RAPORT: Co w infrastrukturze piszczy?

23 lutego 2017, 12:00 Infrastruktura

RAPORT

Przegląd najważniejszych wydarzeń z rynku transportowego i infrastrukturalnego

1) Ustawy metropolitarne dla Warszawy i konurbacji śląskiej

Ustawa autorstwa Prawa i Sprawiedliwości, tworząca jednostkę metropolitarną dla Warszawy i otaczających ją gmin, wywołała spore poruszenie na scenie politycznej. Bez większego echa przeszła za to ustawa metropolitarna dla Śląska. Stało się tak prawdopodobnie dlatego, bo jest ona w dużej mierze powtórzeniem już obowiązującej (ale niemożliwej do wdrożenia, ponieważ rząd Beaty Szydło nie wydał do niej rozporządzeń) ustawy o związkach metropolitarnych. Różnice pomiędzy oboma aktami ograniczają się do kwestii dobrowolności zrzeszeń, eliminacji powiatów z metropolii śląskiej oraz nieco innego sposobu reprezentowania gmin na poziomie metropolii. O podobny projekt ustawy już zabiega Poznań. Projekt dotyczący stołecznej jednostki metropolitarnej zaś znacząco odbiega od wszystkich przedstawionych do tej pory propozycji i prawdopodobnie, o ile prace nad nim będą kontynuowane, będzie on łagodzony w kierunku tego co zaproponowano konurbacji śląskiej.
To co warte jest szczególnego podkreślenia to fakt, że do głównych zadań tworzonych metropolii będą należały kwestie infrastrukturalno- komunikacyjne. Będą one odpowiadały za politykę przestrzenną, zarząd lokalnymi drogami, a przede wszystkim umożliwią powołanie na terenie całej aglomeracji/konurbacji jednego organizatora publicznego transportu zbiorowego (zarządzającego autobusami, tramwajami, koleją) co spowoduje z kolei wprowadzenie jednej taryfy biletowej i doprowadzi do skomunikowania obszarów, które do tej pory pozostawały odłączone od „krwioobiegu” zbiorowej komunikacji. Warto także podkreślić, że ustanowienie jednej jednostki samorządowej odpowiadającej za politykę organizowania ruchu czy rozbudowywania sieci ciepłowniczej ułatwi walkę ze smogiem.

2) Wizyta Premiera Morawieckiego w Medcomie i przyjęcie przez Rząd Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju

W piątek, 10 lutego Mateusz Morawiecki wizytował fabrykę Medcomu- jednego z najbardziej innowacyjnych producentów urządzeń energoelektronicznych na świecie. Ta polska firma może dostarczyć napęd i inne niezbędne podzespoły do stworzenia polskiego elektrycznego auta. Warto podkreślić, że polscy producenci autobusów już mają za sobą kontrakty z Medcomem, co pokazuje że rodzime firmy mogą produkować pojazdy złożone z dostarczonych przez polski biznes komponentów.

Potwierdzeniem sukcesów i pozycji Medcomu jest kontrakt na dostawę napędów dla pociągów metra, które będą jeździły w Isfahanie, trzecim co do wielkości mieście Iranu. Niestety, nie obyło się bez problemów. Gwarancji nie chciał udzielić żaden komercyjny bank. Ostatecznie udzielił ich Bank Gospodarstwa Krajowego. Było to możliwe dzięki polityce prowadzonej przez Ministerstwo Rozwoju. Napędy produkowane przez polską firmę mają znaleźć się w pociągach produkowanych dla Isfahanu przez Chińczyków. Najpierw będzie ich siedem, ale umowa z Irańczykami zawiera opcję na zwiększenie dostaw do 30 składów. Medcom nie ujawnił wartości kontraktu.

