Popieramy działania Unii Europejskiej na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa dostaw gazu, gdyż leżą one w interesie konsumentów oraz przedsiębiorstw i są kluczowym elementem strategii budowania unii energetycznej. Dla Polski, uzależnionej w ok. 70 proc. od importu gazu, jest to szczególnie ważne – napisała Konfederacja Lewiatan w uwagach do nowego unijnego rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego przedstawionego w ramach tzw. Pakietu zimowego 2016.
– Opowiadamy się za wzmocnieniem mechanizmów współpracy pomiędzy państwami, w tym utworzenie grup regionalnych opartych na jasnych i niedyskryminujących kryteriach oraz przygotowanie różnego typu regionalnych dokumentów planistycznych, oceny ryzyka, planów działań zapobiegawczych i planów na wypadek sytuacji nadzwyczajnych. Plany na wypadek sytuacji nadzwyczajnych, oceny ryzyka powinny być przygotowywane na poziomie krajowym i stanowić podstawę do opracowania dokumentów na poziomie regionalnym – mówi Daria Kulczycka, dyrektorka departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.
- Wskazane jest włączenie Polski do Regionu Środkowo-Wschodniego wraz z Niemcami, przez wzgląd na istnienie fizycznych połączeń Polski z krajami tego regionu poprzez bezpośrednie połączenia międzysystemowe, ale również ze względu na planowane w perspektywie kilkuletniej nowe połączenia pomiędzy tymi krajami.
- Błędem jest całkowita rezygnacja z Krajowych Planów i Krajowych Ocen Ryzyka na rzecz dokumentów sporządzanych na szczeblu regionalnym. Proponowane rozwiązania są niezgodne z zasadą subsydiarności poprzez pomijanie, bez uzasadnienia, szczebla krajowego.
- Nieuzasadnione są szerokie kompetencje KE do zmieniania planów, czy rewizji katalogu środków nierynkowych uprzednio przyjętych przez państwo członkowskie. Taka sytuacja może przysparzać znacznych problemów krajom przy późniejszym reagowaniu w sytuacjach kryzysowych.
- Dobrym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie mechanizmu uzgadniania przez konkurujące strony zasad dostępu do ograniczonych przepustowości w stanach kryzysowych oraz przyznanie KE głosu decydującego w przypadku braku możliwości osiągnięcia przez państwa konsensusu.
Solidarność
Ważną zasadą, którą wprowadzają akty prawne Pakietu zimowego 2016, jest zasada solidarności, na mocy której dostawy z krajów sąsiadujących pozwolą na utrzymanie ciągłości dostaw gazu do odbiorców chronionych w kraju, który znalazł się w sytuacji kryzysowej.
– Właściwe działanie mechanizmów solidarnościowych wymaga harmonizacji definicji i katalogu odbiorców chronionych co najmniej na poziomie regionalnym (przy pożądanej definicji na poziomie europejskim).
Transparentność umów – wymiana informacji
Projekt rozporządzenia wprowadza propozycję zwiększenia przejrzystości kontraktów handlowych pomiędzy przedsiębiorcami. Taka przejrzystość powinna dotyczyć wszystkich umów handlowych, zgodnie z konkluzją Rady Europejskiej z marca 2015.
- Potrzebne jest zdecydowane wzmocnienie procedur ochrony przekazywanych informacji niejawnych przed osobami trzecimi oraz stosowne przeszkolenie personelu KE, aby wyeliminować możliwość przedostania się informacji w niepowołane ręce. Obecne zapisy nie gwarantują takiej ochrony.
- Pracodawcy proponują wprowadzenie okresu przejściowego przy implementacji propozycji Komisji Europejskiej ograniczającej obowiązek transparentności umów handlowych jedynie do tych spółek, które sprowadzają od jednego dostawcy z kraju trzeciego więcej niż 40 proc. rocznej konsumpcji gazu danego kraju członkowskiego. Wprowadzenie progu 40 proc. praktycznie oznacza, że mechanizmowi podlegać będą tylko spółki z krajów Europy Wschodniej, co ma wymiar dyskryminacyjny i może naruszać zaufanie pomiędzy starymi a nowymi państwami członkowskimi. Z tego powodu postulujemy wprowadzenie okresu przejściowego, – na przykład najbliższych 5 – 10 lat, w którym powyższy próg zostałby obniżony do 25%.
Współpraca ze stronami Wspólnoty Energetycznej
Przedsiębiorcy popierają objęcie państw Wspólnoty Energetycznej unijnym systemem bezpieczeństwa dostaw gazu, z tym zastrzeżeniem, że wsparcie to nie powinno być bezwarunkowe. Musi być uzależnione od należytej implementacji przez te państwa prawnego dorobku wspólnotowego w zakresie energii i gazu oraz faktycznego stosowania tych przepisów w praktyce.
Źródło: Konfederacja Lewiatan
