Żaden z dotychczasowych programów restrukturyzacji polskiego górnictwa nie doprowadził do trwałej rentowności i konkurencyjności tego sektora – to jeden z wniosków raportu Najwyższej Izby Kontroli na temat górnictwa, którego prezentację zaplanowano na 12 czerwca.
Według przedstawicieli katowickiej delegatury NIK, choć raport dotyczy przede wszystkim realizacji rządowego programu dla górnictwa w latach 2007-2015, ambicją kontrolerów było kompleksowe ujęcie problematyki działania i restrukturyzacji tego sektora na przestrzeni lat, od początku transformacji ustrojowej w 1989 roku.
W efekcie raport ma dać kompletny obraz dotyczący węgla w polskiej gospodarce – zarówno w sensie ponoszonych kosztów, jak i miejsca sektora wydobywczego w przestrzeni gospodarczej.
„Pokusiliśmy się m.in. o podliczenie kosztów poniesionych przez budżet w związku z restrukturyzacją i funkcjonowaniem górnictwa węgla kamiennego, ale także wszelkich danin, wniesionych do budżetu i innych instytucji przez górnictwo” – powiedział PAP rzecznik katowickiej delegatury NIK Przemysław Witek. Potwierdził jednocześnie, że – w ocenie Izby – mimo wydatkowania olbrzymich środków, żadnemu z programów naprawczych nie udało się w pełni osiągnąć zakładanych celów.
Dotąd Izba kontrolowała górnictwo niemal 30 razy, jednak ostatnia, trwająca przez cały ubiegły rok kontrola miała najbardziej przekrojowy charakter.
Restrukturyzację branży w latach 2007-2015 ujęto w kontekście całej transformacji gospodarczej, a także tendencji na międzynarodowym rynku węgla. Kontrolerzy przyjrzeli się zarówno wytycznym wynikającym z rządowego programu, jak i ich realizacji oraz wszystkim czynnikom, które determinowały sytuację górnictwa w minionych latach.
Wśród kontrolowanych podmiotów były m.in. ministerstwa (Skarbu Państwa oraz energii, a wcześniej gospodarki), katowicki oddział Agencji Rozwoju Przemysłu, który monitoruje sytuację górnictwa, oraz największe spółki węglowe: Kompania Węglowa, Katowicki Holding Węglowy (dziś kopalnie obu tych firm tworzą Polską Grupę Górniczą) i Jastrzębska Spółka Węglowa.
Realizowany w latach 2007-2015 rządowy program dla górnictwa został przyjęty w lipcu 2007 r. przez rząd Jarosława Kaczyńskiego, natomiast realizowany był przez rządy Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego.
Prezentację raportu górniczego NIK zaplanowano na poniedziałek 12 czerwca w siedzibie Izby w Warszawie. Przedstawiciele NIK wskazują, że powinien to być materiał do publicznej dyskusji; może też być wykorzystany w dalszym procesie naprawczym w branży węglowej.
Wnioski z raportu przedstawi prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski. Zaplanowano też dyskusję pt. „Funkcjonowanie górnictwa węgla kamiennego w latach 2007-2015 na tle założeń programu rządowego”, z udziałem m.in. autora programu reformy górnictwa w końcu lat 90., b. wicepremiera Janusza Steinhoffa oraz przedstawicieli kierownictwa Ministerstwa Energii.
CIRE.PL