Z kolei we wtorek 14 lutego Rząd ostatecznie przyjął Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. W jej ramach znajduje się projekt elektromobilności, w którym na pierwszy plan wysuwa się „E-bus”. Oprócz tego ciekawie wygląda polska kolejowo- autobusowa dolina krzemowa, znajdująca się pomiędzy Poznaniem a Bydgoszczą. Dobór miejsca oczywiście nieprzypadkowy.

3) Rekordowy rok Solarisa

W 2016 r. 471 autobusów z logo Solaris trafiło do krajowych operatorów. Jak podaje portal Infobus, taki wynik w segmencie autobusów miejskich dał firmie aż 66% udział w rynku. Dla porównania – najbliższy konkurent czyli Mercedes-Benz osiągnął 18% udział. To rekord w wykonaniu Solarisa w jego już 20-letniej historii.

Infobus, spodziewa się, że w tym roku rynek może wchłonąć nawet 100 autobusów miejskich – czyli najwięcej od czasu transformacji. Zachowanie przez producenta z Bolechowa 66% udziału oznaczałoby sprzedaż ok. 660 miejskich autobusów.

W 2016 r. największymi krajowymi odbiorcami Solarisów zostały firmy: MPK Kraków (77 sztuk, w tym 5 autobusów elektrycznych i 12 autobusów hybrydowych), Mobilis Warszawa (54 autobusy Urbino 8,9 LE) Arriva Warszawa (54 autobusy Urbino 12, w tym cztery autobusy hybrydowe).
4) Szansa na wspólny bilet weekendowy PKP Intercity i PolRegio

Według informacji portalu „Rynek Kolejowy” pojawiła się szansa na opracowanie pierwszego rodzaju wspólnego biletu pomiędzy dwoma przewoźnikami. Od momentu powołania rządu Beaty Szydło, jednym z głównym zadań Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa było doprowadzenie do porozumienia pomiędzy polskimi przewoźnikami kolejowymi ws. opracowania jednolitej taryfy umożliwiającej sprzedaż jednego biletu na podróż obejmującą korzystanie z usług wielu przewoźników.

Warto podkreślić, że PolRegio (następca prawny Przewozów Regionalnych) opracował już jednolite taryfy z większością spółek wojewódzkich (było to o tyle proste, że wszystkie one należą według dawnej nomenklatury do katalogu pociągów osobowych). Nierozwiązywalnym problem okazywało się jednak stworzenie jednolitej taryfy pomiędzy PR-ami i spółkami wojewódzkimi a PKP (czyli mówiąc potocznie między pociągami osobowymi i pospiesznymi).

Jak informuje Rynek Kolejowy „o ile sprzedaż biletów jednorazowych kilku spółek wymaga ich porozumienia i stworzenia wspólnej platformy sprzedaży (która np. uwzględniałaby zniżki przy pokonywaniu kolejnych kilometrów pociągiem drugiego i każdego kolejnego przewoźnika), to zarówno w Przewozach Regionalnych jak i w PKP Intercity istnieje cała gama ofert, które bez wątpienia i z łatwością można połączyć. Wrócić można na przykład do sprzedaży biletu weekendowego obowiązującego zarówno w pociągach PKP Intercity, jak w składach regionalnych”.

Warto przypomnieć, że jeszcze w roku 2016 PR podpisały umowę z niektórymi PKSami co umożliwi podróżowanie na jednym bilecie zarówno pociągami jak i autobusami. Akcja ta skierowana została do podróżnych przemieszczających się codziennie, ale na niewielkich odległościach. Teraz czas, by pomyśleć o dobrej ofercie dla chętnych na bilety dalekobieżne.

5) Start elektromobilności i E-busa

20 lutego przedstawiciele rządu i samorządów zainaugurowali współpracę dotyczącą rozwoju elektromobilności. Jednym z istotnych celów porozumienia jest zwiększenie liczby autobusów elektrycznych w polskich miastach i gminach w ramach istniejących systemów komunikacji zbiorowej. Listy intencyjne w tej sprawie podpisali dziś przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju, Ministerstwa Energii, Polskiego Funduszu Rozwoju, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz samorządowcy z 41 polskich miast i gmin, reprezentujący niemal 45 proc. taboru autobusowego w Polsce (pełna lista sygnatariuszy – w załączeniu). Inicjatywę objął swoimi auspicjami Związek Miast Polskich.

