Międzynarodowa Agencja Energii (MAE) w swoim nowym raporcie przygląda się problemowi emisji metanu, który jest wielokrotnie bardziej szkodliwym gazem cieplarnianym niż dwutlenek węgla. Agencja zauważa, że ekwiwalent gazu ziemnego importowanego przez Unię Europejską z Rosji przed rosyjską inwazją na Ukrainę jest marnowany w wyniku odpowietrzania i spalania gazu kopalnego na całym świecie.
MAE o emisjach metanu
Międzynarodowa Agencja Energii przekonuje, że równolegle ze środkami ograniczającymi zużycie węgla potrzebne są działania na rzecz ograniczenia emisji metanu z kopalń węgla, jednak światowy popyt na węgiel wzrósł w 2022 roku w związku z kryzysem energetycznym, co będzie miało wpływ na realizację obecnych celów w zakresie redukcji emisji. Według MAE emisje metanu z kopalni węglowych spadną o ponad 70 procent do 2030 roku, podczas gdy światowe dostawy węgla spadną o blisko 50 procent. – Dedykowane środki redukcji są zatem niezbędne, aby doprowadzić do redukcji emisji w wymaganym tempie i skali. Redukcje emisji metanu są szczególnie ważne w przypadku węgla koksowego, wykorzystywanego głównie do produkcji stali, który często pochodzi z podziemnych kopalń, w których najbardziej możliwe jest ograniczenie emisji na dużą skalę. W przypadku węgla energetycznego ograniczenie zużycia prawdopodobnie będzie najlepszym sposobem na ograniczenie emisji metanu, ponieważ często można go w opłacalny sposób zastąpić odnawialnymi źródłami energii w sektorze energetycznym, a węgiel ten jest w większości produkowany w kopalniach odkrywkowych, w których redukcja metanu jest mniej wykonalna – czytamy w raporcie.
Agencja przypomina, że emisje metanu szkodzą nie tylko klimatowi, ale także uprawom, zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu operacji wydobywczych i bezpieczeństwu energetycznemu. – Decydenci polityczni nie powinni zakładać, że branża ma odpowiednie bodźce do podejmowania dobrowolnych działań wystarczających do rozwiązania problemu emisji metanu. Potrzebne będą rozsądne strategie, aby pokonać techniczne, instytucjonalne i ekonomiczne bariery dla redukcji metanu z kopalni węgla. Obejmuje to promowanie najlepszych praktyk branżowych w zakresie monitorowania i zarządzania emisjami, ułatwianie dostępu do rynków energii oraz ustanowienie odpowiedniej mieszanki marchewki i kija – podaje MAE.
– Istnieją duże różnice między danymi opartymi na kampaniach pomiarowych i badaniach naukowych a poziomami emisji zgłaszanymi przez oficjalne organy publiczne, takie jak Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych (ONZ) w sprawie zmian klimatu, które rzadko korzystają z bezpośrednich danych pomiarowych. Dostępne są już rozwiązania techniczne umożliwiające obniżenie emisji metanu w niektórych kontekstach, ale potrzebne są lepsze i bardziej przejrzyste dane, aby ułatwić ukierunkowane działania polityczne. Źródła metanu o wysokim stężeniu mogą być wychwytywane, jeśli przed rozpoczęciem wydobycia zostaną zaplanowane działania ograniczające emisje. Opuszczone podziemne kopalnie węgla nadal emitują metan, zwłaszcza w pierwszych kilku latach po zakończeniu działalności – czytamy.
– Ekwiwalent gazu ziemnego importowanego przez Unię Europejską z Rosji przed rosyjską inwazją na Ukrainę jest marnowany w wyniku odpowietrzania i spalania gazu kopalnego na całym świecie. Około 260 miliardów metrów sześciennych metanu jest obecnie wypuszczane do atmosfery każdego roku w wyniku operacji naftowych i gazowych. Trzy czwarte z tego można zachować i wprowadzić na rynek przy użyciu wypróbowanych i przetestowanych technologii. Wychwycony metan wyniósłby więcej niż całkowity roczny import gazu do Unii Europejskiej z Rosji przed inwazją na Ukrainę – podaje MAE.
Z danych MAE wynika, że emisje metanu w Rosji w 2022 roku sięgnęły 13,5 mln ton. To ekwiwalent około 193 mld m sześc., czyli rocznego eksportu Gazpromu do Europy w 2021 roku przed inwazją na Ukrainę.
Emisje metanu są drugim po redukcji emisji dwutlenku węgla najważniejszym wyzwaniem polityki klimatycznej. O ile emisje CO2, pochodzące z takich sektorów jak energetyka, transport czy rolnictwo, są największe ilościowo, to metan jest gazem cieplarnianym o wielokrotnie silniejszym działaniu. Unia Europejska pracuje nad swoją strategią mającą na celu redukcję emisji metanu.
Międzynarodowa Agencja Energii/Michał Perzyński
