Premier Norwegii Jonas Gahr Store zapowiedział w poniedziałek nowy pięcioletni pakiet pomocy dla Ukrainy na zakup broni oraz pomoc cywilom o wartości 75 mld koron (ok. 6,7 mld euro). Pieniądze mają pochodzić m.in. ze sprzedaży gazu i ropy. Od 2023 roku w ciągu pięciu lat każdego roku Ukraina ma otrzymywać 15 mld koron, czyli równowartość 1,3 mld euro.
– W tym roku chcemy połowę kwoty przeznaczyć na wojsko, a drugą część na pomoc cywilną. Ale ten podział może ulec zmianie w kolejnych latach, chcemy być elastyczni i dostosowywać pomoc do potrzeb – podkreślił Store. Do 5 mld koron (ok. 450 mln euro) ma zostać zwiększona norweska pomoc humanitarna i żywnościowa dla krajów, które ucierpiały na skutek wojny w Ukrainie.
Store przyznał, że darowizny oznaczać będą „większe wykorzystanie pieniędzy z gazu i ropy”, czyli uszczuplenie Funduszu Naftowego, do którego trafiają dochody ze sprzedaży surowców. Norwegia na skutek wysokich cen notuje rekordowe zyski i jest oskarżana o nieświadome zarabianie na wojnie. Szef norweskiego rządu w poniedziałek spotkał się z liderami partii politycznych, zasiadających w parlamencie, aby pakiet uzyskał „szerokie poparcie”. Umowa w tej sprawie ma być zawarta do 24 lutego, czyli pierwszej rocznicy rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Według mediów, oprócz rządzącej Partii Pracy premiera Store w koalicji z Partią Centrum przy wsparciu Socjalistycznej Partii Lewicy, pakiet jest skłonna poprzeć także opozycyjna Partia Konserwatywna, która nawoływała wcześniej do zwiększenia pomocy Ukrainie.
W maju 2022 roku premier Polski Mateusz Morawiecki zwrócił uwagę, że Norwegia jest krajem, który wzbogacił się na trwającym kryzysie energetycznym. – Nadmiarowe zyski Norwegii z ropy i z gazu przekroczą sto miliardów euro. To jest pośrednie żerowanie na wywołanej przez Putina wojnie. Drodzy norwescy przyjaciele, to nie jest sprawiedliwe. My się wszyscy oburzamy na Rosję, i słusznie. Bandycki napad, bandyci, zbrodniarze i tak dalej, ale szanowni państwo, młodzi ludzie, coś jest nie tak. Piszcie do waszych młodych przyjaciół w Norwegii – mówił premier Morawiecki na spotkaniu podczas Kongresu Dialogu Młodzieżowego.
W państwach europejskich toczy się dyskusja o wprowadzeniu tzw. windfall tax, czyli podatku od nadzwyczajnych zysków dla przedsiębiorstw, które zanotowały znaczny wzrost przychodów w związku ze skokiem cen na rynkach w związku z kryzysem energetycznym.
Polska Agencja Prasowa/Michał Perzyński