Inauguracja programu przebiegła hucznie, wciąż jednak nie znamy wielu szczegółów. Warto więc podsumować to co już wiadomo. Wiceminister Energii Michał Kurtyka potwierdził, że do 2025 r. w Polsce ma jeździć 1 milion samochodów elektrycznych. Do końca kwartału poznamy także cały Program Elektromobilności przygotowany przez ME oraz projekt ustawy dot. elektromobilności (źródłem jego dochodów ma być przede wszystkim udział w podatku akcyzowym wynoszący ok. 400 milionów złotych). Podpisane przez samorządy listy intencyjne mają zainaugurować partnerstwo innowacyjne prowadzone przez NCBiR. W jego ramach zostanie przeznaczone 100 milionów złotych (z możliwością zwiększenia alokacji do 200 milinów złotych) na przetarg w którym wyłoniony zostanie wykonawca/wykonawcy (konsorcjum), które opracują prototyp elektrycznego autobusu. Co ciekawe, mimo że w przetargu tym wystartują najprawdopodobniej Solaris, Ursus czy Volvo, które w swoim portfolio posiadają już modele elektryków, ME oczekuje że wykonawcy opracują całkowicie nowy model. Jak to będzie wyglądało w praktyce- czas pokaże. Równie ciekawy będzie II etap projektu NCBiR. W jego ramach samorządy otrzymają miliard złotych na zakup skonstruowanych elektryków. Na ten moment gminy wyraziły chęć zakupu 780 takich pojazdów, ale Premier Mateusz Morawiecki powiedział, ze może być ich nawet 1000.

Patronem zaprezentowanego podczas konferencji programu elektromobilności jest minister Krzysztof Tchórzewski, natomiast Michał Kurtyka i Jadwiga Emilewicz tworzą Komitet Sterujący. Dwa podstawowe filary planu to projekt e-Bus, za który odpowiada Włodzimierz Hryniak i e-Car , w którym wiodącą postacią jest Piotr Zaremba. Program elektromobilności jest przedstawiany jako program inkluzywny.

Cele Programu Rozwoju Elektromobilności zostały określone w Planie Rozwoju Elektromobilności przygotowanym przez Ministerstwo Energii. Plan proponuje działania, które doprowadzą do:

  • upowszechnienia infrastruktury ładowania i pojazdów elektrycznych na polskich drogach;
  • rozwoju przemysłu elektromobilności oraz stabilizacji sieci elektroenergetycznej poprzez integrację pojazdów z siecią.

Dokument proponuje wyszczególnienie trzech faz rozwoju elektromobilności w Polsce, które różnicować będzie poziom rozwoju rynku i wymagana w związku z tym intensywność  i zakres zaangażowania państwa w jego stymulowanie.

  • I faza będzie miała charakter przygotowawczy i potrwa do 2018 roku. Najważniejszym elementem tej fazy jest przyjęcie ustawy o elektromobilność (w Ministerstwie Energii trwają ostatnie prace nad projektem) oraz skoncentrowanie finansowania publicznego na elektromobilności.
  • W II fazie (2019-2020) w wybranych aglomeracjach zbudowana zostanie infrastruktura zasilania pojazdów elektrycznych. Zintensyfikowane zostaną zachęty do zakupu pojazdów elektrycznych. Oczekiwana jest komercjalizacja wyników badań z obszaru elektromobilności rozpoczętych w fazie I oraz wdrożenie nowych modeli biznesowych upowszechnienia pojazdów elektrycznych.
  • W III fazie (2020-2025) zakłada się stopniowe osiąganie dojrzałości przez rynek elektromobilności i wycofywanie instrumentów wsparcia.