Prezydent Alaksandr Łukaszenka zapowiedział w środę, że Białoruś zbuduje elektrownię atomową mimo sprzeciwu innych państw. Krytykującym projekt „sąsiadom”, czyli Litwie, ponownie zaproponował, by wspólnie pomysleć, jak eksploatować obiekt.
„Litwa powinna myśleć o eksploatacji Ostrowca”
„Zamiast torpedować (budowę elektrowni atomowej-PAP), lepiej razem pomyśleć, jak elektrownię eksploatować” – powiedział Łukaszenka, cytowany przez państwową agencję BiełTA. Prezydent wystąpił w czwartek podczas zjazdu białoruskich naukowców, w którym bierze udział ponad 2 tys. delegatów.
Zapewnił, że Białoruś poważnie traktuje kwestię bezpieczeństwa elektrowni, a obiekt, jakich „na świecie istnieją setki”, powstanie pod białoruskim Ostrowcem, mimo że „inni tego nie chcą”.
Litwa traktuje budowaną na Białorusi przez koncern Rosatom elektrownię jako „rosyjski projekt polityczny” i uważa go za zagrożenie dla swojego bezpieczeństwa, zarzucając Mińskowi, że nie podchodzi rzetelnie do kwestii bezpieczeństwa i informuje o nich wybiórczo.
Litwa obawia się elektrowni w Ostrowcu
Latem w specjalnej ustawie Litwa uznała elektrownię, położoną ok. 50 km od Wilna, za zagrożenie dla swojego bezpieczeństwa. Wcześniej parlament tego kraju przegłosował zapisy blokujące ewentualne zakupy energii elektrycznej pochodzącej z Ostrowca. Do tego samego Litwa próbuje namówić inne państwa UE – potencjalnych nabywców białoruskich nadwyżek. O tym, że Polska nie zamierza kupować energii z białoruskiej siłowni, mówili w tym roku minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski i pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Piotr Naimski.
Szef Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker powiedział pod koniec listopada, że „UE w pełni solidaryzuje się” z Litwą w związku z jej obawami wobec białoruskiej elektrowni i zamierza „uważnie przyglądać się” tej sprawie.
Punkt widzenia Białorusi
Mińsk twierdzi z kolei, że Litwa kwestię tę upolitycznia. Władze Białorusi zapewniają, że w trakcie budowy i eksploatacji będą stosować się do przyjętych na Zachodzie standardów bezpieczeństwa atomowego i m.in. dlatego dobrowolnie pod Ostrowcem przeprowadzono w ubiegłym roku stress testy, a raport w tej sprawie przekazano do analizy Komisji Europejskiej. Do Mińska i na budowę obiektu przybywają też regularnie misje ekspertów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej – kolejna ma się odbyć w marcu przyszłego roku.
Elektrownia pod Ostrowcem, w obwodzie grodzieńskim, będzie składała się z dwóch bloków energetycznych o łącznej mocy do 2400 MW. Pierwszy blok ma zostać uruchomiony w 2019 r., drugi – rok później. Siłownia będzie korzystać wyłącznie z rosyjskiego paliwa jądrowego.
Polska Agencja Prasowa