Obowiązkowe strefy czystego transportu w dużych miastach, możliwość tworzenia pasów na drogach dla elektryków, a także ułatwienia w instalacji punktów ładowania w budynkach wielorodzinnych – to niektóre z rozwiązań, które zdaniem MKiŚ mają przyspieszyć rozwój elektromobilności w Polsce.
W poniedziałek w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zostały opublikowane założenia projektu noweli ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Projekt przygotowany przez ministerstwo klimatu i środowiska miałby zostać przyjęty przez rząd w pierwszym kwartale 2021 roku.
Wyzwania
Celem projektowanych zmian ma być dostosowanie ustawy do założeń przedstawionych przez Ministra Klimatu w dokumencie „Dziesiątka dla elektromobilności” oraz prawa unijnego. Proponowane rozwiązania mają ułatwić oraz przyspieszyć rozwój elektromobilności w Polsce. Zadania, które ma realizować i wyzwania, któremu ma sprostać ta nowelizacja to:
- konieczność uelastycznienia zasad dotyczących wprowadzania stref czystego transportu;
- konieczność opracowania mechanizmów dla GDDKiA dotyczących tworzenia e-pasów na drogach krajowych;
- trudności w instalacji punktów ładowania w budynkach wielorodzinnych;
- wprowadzenie zerowej stawki opłat drogowych i środowiskowych dla niskoemisyjnych pojazdów ciężarowych o masie własnej powyżej 3,5 tony i autobusów;
- zbyt wąski zakres uprawnień kontrolnych inspektorów Urzędu Dozoru Technicznego (UDT);
- brak regulacji w zakresie wydawania kodów identyfikacyjnych dla podmiotów z obszaru e-mobilności oraz ułatwień w zakresie korzystania ze stacji ładowania. Celem nadawania kodów identyfikacyjnych jest stworzenie możliwości sprawdzenia w każdym momencie statusu danej stacji ładowania w Ewidencji Infrastruktury Paliw Alternatywnych;
- brak ustawowej definicji carsharingu oraz brak ułatwień dla świadczenia tej usług pomimo, że ma ona skutki pozytywne dla klimatu;
- brak kompleksowej regulacji w zakresie amortyzacji pojazdów niskoemisyjnych;
- brak regulacji związanych z rozwojem infrastruktury tankowania wodorem.
Strefy czystego powietrza
Na bazie dotychczasowych doświadczeń resort proponuje wprowadzenie przepisów doprecyzowujących zasady tworzenia stref czystego transportu. Mają one na celu wyznaczenie obowiązku tworzenia stref w miastach liczących powyżej 100 000 tys. mieszkańców oraz wprowadzenie możliwości ustanawiania stref we wszystkich gminach, niezależnie od liczby mieszkańców, jak również wprowadzenie specjalnych oznaczeń dla pojazdów uprawnionych do poruszania się w obrębie stref. – Projektowane zmiany maja na celu uelastycznienie przepisów w tym zakresie. Zwiększeniu uległ katalog pojazdów któremu nadano uprawnienia na wjazd do wyznaczonej strefy. Jednocześnie, proponuje się nałożyć obowiązek ich utworzenia na gminy liczące więcej niż 100 tys. mieszkańców, ze względu na większą emisję zanieczyszczeń powietrza pochodzących z transportu na takich terenach – tłumaczy resort.
Elektryk uprzywilejowany na drogach szybkiego ruchu
Ministerstwo chce także wprowadzić regulacje pozwalające na tworzenie uprzywilejowanych pasów ruchu dla autobusów i pojazdów elektrycznych na drogach szybkiego ruchu w miastach, w miejscach gdzie występują stałe utrudnienia w jego płynności. – Projektowane zmiany mają na celu stworzenie systemu określającego sposób działania samorządów z GDDKiA w celu ich wyznaczania. Na podstawie złożonego wniosku zostanie dokonana ocena zasadności jego wytyczenia. Projektowana procedura ułatwi tworzenie uprzywilejowanych pasów ruchu na terenach miast, oraz przyczyni się do zwiększenia ich długości – wyjaśnia ministerstwo.
Ładowarki w blokach
Resort chce także uregulować w przepisach procedury mającej na celu instalację w budynkach wielorodzinnych punktów ładowania. Proponowane przepisy określają przypadki, w jakich wspólnota mieszkaniowa/spółdzielnia może wydać decyzję odmowną odnośnie do instalacji prywatnego punktu poboru energii przez mieszkańca oraz przyłączenia go do sieci poprowadzonej w nieruchomości. – Dodanie zapisów o konieczności przeprowadzania ekspertyz dotyczących możliwości przyłączeniowych budynku, tak by wspólnota/spółdzielnia mieszkaniowa musiała wyrazić zgodę na instalację punktu, w przypadku gdy moce przyłączeniowe w budynku na to pozwalają. W przypadku budynków posiadających status zabytków niezbędne jest uzyskanie zgody właściwego konserwatora zabytków. Projektowane przepisy ułatwią w znaczący sposób montaż punktów ładowania na wniosek mieszkańców danego budynku. Działania te przyczynia się do zwiększenia liczby punktów ładowania samochodów elektrycznych. Osoby zainteresowane zakupem takiego pojazdu otrzymają możliwość ładowania go w swoim miejscu zamieszkania. Tego rodzaju model ładowania jest najkorzystniejszym rozwiązanie ponieważ odbywa się najczęściej w porze nocnej kiedy pojazd nie jest użytkowany, a zużycie prądu jest niższe niż w dzień co stabilizuje pracę sieci energetycznej – czytamy w argumentacji.
