Resort środowiska proponuje rejestr złóż strategicznych do specjalnej ochrony
(Teresa Wójcik)
„Biała Księga Ochrony Złóż Kopalin przedstawiona dziś (3.11.) przez Ministerstwo Środowiska zawiera analizę problemu ochrony złóż kopalin strategicznych, przede wszystkim energetycznych – węgla kamiennego i brunatnego oraz gazu konwencjonalnego i ropy. A także kopalin nieenergetycznych – rud metali i soli potasowo-magnezowych. Analiza uwzględnia opis i diagnozę tych złóż, przedstawienie zasad waloryzacji, określenie prawnych metod ochrony. Dokument zawiera także opis doświadczeń zagranicznych w krajach o pokrewnych do Polski systemach prawnych.
Autorzy opracowania liczącego 55 stron, zwracają uwagę, że w Polsce „nie dopracowano się całościowej polityki surowcowej”, a w gospodarce surowcowej występują następujące negatywne zjawiska:
– brak spójności w przepisach prawa
– deficyt kompetencji urzędników samorządowych,
– konflikty między zagospodarowaniem przestrzennym i ochroną środowiska a potencjalną działalnością wydobywczą,
– braki w umiejętnym komunikowaniu się inwestorów ze społecznością lokalną.
Uznając złoża kopalin za szczególnie cenne dobro narodowe, stanowiące bardzo ważną bazę surowcową – zwłaszcza dla energetyki – Biała Księga postuluje takie zabezpieczenie najważniejszych z nich, aby zagospodarowanie terenu nad nimi nie uniemożliwiało lub znacznie utrudniało ich ewentualnej późniejszej eksploatacji.
Załącznikiem do dokumentu jest rejestr najważniejszych z tych złóż. Z uwagi na ich znaczenie dla potrzeb kraju, określono je, jako „strategiczne”. Jest ich 95, z dużą przewagą złóż kopalin energetycznych. Są to zasoby węgla kamiennego – 43 złoża, węgla brunatnego – 15 złóż, gazu konwencjonalnego – 11 złóż oraz ropy konwencjonalnej – 4 złoża. „Biała księga” nie uwzględnia niekonwencjonalnych złóż węglowodorów – jak się dowiedzieliśmy złoża łupków nie są dostatecznie udokumentowane, złoża „tight” są prawie zupełnie nierozpoznane. Wśród złóż węgla kamiennego uwzględniono Śląsk i Lubelszczyznę, nie ma w rejestrze złóż dolnośląskich. Wyboru najważniejszych dla gospodarki narodowej złóż ( łącznie 249) dokonano na podstawie waloryzacji przeprowadzonej przez Państwowy Instytut Geologiczny.
Złoża zakwalifikowane, jako strategiczne mają zaproponowany „priorytet surowcowego wykorzystania terenu”, który powinien uwzględniać wymagania związane z przyszłą możliwością gospodarczego wykorzystania złoża. Chodzi tu szczególnie o ustalenie innych funkcji zagospodarowania przestrzennego danego obszaru, sposobu jego zabudowy, sieci komunikacyjnej itp.
Dokument ma być poddany szerokiej konsultacji z udziałem wszystkich zainteresowanych środowisk.
