Kontrowersyjna oferta Białorusi bez odpowiedzi Polski

25 października 2016, 06:00 Alert

Białoruś proponuje Polsce współpracę w zakresie dostaw energii elektrycznej z budowanej w Ostrowcu elektrowni jądrowej. Poinformował o tym premier Białorusi Andriej Kobiakow podczas spotkania z polskim wicepremierem, ministrem rozwoju oraz ministrem finansów Mateuszem Morawieckim 24 października. Polacy nie odnieśli się oficjalnie do tej propozycji.

– Białoruś planuje uruchomić pierwszy blok elektrowni jądrowej w Ostrowcu w 2018 roku. Myślę, że moglibyśmy udanie współpracować w zakresie dostaw energii elektrycznej z Białorusi do Unii Europejskiej. Polska mogłaby skorzystać z tej energii lub realizować jej tranzyt do innych państw członkowskich UE – powiedział Kobiakow. Dodał, że temat ten był swego czasu przedmiotem żywej dyskusji i według niego jest on nadal perspektywiczny.

Pomysł dostaw białoruskiej energii nad Wisłę pojawia się w mediach naszych wschodnich sąsiadów od dłuższego czasu. Na początku kwietnia białoruski wiceminister energii Leonid Szenec powiedział, że Mińsk rozważa możliwość eksportu energii elektrycznej do Polski. Co ciekawe, miesiąc później ponowił ofertę. Stwierdził, że rozmowy na ten temat już trwają.

Obawy Wilna

Przypomnijmy, że w ubiegłym roku minister energetyki Litwy Rokas Masiulis wezwał Bałtów, Finów oraz Polaków do embarga na import energii elektrycznej z planowanych elektrowni na Białorusi oraz w obwodzie kaliningradzkim. Wilno jest głównym krytykiem elektrowni jądrowej w Ostrowcu. Litwinów nie przekonują zapewnienia Mińska oraz prezydenta Aleksandra Łukaszenki o tym, że przy jej budowie dotrzymane są wszelkie standardy bezpieczeństwa.

Minister energii Krzysztof Tchórzewski zapytany w kwietniu przez BiznesAlert.pl czy Polska zamierza kupować energię z elektrowni w Ostrowcu, stwierdził, że „jest za wcześnie, aby się do tego ustosunkowywać. Perspektywa jest odległa. Jeżeli weźmiemy pod uwagę cykl inwestycyjny przeciętnej elektrowni jądrowej, który obecnie wynosi 10 lat, to uwarunkowania i priorytety polityczne mogą się poważnie zmienić”.

Polska nie wspomina o energetyce

Pogłębianie współpracy gospodarczej i inwestycyjnej Polski z Białorusią – to główny temat spotkań wicepremiera Mateusza Morawieckiego z prezydentem Republiki Białorusi Aleksandrem Łukaszenką, premierem Andriejem Kobiakowem oraz wicepremierem Michaiłem Rusym. Szef resortu rozwoju i finansów uczestniczył wraz z delegacją polskiego rządu, w IV posiedzeniu Polsko-Białoruskiej Międzyrządowej Komisji Współpracy Gospodarczej. Otworzył także XX Forum Ekonomiczne Dobrosąsiedztwo.

„Otwieramy dzisiaj nowy rozdział w historii polsko-białoruskich relacji i zależy nad na tym, aby zyskały one jakościowo nowy wymiar. Nasza wymiana gospodarcza jest już widoczna i przynosi konkretne efekty, ale nasze ambicje są większe, dlatego jesteśmy otwarci na szeroką współpracę z Białorusią”– mówił wicepremier Morawiecki.

Jak dodał, nic tak nie służy zbliżeniu między narodami jak inwestycje i wymiana handlowa.

Wiceminister rozwoju Radosław Domagalski podkreślił, że rozwijanie współpracy z Białorusią kreuje obiecujące perspektywy dla polskich przedsiębiorców.

„Ministerstwo Rozwoju musi wspierać polskich przedsiębiorców, zarówno tych którzy prowadzą biznes na Białorusi, jak również tych, którzy planują ewentualnie wejść na rynek białoruski. Dialog na poziomie ekonomicznym jest potrzebny, aby polski biznes miał zapewnione warunki do rozwijania swojej działalności na tym rynku”– zaznaczył.

Ułatwienia dla przedsiębiorców

Podczas XX Polsko-Białoruskiego Forum Gospodarczego „Dobrosąsiedztwo 2016”w obecności wicepremiera Morawieckiego oraz wicepremiera Białorusi Michaiła Rusego, został podpisany list intencyjny dotyczący utworzenia Polsko-Białoruskiego Centrum IPO (Initial Public Offering – pierwsza oferta publiczna).

Jego celem jest budowa profesjonalnego ośrodka edukacji, konsultacji oraz doradztwa prawnego dla białoruskich przedsiębiorców. W zamierzeniu Polsko-Białoruskie Centrum IPO będzie prowadziło działania ułatwiające białoruskim przedsiębiorstwom dostęp do nowoczesnych źródeł finansowania z wykorzystaniem polskiego rynku kapitałowego.

Dokument podpisali przedstawiciele Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, Polsko-Białoruskiej Izby Handlowej i Przemysłowej oraz Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego.

Współpraca firm

W Forum Ekonomicznym „Dobrosąsiedztwo” uczestniczyli też przedstawiciele firm tradycyjnie współpracujących z Białorusią, ale także przedstawiciele spółek poszukujących tu nowych kontaktów i możliwości – w sumie reprezentanci około 150 polskich przedsiębiorstw, czyli kilka razy więcej niż zazwyczaj brało udział w Polsko-Białoruskich Forach Gospodarczych.

Nowe otwarcie w gospodarce

Polski rząd podjął działania sprzyjające zacieśnieniu stosunków polsko-białoruskich. Włącza się to w proces poprawy relacji UE z Mińskiem i szerzej Białorusi z Zachodem. Obie strony uznają ten proces za korzystny, otwierający wiele możliwości w różnych dziedzinach, w tym także w zakresie współpracy gospodarczej. Polska jest obecnie – według danych za pierwsze półrocze 2016 r. – trzecim partnerem handlowym Białorusi, trzecim eksporterem na Białoruś i dziewiątym inwestorem.

Z kolei dla Białorusi Polska jest szóstym rynkiem eksportowym. To dobry punkt startowy do rozwoju współpracy, handlu i inwestycji, które mogą pogłębić i stabilizować wzajemne relacje.

W sierpniu br. minęło 25 lat od ogłoszenia niepodległości przez Białoruś a w najbliższych miesiącach będziemy również obchodzić ćwierćwiecze nawiązania stosunków dyplomatycznych między Warszawą a Mińskiem. Program wizyty wpisuje się w obchody tych jubileuszy.

Belta/Ministerstwo Rozwoju/Piotr Stępiński