KOMENTARZ
Bogusław Mazur
Redaktor BiznesAlert.pl
Fundacja Inicjatywa na rzecz Międzynarodowego Prawa Karnego i Praw Człowieka w Europie Środkowej i Wschodniej (ICLHR), w partnerstwie z Polskim Czerwonym Krzyżem, fundacją Polska Debatuje oraz Norweskim Stowarzyszeniem Pokojowym Fredslaget, realizuje projekt „Społeczeństwo obywatelskie wobec rozwoju polskich bezzałogowców”.
W ocenie inicjatorów projektu, brakuje debaty publicznej o aspektach etycznych i prawnych nabycia i używania systemów bojowych bezzałogowych pojazdów latających (SBBPL), chociaż Polska jest nimi zainteresowana. Zdaniem ICLHR, na kwestię wykorzystywania bezzałogowców należy spojrzeć też z perspektywy m.in. praw człowieka, etyki, zasad demokracji czy solidarności międzynarodowej.
Fundacja stworzyła już nadal otwartą na nowe środowiska koalicję, która wypracuje publiczne stanowisko w kwestii nabycia i użycia przez Polskę SBBPL. Stanowisko koalicji zostanie przekazane decydentom politycznym i społeczeństwu. Kampania społeczna ma być prowadzona na poziomie krajowym i lokalnym, w tym ostatnim przypadku szczególnie w Warszawie, Szczecinie, Krakowie, Gdańsku i Wrocławiu. Opinie w sprawie dronów bojowych będą popularyzowane w mediach, w internecie, podczas debat akademickich, podczas konferencji i poprzez scenariusz zajęć akademickich. Realizowana jest już kampania „5 ton nad ziemią”, nawiązująca w swej nazwie do maksymalnej wagi startowej Reaper Q9 – maszyny służącej do misji wywiadowczych, która była jednak też wykorzystywana do ataków metodą tzw. selektywnej eliminacji.
Koalicja SBBPL odbyła 30 stycznia br. pierwsze spotkanie, w którym wzięli udział przedstawiciele Amnesty International, Fundacji Edukacji dla Bezpieczeństwa Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Instytutu Mikromakro, Instytutu Północnego – Ośrodka Bezpieczeństwa Międzynarodowego, Koła Naukowego Prawa Bezpieczeństwa Narodowego „Tibi Patria” Uniwersytetu Warszawskiego, Polskiego Czerwonego Krzyża, ICLHR oraz przedstawiciel Fundacji Batorego. Kolejne spotkania maja odbyć się w kwietniu i w grudniu tego roku.
Polska należy do „klubu” siedmiu współpracujących w sprawie SBBPL państw UE i rozwija tzw. Narodowy Program Systemów Bezzałogowych, widząc w tych technologiach szansę na rozwój polskiego przemysłu zbrojeniowego oraz potencjału naukowego. Podjęcie prac nad opracowaniem koncepcji programu polecił Biuru Bezpieczeństwa Narodowego Prezydent Bronisław Komorowski. Główne tezy programu zostały zaprezentowane przez szefa BBN 20 marca 2014 r.
