Czy Komisja zablokuje atom w Polsce? Onichimowski: Lepiej nie wywoływać wilka z lasu
Polska wybrała amerykański Westinghouse jako partnera technologicznego budowy pierwszej elektrowni jądrowej. Czy Komisja Europejska będzie miała zastrzeżenia do trybu wyboru? – Zastrzeżenia nie są przesądzone, ale lepiej nie wywoływać wilka z lasu – ocenia Grzegorz Onichimowski z Instytutu Obywatelskiego. Źródła z okolic projektu przekonują, że to „wróżenie z fusów”.
– Nie należało dawać jakichkolwiek podstaw do zastrzeżeń Komisji, tymczasem np. ocena oddziaływania na środowisko został przygotowana z uwzględnieniem technologii amerykańskiej, umowa międzyrządowa była tylko z USA. Zastrzeżenia nie są przesądzone, ale lepiej nie wywoływać wilka z lasu – ocenia Grzegorz Onichimowski w rozmowie z BiznesAlert.pl. – Być może jest możliwość wyłączenia atomu z prawa zamówień publicznych ze względów bezpieczeństwa.
– Konkurs zamiast przetargu na atom to jednak najmniejszy problem. Wybraliśmy partnera, który nie chce wejść do akcjonariatu na więcej niż 10 procent a dobrze byłoby, aby wszedł na 49 procent zgodnie z Programem Polskiej Energetyki Jądrowej – twierdzi rozmówca BiznesAlert.pl.
– Najpierw wybraliśmy partnera a teraz stosujemy straszak w postaci rozmów z Koreańczykami, działając wbrew własnemu dokumentowi strategicznemu mówiącemu o jednym partnerze, a nawet wywołujemy temat kolejnego – mówi Onichimowski. – Warto też zwrócić uwagi na komunikaty Bidena w sprawie bloków dla Ukrainy który mówi o SMR jakby Amerykanie stawiali na te technologie zamiast dużego atomu. Ma ona, zresztą, zalety dla Polski jak mniej wody do chłodzenia czy możliwość wpięcia do istniejących sieci na miejsce wycofywanych bloków jeden do jednego.
Jednakże BiznesAlert.pl ustalił w dwóch źródłach rządowych, że może dojść do aktualizacji Programu Polskiej Energetyki Jądrowej w razie sukcesu rozmów z drugim partnerem atomu w Polsce. Resort klimatu i środowiska pozostaje lakoniczny w komentarzach. – Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy Prawo atomowe z 29 listopada 2000 roku, PPEJ jest aktualizowany nie rzadziej niż co cztery lata. Ostatnia aktualizacja nastąpiła w październiku 2020 roku, stąd kolejna jest planowana nie później niż do 2024 roku – przekazuje biuro prasowe resortu.
Źródła BA związane z programem jądrowym przypominają, że Francja i Węgry uzyskały zgodę na pozaprzetargowe wyłonienie partnerów do budowy atomu na Węgrzech i w Wielkiej Brytanii. – To wróżenie z fusów. Tymczasem przetarg to groźba przeciągnięcia inwestycji na lata przez procedury i możliwość odwołania. Dzisiaj jeszcze wyraźniej widać, że atom to dla Polski sprawa egzystencjalna, więc Komisja powinna go raczej wspierać – mówi nasz rozmówca.
Opracował Wojciech Jakóbik
