Marek Gróbarczyk, minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej i Oleg Butković, minister ds. morskich, infrastruktury i transportu Chorwacji podpisali list intencyjny o współpracy w ramach Inicjatywy Trzy Morz, której oba kraje są głównymi inicjatorami i partnerami.
Trójmorze
Inicjatywa Trzy Morza, zwana wcześniej Inicjatywą ABC jest rezultatem starań Kolindy Grabar-Kitarović, prezydent Chorwacji. Pani prezydent już w lutym 2015 roku po objęciu swojego urzędu zapowiedziała działania zmierzające do wzmocnienia współpracy pomiędzy krajami Europy Środkowo-Wschodniej. W tym celu odbyła szereg spotkań z przywódcami kolejno Bułgarii, Austrii, Słowenii, Polski (70. Rocznica zakończenia II Wojny Światowej w Gdańsku, a następnie Forum w Krynicy), Litwy i Słowacji. Przy okazji 70. posiedzenia Zgromadzenia Generalnego ONZ, z inicjatywy Chorwacji właśnie zorganizowane zostało spotkanie głów państw z Polski, Rumunii i Bułgarii, ministrów spraw zagranicznych Węgier, Słowacji, Litwy, Łotwy i Estonii oraz przedstawicieli Austrii, Słowenii i Czech. Podczas tego spotkania przedstawiona została koncepcja ABC.
Nowa inicjatywa ma grupować „nowe” kraje Unii Europejskiej oraz powiązaną z regionem Austrię w celu wzmocnienia współpracy przede wszystkim w obszarach polityki zagranicznej, energetyki oraz transportu. W ten sposób wzrosnąć ma konkurencyjność całego regionu, a tym samym każdego z państw biorących udział w przedsięwzięciu.
Prezydent Grabar-Kitarović prezentuje ABC jako uzupełnienie współpracy w ramach Unii Europejskiej na wzór Grupy Wyszehradzkiej. To szansa na realizację kluczowych kwestii: zwiększenia siły własnego głosu w UE poprzez współpracę z pozostałymi państwami regionu, stałego włączenia w europejską infrastrukturę energetyczną (projekty terminalu LNG na wyspie Krk oraz Adriatic-Ionian Gas Pipeline), jak również europejskie szlaki transportowe (włączenie Rijeki do korytarza sieci bazowej TEN-T Bałtyk-Adriatyk oraz rozwój portu Rijeka).
Koncepcja ABC w naturalny sposób wiąże się również z przebiegiem korytarzy sieci bazowej TEN-T, przy czym za najważniejszy dla jej rozwoju należy uznać korytarz Bałtyk-Adriatyk. Jest to także najważniejszy szlak dla Polski, ponieważ łączy porty Adriatyku z Trójmiastem i Szczecinem/Świnoujściem. Port Rijeka nie jest uwzględniony, jednym z celów strony chorwackiej jest włączenia portu do sieci bazowej. Zmiany kształtu sieci należą również do priorytetów strony polskiej.
Rewizja TEN-T jest dla nas równie ważnym celem jak dla Chorwacji – podkreślił Marek Gróbarczyk podczas spotkania bilateralnego. – Chcemy włączyć do europejskiej sieci transportowej nasze drogi wodne. Dlatego ważne jest byśmy wspólnie przygotowali się do tej rewizji i wsparli swoje stanowiska.
Polska i Chorwacja chcą współpracować z Chinami w regionie Bałtyku i Adriatyku
Oprócz wspomnianej inicjatywy, której dopełnieniem było podpisanie memorandum, ważnym tematem spotkania była współpraca w ramach formatu Chiny-Europa Środkowo-Wschodnia (16+1), której uczestnikami są oba państwa. Minister Gróbarczyk poinformował swojego rozmówcę o formalnym zakończeniu procedury ustanawiania Sekretariatu 16+1 ds. morskich w Polsce. Zachęcał też stronę chorwacką do aktywnego zaangażowania się w prace Sekretariatu. Minister Butković zadeklarował kooperację i czynny udział chorwackiego rządu.
Pozytywnie odniósł się do propozycji, by niektóre wydarzenia organizowane w ramach sekretariatu miały miejsce właśnie w Chorwacji, jak chociażby spotkania ministrów odpowiedzialnych za sprawy morskie, spotkania ekspertów lub fora portowe.Bardzo ważna jest współpraca naszych państw w instytucjach Unii Europejskiej – powiedział szef resortu MGMiŻŚ. – Musimy mówić jednym głosem i prezentować wspólne stanowiska. Ważne jest, byśmy wzajemnie się wpierali.
Przedstawiciel polskiego rządu podkreślał wagę współpracy bilateralnej pomiędzy podmiotami z obu stron. Wskazał na potrzebę zacieśnienia współpracy pomiędzy portami Rjeka oraz Szczecin-Świnoujście. Zaproponował również podpisanie porozumienia pomiędzy tymi portami. Minister Oleg Butković pomysł przyjął bardzo pozytywnie proponując jednocześnie organizację konferencji prezentującej chorwackie porty morskie i śródlądowe w Polsce.
Ministrowie byli zgodni w kwestiach podejścia narodowego w prowadzeniu gospodarki morskiej, i w podejmowaniu działań zachęcających do zwiększania liczby jednostek pływającym w barwach narodowych.
Gość z Chorwacji w ramach rewizyty zaprosił ministra Gróbarczyka do odwiedzenia chorwackich portów. Zaproszenie zostało przyjęte.
W ramach wizyty w naszym kraju minister Oleg Butković odwiedzi też Trójmiasto, gdzie spotka się między innymi z wojewodą pomorskim, przedstawicielami Zarządu Portu Gdańsk oraz Akademii Morskiej w Gdyni.
Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej
