyckiego była tematem, zorganizowanego przez Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej (PSEW), panelu „Region Morza Bałtyckiego – Rola Wiatru”, który odbył się podczas Konferencji Europejskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej (EWEA) w Paryżu w dniach 17-20 listopada.
Źródło: Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej
