Nakłady na rozwój sieci energetycznej w latach 2021-2030 wyniosą 14,16 mld zł – tak wynika z projektu planu rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną na lata 2021-2030, przygotowanego przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE).
Wartość inwestycji PSE
W opracowaniu PSE podają, że suma planowanych nakładów w latach 2021-2030 w wariancie ekspansji wynosi 14 16 mld zł, zgodnie z cennikami na 2019 rok. Projekt rozwoju sieci jest oparty na scenariuszu dynamicznego rozwoju morskich farm wiatrowych, który wymaga wzmocnienia sieci przesyłowej w środkowej części Krajowego Systemu Energetycznego (KSE).
Do rozwoju sieci konieczne są dane informacje dotyczące planowanych inwestycji w moce wytwórcze tak, aby zaplanować inwestycje pod względem wyprowadzenia mocy. Zgodnie z danymi z drugiego grudnia 2019 roku, PSE miały zawarte umowy o przyłączenie nowych jednostek wytwórczych o łącznej mocy prawie 14,775 GW, w tym 10,057 GW w jednostkach konwencjonalnych, a 4,718 GW w OZE. Jednocześnie PSE wydały warunki przyłączenia 5,163 GW mocy w OZE oraz 2,754 GW w jednostkach konwencjonalnych i 312 MW w magazynach energii elektrycznej.
Wzrost udziału OZE, spadek węgla
Autorzy dokumentu zwrócili uwagę, że projekty Polityki Energetycznej Polski do 2040 roku, jak i Krajowego Planu na Rzecz Energii Klimatu zakładają, że KSE czekają istotne zmiany strukturalne. PSE prognozują całkowitą moc osiągalną netto źródeł wytwarzania do poziomu odpowiednio 72,1 i 62,6 GW w zależności od powyższych projektów w 2040 roku, co oznacza wzrost o ok. 60 procent i 40 procent w porównaniu z 2019 rokiem. Jednocześnie rola jednostek węglowych znacząco się zmniejszy. Ich udział w mocy zainstalowanej netto ma spaść do ok. 20 procent w 2040 roku, a jednocześnie wzrośnie wyraźnie udział OZE w wytwarzaniu energii elektrycznej osiągając ok. 32 procent w 2030 roku i 40 procent w 2040 roku. Spodziewany jest również istotny wzrost udziału jednostek gazowych. Autorzy planu wskazują, że zarówno PEP, jak i w KPEiK zakładają, iż pierwszy blok elektrowni jądrowej zostanie uruchomiony w 2033 roku.
Z opracowania PSE wynika, że prognoza całkowitego zapotrzebowania na energię elektryczną netto w Polsce na lata 2020-2040 [TWh] wyniesie:
W 2020 roku: 159,9
W 2025 roku: 170,1
W 2030 roku: 181,1
W 2035 roku: 191,9
W 2040 roku: 204,2
Inwestycje PSE patrzą na Północ
Analiza kierunków rozwoju połączeń transgranicznych w horyzoncie po 2030 roku opublikowanych przez PSE wskazuje potencjalne korzyści budowy połączenia pomiędzy Polską i Danią. Połączenie to realizowane byłoby poprzez kabel HVDC w relacji Avedøre-Dunowo. Data realizacji oraz parametry połączenia uzależnione będą od wyników analiz techniczno-ekonomicznych. Możliwe zdolności asynchronicznej wymiany transgranicznej na tym połączeniu szacowane są na 600 MW w obu kierunkach. Takie połączenie może służyć w przyszłości optymalizacji kosztów inwestycyjnych morskich farm wiatrowych i dostępniej mocy po obu stronach granicy. Może być także element projektowanych po stronie duńskiej wyspy energetycznych.
Projekt “Baltics synchro with CE”, a więc synchronizacja krajów bałtyckich z Europą Zachodnią poprzez Polskę jest ściśle powiązany z projektem “LitPol Link Stage II”, a więc z drugim etapem LitPol Link. Ma na celu dostosowanie systemów elektroenergetycznych państw bałtyckich do pracy synchronicznej z Europą kontynentalną oraz zwiększenie rynkowych zdolności wymiany pomiędzy Polską i Litwą. W ramach projektu planowana jest budowa kabla podmorskiego HVDC „Harmony Link” o zdolności przesyłowej 700 MW z nowej stacji Darbenai (LT) do istniejącej stacji Żarnowiec (PL). Nowemu połączeniu będą towarzyszyć inwestycje po stronie polskiej w zakresie budowy nowych dwutorowych linii 400 kV Dunowo-Żydowo Kierzkowo i Żydowo Kierzkowo – Piła Krzewina oraz modernizacji istniejących linii Krajnik-Morzyczyn, Morzyczyn-Dunowo-Słupsk-Żarnowiec i Żarnowiec-Gdańsk/Gdańsk Przyjaźń Gdańsk Błonia. Wdrożenie powyższych inwestycji, poza synchronizacją państw bałtyckich wesprze również wyprowadzenie mocy z morskich farm wiatrowych do KSE. Realizacja inwestycji planowana jest do końca 2025 roku.
Bartłomiej Sawicki
Sawicki: Transformacja energetyczna kosztuje. Źle przygotowana kosztuje więcej