OŚWIADCZENIE
Ministerstwo Środowiska
Obecnie Polsce nie grozi żadna kara w związku z decyzją Komisji o postawieniu Polski przed Trybunałem Sprawiedliwości UE. Polska od wielu lat podejmuje działania, aby jakość powietrza uległa znaczącej poprawie.
W podobnej sytuacji jak Polska jest również Bułgaria. Z kolei wobec 14 innych państw UE prowadzone są obecnie postępowania, które też mogą zakończyć się skierowaniem sprawy do Trybunału Sprawiedliwości UE (TSUE). Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym jest więc problemem większości państw UE. Borykają się z nim takie kraje, jak: Belgia, Czechy, Słowacja, Węgry, Niemcy czy Francja.
Dotychczas Komisja prowadziła wobec Polski postępowanie wyjaśniające przyczyny niewypełnienia zobowiązań określonych w unijnych przepisach dotyczących jakości powietrza. Polska zdaje Komisji coroczne raporty o stanie powietrza oraz kilkukrotnie przedstawiała planowane i już podjęte działania mające na celu wyeliminowanie problemu zanieczyszczenia powietrza. W mającym się rozpocząć postępowaniu przed TSUE Polska podsumuje dotychczasową aktywność na rzecz czystego powietrza, przedstawiając zrealizowane działania prawne, organizacyjne i informacyjno-edukacyjne.
Z analiz wynika, że na niekorzystny stan powietrza w Polsce wpływają przede wszystkim emisje generowane przez gospodarstwa domowe (ogrzewanie budynków, głównie przestarzałymi piecami, oraz palenie nieodpowiedniej jakości węglem, a nawet odpadami). Emisja z sektora bytowo-komunalnego jest odpowiedzialna za prawie 90% emisji pyłu PM10 w skali kraju. Trzeba więc z jednej strony mieć świadomość, że zmiana tego stanu wymaga olbrzymiego wysiłku po stronie rządu, samorządów i mieszkańców, a z drugiej, że efekty wdrożonych w ostatnim czasie działań nie będą natychmiast widoczne.
Poprawa jakości powietrza oraz ograniczenie emisji szkodliwych substancji było i jest jednym z najważniejszych priorytetów Ministerstwa Środowiska.
W ostatnim czasie Prezydent RP Andrzej Duda podpisał tzw. ustawę antysmogową, która wprowadziła instrumenty prawne umożliwiające wprowadzanie dodatkowych regulacji na poziomie regionalnym i lokalnym sprzyjających redukcji zanieczyszczeń powietrza.
Również w tym roku przyjęty został Krajowy Program Ochrony Powietrza, którego celem jest poprawa jakości życia mieszkańców Polski poprzez osiągnięcie w możliwie krótkim czasie dopuszczalnych poziomów pyłu zawieszonego i innych szkodliwych substancji w powietrzu, wynikających z przepisów prawa unijnego, a w perspektywie do 2030 r. – poziomów wskazywanych przez Światową Organizację Zdrowia.
W narodowym oraz wojewódzkich funduszach ochrony środowiska i gospodarki wodnej od lat dostępne są znaczne środki na wsparcie walki o czyste powietrze. W ofercie funduszy są programy, dzięki którym można np. wymienić piec na bardziej ekologiczny, zamontować w domu panele słoneczne, poddać dom termomodernizacji itp.
Aby skutecznie przeciwdziałać zanieczyszczeniu powietrza, niezbędna jest też edukacja. W tym celu Ministerstwo Środowiska przeprowadziło ogólnopolską kampanię pt. „TworzyMY atmosferę” na temat wpływu złej jakości powietrza na zdrowie ludzie oraz stan środowiska.
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) uruchomił nowy portal (www.powietrze.gios.gov.pl), na którym każdy może znaleźć rzetelne i aktualne informacje na temat jakości powietrza w swojej okolicy. W grudniu udostępniona zostanie także aplikacja mobilna informująca na podstawie danych autoryzowanych przez GIOŚ o stanie powietrza.