Ebusy i ekociężarówki zwolnione z opłat
Resort postuluje także zwolnienie z opłat drogowych i środowiskowych dla pojazdów niskoemisyjnych o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t (samochody ciężarowe i autobusy). Przyczyni się to w znacznym stopniu do zmniejszenia poziomu szkodliwych emisji w transporcie oraz poprawy stanu środowiska Przedsiębiorstwa transportowe mają otrzymać zachętę do wymiany floty na pojazdy niskoemisyjne, które będą tańsze w eksploatacji niż pojazdy napędzane silnikami spalinowymi. – Polskie firmy transportowe należą do europejskich liderów w zakresie międzynarodowego przewozu towarów. Aby konkurować na wymagającym rynku Unii Europejskiej konieczne są prowadzone przez przedsiębiorców inwestycje we flotę pojazdów, aby spełniała ona najwyższe międzynarodowe standardy. Mając na uwadze powyższe, uzasadnione są działania stymulujące rozwój niskoemisyjnego transportu opartego na paliwach alternatywnych, aby przy podejmowaniu decyzji o zakupie nowych pojazdów wyposażonych w silniki wysokoprężne pojazdy zasilane gazem ziemnym stanowiły realną alternatywę. Zwolnienie pojazdów z opłat ma przyczynić się do obniżenia całkowitego kosztu posiadania i eksploatacji pojazdów niskoemisyjnych. Rozwiązanie to jest stosowane w innych krajach Europejskich jak np. Niemczech. Wprowadzone zwolnienie pozwoli na stworzenie spójnego mechanizmu promującego transport niskoemisyjny na terenie Europy oraz obniżenia poziomu szkodliwych emisji.
Kontrole UDT
Rozszerzenie uprawnień posiadanych przez inspektorów Urzędu Dozoru Technicznego o możliwość przeprowadzania kontroli okresowych i doraźnych. – Uprawnienia kontrolne dla UDT zostaną poszerzone o możliwość przeprowadzania kontroli doraźnych w przypadku podejrzenia wystąpienia zagrożenia dla bezpieczeństwa użytkowników, z uwagi na awarie lub uszkodzenia powstałe w trakcie eksploatacji stacji oraz punktów ładowania. . UDT będzie mógł przeprowadzać okresowe kontrole stacji ładowania oraz punktów ładowania stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego w zakresie ich bezpiecznej eksploatacji – podaje resort.
Doprecyzowanie przepisów regulujących, które stacje ładowania będą podlegać kontrolom przeprowadzanym przez UDT oraz doprecyzowanie definicji stacji ładowania. – Obecnie występują wątpliwości odnośnie do definicji, które stacje ładowania świadczą usługę ładowania przez co podlegają obowiązkowej kontroli przeprowadzanej przez Urząd Dozoru Technicznego (UDT). Rozszerzenie i doprecyzowanie definicji pozwala na jednoznaczne określenie które stacje należy określać jako obiekty świadczące usługę ładowania – tłumaczy ministerstwo.
Proponowane przepisy wprowadzą także obowiązek uzyskiwania indywidualnych kodów identyfikacyjnych dla operatorów ogólnodostępnych stacji ładowania i dostawców usługi ładowania. – Polska zobowiązała się do stworzenia repozytorium kodów ID w ramach programu PSA IDACS realizowanego przez KE. Konieczne jest więc wyznaczenie podmiotu nadającego kody oraz określenie zasad ich wydawania – czytamy w uzasadnieniu.
Będzie definicja carsharingu
Wprowadzona zostanie również definicja współdzielenia oraz uregulowano ułatwienia dla świadczenia tej usługi, w celu zwiększenia jej popularności. Obecnie rozwija się system polegający na krótkoterminowym najmie pojazdu samochodowego, odbywający się za pomocą platform i aplikacji, tzw. carsharing. – W krajowych przepisach nie ma obecnie prawnie uregulowanej definicji tej formy najmu, dlatego propozycja takiego przepisu została dodana do projektowanych zmian. Dodatkowo, stworzony został system zachęt dla użytkowników oraz operatorów zajmujących się świadczeniem takiej usługi, m.in. zwolnienie z obowiązku opłaty za parkowanie w przestrzeni miejskiej oraz możliwość poruszania się po buspasach – tłumaczy ministerstwo.
Amortyzacja elektryków
Wprowadzone zostaną ponadto przepisy o amortyzacji pojazdów niskoemisyjnych. Projektowane rozwiązania mają na celu określenie zasad korzystniejszej amortyzacji dla pojazdów niskoemisyjnych w aspekcie finansowym. Zaproponowane rozwiązania są korzystniejsze niż regulacje wobec samochodów spalinowych, a co za tym idzie promują pojazdy niskoemisyjne.
Bartłomiej Sawicki
Kupiec: Strefa Czystego Transportu. Jałowa regulacja czy szansa? (ANALIZA)
