Komisja przedstawia dziś wniosek dotyczący zapisania w prawodawstwie zobowiązania politycznego, zgodnie z którym UE stanie się neutralna dla klimatu do roku 2050, „aby chronić planetę i swoich obywateli”.
Ruszają konsultacje publiczne prawa klimatycznego
Jak czytamy w komunikacie Komisji, europejskie prawo o klimacie wyznacza cel na 2050 rok wytycza kierunki polityki UE we wszystkich obszarach oraz zapewnia przewidywalność organom publicznym, przedsiębiorstwom i obywatelom. Jednocześnie Komisja rozpoczyna konsultacje społeczne w sprawie przyszłego Europejskiego Paktu na rzecz Klimatu. – Dzięki tym konsultacjom opinia publiczna będzie miała swój udział w projektowaniu tego instrumentu – podaje Komisja.
Inicjatywa konsultacji publicznych ma umożliwić obywatelom i zainteresowanym stronom wyrażenie swojej opinii oraz powierzyć im rolę w opracowywaniu nowych działań na rzecz klimatu, dzieleniu się informacjami, uruchamianiu oddolnych działań i przedstawianiu rozwiązań, które mogą być powielane przez inne podmioty.
Konsultacje publiczne będą prowadzone przez 12 tygodni. Uzyskane w ich ramach odpowiedzi zostaną wykorzystane przy kształtowaniu Paktu na rzecz Klimatu, który zostanie zainaugurowany przed konferencją ONZ w sprawie zmiany klimatu, która odbędzie się w Glasgow w listopadzie 2020 r. (COP26).
Europa pierwszym kontynentem neutralnym klimatycznie
Przewodnicząca Ursula von der Leyen podkreśliła, że UE podejmuje działania, aby do 2050 r. uczynić z UE pierwszy na świecie neutralny dla klimatu kontynent. – Prawo o klimacie jest prawnym odzwierciedleniem naszego zaangażowania politycznego i konsekwentnie wytycza nam drogę do bardziej zrównoważonej przyszłości. Stanowi ono istotę Europejskiego Zielonego Ładu. Zapewnia przewidywalność i przejrzystość dla europejskiego przemysłu i inwestorów. Nadaje też kierunek naszej strategii zielonego wzrostu i gwarantuje, że transformacja ta będzie stopniowa i sprawiedliwa – powiedziała przewodnicząca Komisji.
Wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw Europejskiego Zielonego Ładu, Frans Timmermans, powiedział, że europejskie prawo o klimacie jest również sygnałem dla naszych partnerów międzynarodowych, że w tym roku powinniśmy wspólnie zwiększyć globalny poziom ambicji, jeśli chodzi o realizację naszych wspólnych celów porozumienia paryskiego. – Dzięki prawu o klimacie pozostaniemy na dobrej drodze, skoncentrowani i zdyscyplinowani, i będziemy odpowiedzialni za realizację tych celów – powiedział.
Działania a rzecz neutralności klimatycznej na szczeblu krajowym i unijnym
W ramach europejskiego prawa o klimacie Komisja proponuje wprowadzenie prawnie wiążącego celu osiągnięcia do 2050 roku zerowej emisji gazów cieplarnianych netto. – Aby osiągnąć ten cel, instytucje UE i państwa członkowskie są wspólnie zobowiązane do wprowadzenia niezbędnych środków na poziomie unijnym i krajowym – podaje Komisja.
Prawo o klimacie obejmuje środki umożliwiające monitorowanie postępów i odpowiednie dostosowanie naszych działań w oparciu o istniejące systemy, takie jak proces zarządzania przez państwa członkowskie krajowymi planami w zakresie energii i klimatu, regularne sprawozdania Europejskiej Agencji Środowiska oraz najnowsze dowody naukowe dotyczące zmiany klimatu i jej skutków. – Postępy będą poddawane przeglądowi co pięć lat, zgodnie z globalnym przeglądem określonym w porozumieniu paryskim -argumentuje Komisja.
Ścieżki prowadzące do osiągnięcia celu na 2050 rok
Na podstawie kompleksowej oceny skutków Komisja zaproponuje nowy unijny cel na 2030 r. w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych. Prawo o klimacie zostanie zmienione po zakończeniu oceny skutków.
Do czerwca 2021 roku Komisja dokona przeglądu wszystkich stosownych instrumentów politycznych i w razie potrzeby zaproponuje w nich zmiany. W celu osiągnięcia dodatkowych redukcji emisji do 2030 roku Komisja proponuje przyjęcie ogólnounijnej ścieżki redukcji emisji gazów cieplarnianych na lata 2030–2050 w celu pomiaru postępów i zapewnienia przewidywalności organom publicznym, przedsiębiorstwom i obywatelom.
Do września 2023 roku, a następnie co pięć lat, Komisja oceni spójność unijnych i krajowych środków z celem zakładającym neutralność klimatyczną oraz ze ścieżką redukcji na lata 2030-2050.
Komisja będzie uprawniona do wydawania zaleceń dla państw członkowskich, których działania są niezgodne z celem zakładającym neutralność klimatyczną, a państwa członkowskie będą zobowiązane do zastosowania się do tych zaleceń lub – jeżeli tego nie zrobią – do przedstawienia wyjaśnień. Komisja może również dokonać przeglądu adekwatności ścieżki redukcji i ogólnounijnych środków.
Państwa członkowskie będą również zobowiązane do opracowania i wdrożenia strategii przystosowawczych w celu zwiększenia odporności i zmniejszenia podatności na oddziaływanie zmiany klimatu.
Ruszają prace nad podatkiem od emisji
Dziś Komisja rozpoczęła także prace, publikując wstępne oceny skutków dotyczące przyszłego podatku korygującego od emisji dwutlenku węgla pobieranego na granicach oraz przeglądu dyrektywy w sprawie opodatkowania energii, dwóch innych ważnych instrumentów politycznych w ramach Europejskiego Zielonego Ładu. Ponadto kolegium komisarzy przyjęło propozycję ogłoszenia roku 2021 Europejskim Rokiem Kolei, aby zwrócić uwagę na korzyści dla klimatu wynikające ze zwiększenia kolejowego ruchu pasażerskiego i towarowego.
Nowy Zielony Ład
Po raz pierwszy Komisja nakreśliła swoją wizję uczynienia UE neutralną dla klimatu do 2050 r. w listopadzie 2018 r., zgodnie z celem porozumienia paryskiego, jakim jest utrzymanie wzrostu temperatury znacznie poniżej 2°C i próba obniżenia tego wzrostu do poziomu 1,5°C. 14 marca 2019 r. Parlament Europejski poparł ten unijny cel zerowej emisji gazów cieplarnianych netto. 12 grudnia 2019 r. Rada Europejska zatwierdziła cel zakładający osiągnięcie neutralności klimatycznej UE do 2050 roku.
Komisja Europejska/Bartłomiej Sawicki
Komisja nie narzuci Polsce neutralności klimatycznej, ale przykręci śrubę