Europejska sieć operatorów przesyłowych ENTSO-E uzgodniła ostateczny wariant porozumienia o synchronizacji sieci elektroenergetycznych Ukrainy i Mołdawii z systemem Europy kontynentalnej.
Jak wynika z komunikatu Ukrenergo, decyzja została podjęta 23 maja w Lizbonie. Podpisanie dokumentu ma nastąpić w czerwcu 2017 roku.
Spółka podkreśla, że podpisanie porozumienia powinno stać się punktem wyjścia do rozpoczęcia integracji systemu elektroenergetycznego Ukrainy z systemem europejskim. Według biura prasowego Ukrenergo synchronizacja z ENTSO-E zwiększy niezawodność pracy systemu ukraińskiego, a przede wszystkim zmniejszy zależność od stabilnych dostaw węgla do elektrowni. Ukraińcy będą mogli również otrzymać pomoc technologiczną od systemów energetycznych państw sąsiednich.
Równoległa praca z ENTSO-E pozwoli na wzrost eksportu energii elektrycznej do Europy, co automatycznie zwiększy atrakcyjność inwestycyjną ukraińskiego sektora energetycznego. W szczególności eksport może zwiększyć się z obecnych 5 do 18-20 mld kWh, umożliwiając pozyskanie 1,5 mld dolarów dodatkowego dochodu. Przy czym ukraińskie elektrownie wodne będą mogły być wykorzystywane do równoważenia szczytowego obciążenia połączonych systemów energetycznych państw europejskich.
Synchronizacja wzmocni konkurencję na rynku wewnętrznym i zmusi krajowych monopolistów do zaoferowania ukraińskiemu odbiorcy konkurencyjnych cen oraz usług.
– Finalizacja umowy o przyłączeniu Ukrainy do ENTSO-E oraz uchwalenie przez Radę Najwyższą ustawy o rynku energii dadzą rzeczywistą swobodę na ukraińskim rynku energii. W ciągu kilku lat będziemy zdolni do swobodnej wymiany energii z państwami w Europie, a także będziemy mieli możliwość stworzenia rzeczywistej konkurencji na rynku, który od zawsze był zamknięty – powiedział prezes Ukrenergo Wsiewołod Kowalczuk.
Według spółki obecna technologiczna gotowość ukraińskich sieci przesyłowych do synchronizacji z ENTSO-E wynosi 15 procent. Z kolei poziom implementacji norm europejskich przez ukraińską legislację to zaledwie 5 procent. Osiągnięcie 100 procent w obydwu przypadkach ma nastąpić za 5 lat. Przy wystąpieniu odpowiednich możliwości technologicznych wymiana energii między ukraińskim systemem a ENTSO-E w ciągu pięciu lat może wzrosnąć z 885 do 2200 MW. Natomiast w skali 10 lat – do 4000 MW.
Ukraina chce synchronizacji z Europą
Przypomnijmy, że w połowie maja Ukrenergo i Elia Grid International podpisały memorandum o współpracy przy synchronizacji systemu energetycznego z europejską siecią operatorów przesyłowych ENTSO-E.
Od dłuższego czasu Ukraina dąży do synchronizacji swoich sieci. W połowie listopada 2016 roku dyrektor ds. komunikacji i współpracy międzynarodowej Ukrenergo Mykhailo Bno-Airiian mówił, że wprowadzenie modelu rynkowego oraz pełna synchronizacja z ENTSO-E powinny zostać sfinalizowane do 2020 roku. Zaznaczył wówczas, że zakończone badania nad projektem synchronizacji systemów energetycznych Ukrainy i Mołdawii z systemami Europy kontynentalnej potwierdziły techniczną możliwość realizacji tego przedsięwzięcia.
Przypomnijmy, że Kijów wielokrotnie podkreślał, że zamierza eksportować swoją energię do państw sąsiednich, w tym także do Polski. Zwiększenie wolumenu eksportu wymagałoby jednak uruchomienia nieużywanego interkonektora Chmielnicki-Rzeszów. Polskie Sieci Elektroenergetyczne nie wykluczają możliwości powrócenia do projektu. Przy czym polski operator zaznaczył, że warunkiem jest zbudowanie nad Dnieprem rynku energii elektrycznej zdolnego oferować transparentne i zbliżone do realiów kosztowych ceny energii.
Interfax/Piotr Stępiński