14 czerwca 2024 roku rozpoczną się kolejne Mistrzostwa Europy w piłce nożnej, która co jakiś czas budzi nie tylko emocje, ale i dyskusje o wpływie tego typu imprez na środowisko. Koalicja Klimatyczna podnosi, że kibice już teraz znacząco obniżyli emisje podczas podróży do Niemiec, gdzie odbędzie się tegoroczne Euro, ale pozostaje kwestia drużyn. Te, zdaniem organizacji, mogą zredukować swój wpływ o 60 procent, muszą tylko zrezygnować z… samolotu i przesiąść się do pociągu lub autokaru.
– Najlepsze drużyny piłkarskie Europy rywalizujące w Niemczech tego lata mogłyby ograniczyć emisję z podróży o prawie 60 procent, gdyby zrezygnowały z latania samolotami, jednak wiele z nich nie zamierza tego zrobić – pokazuje nowa analiza[1] Transport & Environment (T&E) – Travel Smart. Plany transportowe drużyn rażąco kontrastują z działaniami UEFA i Niemiec – gospodarza tegorocznego Euro 2024, którzy poczynili znaczne wysiłki, by promować podróże pociągiem wśród kibiców – czytamy w publikacji Koalicji Klimatycznej.
Po tym, jak trzy lata temu UEFA została skrytykowana za organizację Euro w wielu różnych krajach, organizacja postanowiła połączyć mecze fazy grupowej, aby ograniczyć liczbę podróży kibiców[2]. Jako że największa część emisji podczas turnieju, bo aż 80 procent, pochodzi z transportu – to działania redukcyjne w tym obszarze znacząco zmniejszą negatywny wpływ tego wydarzenia na klimat. Dodatkowo, Deutsche Bahn ze swojej strony oferuje kibicom bilety w obniżonych cenach na podróże po kraju. Nigdy wcześniej podróżowanie na duże wydarzenie sportowe pociągiem nie było łatwiejsze – ocenia T&E, europejska federacja organizacji pozarządowych działających na rzecz zrównoważonego transportu.
– UEFA i gospodarze, Niemcy, włożyli wiele wysiłku w ograniczenie emisji z transportu podczas turnieju, dzięki czemu stały się one najbardziej ekologicznymi mistrzostwami w historii. To pokazuje, co da się zrobić. Niestety, drużyny narodowe jak dotąd nie dają dobrego przykładu. Jeśli zdecydują się unikać podróży samolotem, które można by odbyć pociągiem lub autokarem, mogą drastycznie ograniczyć emisje – powiedziała Erin Vera, kampanierka w projekcie Travel Smart.
Same drużyny nie zobowiązały się jeszcze wyraźnie do zmniejszenia emisji w transporcie. W zeszłym miesiącu T&E wraz z organizacjami klimatycznymi z całej Europy wezwało drużyny narodowe do zobowiązania się do podróżowania w sposób bardziej zrównoważony poprzez unikanie lotów, jeśli to możliwe. Polskie organizacje pozarządowe – Koalicja Klimatyczna z Instytutem Spraw Obywatelskich – zwróciły się do Reprezentacji Polski z tym zapytaniem, jednak nie otrzymały żadnej odpowiedzi. Tymczasem, jak wynika z analizy T&E, reprezentacje z krajów sąsiadujących z Niemcami, gdzie przeniesienie transportu z lotniczego na kolejowy lub drogowy jest możliwe i uzasadnione, mogą zmniejszyć wpływ na klimat wynikający z podróży do swojej bazy nawet o 94–98 procent. W wypadku Polski zastąpienie samolotów koleją lub autokarami to zaoszczędzenie 40-42 ton ekwiwalentu CO2 – twierdzi organizacja.
– Zwykli ludzie obserwują sportowców nie tylko na boiskach, arenach, basenach czy kortach, gdzie walczą o medale i puchary. Dla wielu ważne jest, jakie wartości ci sportowcy reprezentują i jakich wyborów dokonują. Polscy piłkarze mogliby podróżować do Niemiec koleją, ograniczyć emisje związane ze swoim udziałem w rozgrywkach i pokazać w ten sposób kibicom, że takich odpowiedzialnych wyborów warto dokonywać – mówi Urszula Stefanowicz, koordynatorka projektów transportowych w Polskim Klubie Ekologicznym Okręgu Mazowieckim oraz ekspertka Koalicji Klimatycznej.
– Pomimo znacznych wysiłków UEFA i gospodarzy mistrzostw, aby promować podróże pociągiem, nie wszystkie drużyny narodowe wykorzystują w pełni tę możliwości. Zdajemy sobie sprawę, że zmiana nawyków podróżowania może być wyzwaniem, ale musimy pamiętać o ich wpływie na naszą planetę. Reprezentacja Polski ma okazję do reprezentowania nie tylko kibicujących im fanów w piłce nożnej, ale też do zaprezentowania odpowiedzialnej postawy w obliczu zmian klimatu. Tym samym, nasza drużyna narodowa miałaby szansę pokazać milionom kibiców, że odpowiedzialne wybory są możliwe i warto je podejmować – podsumowuje Piotr Skubisz, kierownik działu transportu z Instytutu Spraw Obywatelskich.
Koalicja podaje, że trzech uczestników Euro 2024, tj. Portugalia, Niemcy i Szwajcaria, odpowiedziały na pytanie o ich plany podróżowania. Dwie ostatnie zobowiązały się nie korzystać z samolotów podczas podróży na mecze fazy grupowej. Według danych przedstawionych przez organizację, dzięki temu Niemcy zaoszczędzą do 98 procent ekwiwalentu dwutlenku węgla.
Koalicja Klimatyczna / Jędrzej Stachura
Stachura: Nadchodzi pierwszy gwizdek najbardziej emisyjnych mistrzostw w historii
