Premier Mołdawii Natalia Gavrilita odwiedziła Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. W wykładzie publicznym mówiła o zagrożeniu destabilizacji jej kraju przez kryzys energetyczny.
– Gospodarstwa domowe w Mołdawii wydają średnio 25 procent budżetu na rachunki za energię i gaz – przypomniała premier Gavrilita. Jej zdaniem jest to dowód skali problemu wynikającego z kryzysu energetycznego. Ten jest podsycany przez Rosję, a Mołdawia wciąż zależna od jej gazu ma problemy z kontraktem podpisanym z rosyjskim Gazpromem ze względu na spory o należności. Jesienią 2021 roku doświadczyła czasowej przerwy dostaw z Rosji i musiała wprowadzić stan wyjątkowy w energetyce. Warto nadmienić, że energia elektryczna dociera do Mołdawii z przez Naddniestrze znajdujące się pod kontrolą marionetkowego rządu współpracującego z Rosją.
Z kolei zakupy gazu z innych źródeł są dostępne, ale wymagają istotnych wydatków ze względu na rekordowe ceny. – Problemem nie jest dostęp, ale środki – mówiła premier w odpowiedzi na pytanie BiznesAlert.pl zadane podczas wykładu. Premier Mołdawii przypomniała, że jej kraj został dopuszczony do mechanizmu wspólnych zakupów gazu w Unii Europejskiej. – Wyzwanie to rekordowa cena gazu i ustalenie mechanizmu finansowania – dodała. Jej zdaniem odpowiedni fundusz unijny mógłby pomóc Mołdawii finansować zakupy paliwa i ulżyć budżetowi tego kraju doświadczonemu wydatkami z powodu rosnącej liczby uchodźców z Ukrainy zaatakowanej przez Rosjan.
Rosja wykorzystywała w historii kryzysy wywołane sporami o dostawy surowców do zmiany rządów w krajach byłego Związku Sowieckiego. Mołdawski rząd jest prozachodni, a opozycja sprzyja Rosji. Jesienny spór z Gazpromem zakończył się podpisaniem pięcioletniej umowy gazowej w październiku 2021 roku. Jej zapisy o zatrzymaniu zmian w sektorze gazowym Mołdawii do czasu rozstrzygnięcia sporu o należności może utrudnić integrację gazową tego kraju z Unią Europejską.
Wojciech Jakóbik
