Podczas poniedziałkowego spotkania ambasadorów państw członkowskich Unii Europejskiej osiągnięto wstępne porozumienie w sprawie kluczowego projektu związanego z obronnością – programu pożyczkowego SAFE (Support for Ammunition and defence Financing in Europe). Rozporządzenie, zaproponowane przez polską prezydencję, zostało zaakceptowane na poziomie roboczym i może wejść w życie już na początku czerwca – ustaliły źródła unijne.
Zgodnie z projektem rozporządzenia, pożyczki o łącznej wartości do 150 mld euro mają być udzielane państwom członkowskim przez Komisję Europejską, a gwarantowane z budżetu UE. Środki te będą przeznaczone na wspieranie inwestycji w zdolności obronne i uzupełnianie zapasów sprzętu wojskowego. Program SAFE obejmie także szeroki katalog produktów kwalifikowanych, w tym wytwarzanych w Polsce, takich jak zestaw rakietowy Piorun, armatohaubica Krab oraz bojowy wóz piechoty Borsuk.
Warunki wsparcia i kolejne kroki
Warunkiem otrzymania wsparcia będzie pochodzenie komponentów – co najmniej 65 proc. wartości końcowego produktu musi przypadać na elementy pochodzące z państw UE, Ukrainy, EFTA, EOG (w tym Norwegii i Szwajcarii) oraz krajów partnerskich. Do tej grupy ma dołączyć także Wielka Brytania, która podpisze umowę o partnerstwie obronnym na szczycie w Londynie.
Pozostałe 35 proc. komponentów może pochodzić spoza UE. Celem takiego mechanizmu jest stymulowanie przemysłu obronnego w Europie przy jednoczesnym utrzymaniu elastyczności łańcuchów dostaw.
Proces legislacyjny w toku
Wstępnie zaakceptowany tekst ma zostać formalnie przyjęty przez ambasadorów w środę. Następnie trafi pod obrady ministrów ds. europejskich, a po ich zatwierdzeniu i publikacji w Dzienniku Urzędowym UE rozporządzenie wejdzie w życie. Jeżeli procedura przebiegnie bez zakłóceń, program SAFE może ruszyć już z początkiem czerwca.
PAP / Hanna Czarnecka