W wykazie prac legislacyjnych rządu znalazł się projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przyjęcia planu zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej w skali 1:200 000. Projekt ma zostać przyjęty do końca pierwszego kwartału przyszłego roku, do czego zobowiązują przepisy unijne. Przyjęcie tego planu odblokuje przyznanie nowych koncesji na budowę kolejnych farm wiatrowych na Bałtyku.
Założenia planu
Ministerstwo Infrastruktury tłumaczy, że zgodnie z art. 15 ust. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/89/UE z dnia 23 lipca 2014 roku. ustanawiającej ramy planowania przestrzennego obszarów morskich (Dz. Urz. UE L nr 257 z 28.8.2014, str. 135) nakłada na każde państwo członkowskie UE obowiązek opracowania planów zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich jak najszybciej, a najpóźniej do dnia 31 marca 2021 roku. – Głównym celem planowania przestrzennego obszarów morskich jest określenie poszczególnych funkcji i sposobów wykorzystania obszarów morskich oraz zarządzanie występującymi na obszarach morskich konfliktami – czytamy w uzasadnieniu.
Projektowany plan zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej w skali 1:200 000, zwany dalej „Planem”, pokryje około 97 procent polskich obszarów morskich i będzie stanowił kompleksową regulację w zakresie morskiego planowania przestrzennego.
Plan został sporządzony zgodnie z rozporządzeniem ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej oraz ministra infrastruktury i budownictwa z 17 maja 2017 roku w sprawie wymaganego zakresu planów zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej (Dz. U. poz. 1025).
W kontekście rozwoju morskich farm wiatrowych ważne jest, że w planie uwzględnia się ważne pozwolenia na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich oraz pozwolenia na układanie i utrzymywanie podmorskich kabli i rurociągów na morskich wodach wewnętrznych i morzu terytorialnym wydawane na podstawie przepisów tej ustawy. Część tekstowa planu uwzględnia rozmieszczenie granic stref zamkniętych dla żeglugi i rybołówstwa oraz opis ogłaszanych okresowo stref niebezpiecznych dla żeglugi i rybołówstwa, ustanawianych ze względu na potrzeby obronności lub bezpieczeństwa państwa.
Plan obejmuje wody w części odnoszącej się do polskiej wyłącznej strefy ekonomicznej wraz ze strefą przyległą i morzem terytorialnym Rzeczypospolitej Polskiej oraz morskie wody wewnętrzne przylegające do morza terytorialnego położone pomiędzy linią podstawową morza terytorialnego i linią brzegu morskiego wraz z morskimi wodami wewnętrznymi Zatoki Gdańskiej. Plan nie obejmuje wód Zalewu Szczecińskiego, Wiślanego i Zalewu Kamieńskiego oraz tych znajdujących się w granicach portów.
Co będzie regulował plan?
Plan będzie określał sposoby zagospodarowania przestrzeni i rozstrzygał potencjalne konflikty między nimi. W szczególności będzie rozstrzygał o:
- kierunkach rozwoju transportu morskiego – uwzględniając ekonomikę żeglugi (m.in. rozwój portów, wzrost parametrów statków) i bezpieczeństwo żeglugi; uwzględniając dalszą intensyfikację i rozwój zespołu portów Szczecin-Świnoujście oraz portów w Gdańsku i Gdyni; dostosowując trasy żeglugowe do przyszłej sytuacji nawigacyjnej (pojawienie się nowych użytkowników przestrzeni morskiej); uwzględniając możliwość rozwoju turystyki morskiej, wskazując ku temu najbardziej predestynowane miejsca;
- obszarach przeznaczonych pod rozwój energetyki – wskazując obszary i warunki pozyskiwania energii odnawialnej (z uwzględnieniem wydanych już pozwoleń) oraz zabezpieczając przestrzeń na infrastrukturę przyłączeniową; zabezpieczając możliwości przestrzennego podłączenia farm wiatrowych do krajowej sieci energetycznej i do ewentualnej szyny bałtyckiej; uwzględniając potencjalną budowę elektrowni jądrowej na wybrzeżu; uwzględniając fakt, że porty Kołobrzeg, Darłowo, Ustka, Łeba i Władysławowo mogą stać się portami bazowymi dla usług związanych z budową i eksploatacją elektrowni wiatrowych na morzu;
- obszarach przeznaczonych dla górnictwa morskiego – wskazując obszary i warunki poszukiwania i rozpoznawania złóż kopalin oraz wydobywania kopalin ze złóż; chroniąc rozpoznane i udokumentowane złoża surowców mineralnych oraz złoża perspektywiczne, a także zapewniając możliwość prowadzenia badań w celu pełnego rozpoznania tych zasobów;
- rozmieszczeniu infrastruktury technicznej – wskazując obszary i warunki rozbudowy infrastruktury technicznej w ramach korytarzy infrastrukturalnych (również wielofunkcyjnych), w tym miejsca połączenia infrastruktury na styku lądu i morza, tak aby uwzględnić potrzeby sieci energetycznych, ochrony brzegów oraz bezpieczeństwo mieszkańców gmin nadmorskich;
- obszarach ważnych dla zachowania rybołówstwa – zapewniając warunki bezpiecznej migracji ryb dwuśrodowiskowych; uwzględniając potrzeby rybołówstwa (dostęp do akwenów połowowych, do miejsc połowu i wyładunku); uwzględniając zmienność czasową i przestrzenną tarła gatunków ryb mających duże znaczenie gospodarcze; zabezpieczając dostęp do łowisk na obszarze Rynny Słupskiej;
- obszarach przeznaczonych pod rozwój akwakultury – wskazując potencjalne obszary przeznaczone na akwakulturę;
- obszarach chronionych – wskazując obszary i warunki ochrony środowiska i przyrody zapewniające ochronę kluczowych siedlisk polskich obszarów morskich i łączność między nimi; uwzględniając cenne przyrodniczo obszary morskie; biorąc pod uwagę obszary wyznaczone rozporządzeniem Ministra Środowiska pod prowadzenie badań w ramach projektu wychwytywania i składowania CO2; zabezpieczając przestrzeń pod prowadzenie badań środowiskowych obszarów mało rozpoznanych, jak i przestrzeń dla badań prowadzonych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska; biorąc pod uwagę lokalizację potencjalnych Morskich Stacji Monitoringowych, mających służyć prowadzeniu badań i monitoringu środowiska morskiego; uwzględniając rzeki przymorza jako ważne korytarze ekologiczne w celu zapewnienia ich drożności od strony morza; uwzględniając obszary cenne przyrodniczo na lądzie, tak aby minimalizować negatywne oddziaływanie na nie od strony obszarów morskich; uwzględniając potencjalne zmiany klimatu i wymagania związane z adaptacją do tych zmian;
- rozmieszczeniu inwestycji celu publicznego – wskazując planowane rozmieszczenie inwestycji celu publicznego, zawartych w programach zadań rządowych, w szczególności, o których mowa w art. 48 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to pierwszy kwartał 2021 roku.
Bartłomiej Sawicki
Offshore czeka na plan zagospodarowania obszarów morskich. Ma zostać przyjęty do końca roku