Komisja Europejska zatrzymała trzecią transzę pomocy finansowej dla Ukrainy. Powodem jest spowolnienie reform. – Są cztery obszary wymagające poprawy – mówi BiznesAlert.pl ekspert DiXi Group.
Komisja Europejska czeka na efekty
Ukraina nie otrzyma od Unii Europejskiej 600 mln euro pomocy finansowej w ramach programu wartego 1,8 mld euro i zatwierdzonego w 2015 roku. Komisja Europejska gotowa jest jednak przeanalizować możliwość dalszej pomocy makroekonomicznej dla Kijowa. Warunkiem jest przyspieszenie procesu reform, które budzą wątpliwości również międzynarodowych instytucji, które m.in. finansują zakupy gazu przez Ukrainę.
– Cztery zobowiązania, od których była uzależniona wypłata trzeciej i ostatniej transzy programu, nie zostały zrealizowane,wobec czego Komisja Europejska nie jest w stanie wypłacić środków w ramach obecnego programu – poinformowała w komunikacie Komisja.
Ponadto podczas spotkania 24 listopada z przewodniczącym Komisji Europejskiej Jean – Claudem Junckerem w ramach szczytu Partnerstwa Wschodniego w Brukseli, prezydent Ukrainy Petro Poroszenko wyraził zainteresowanie Kijowa nowym programem wsparcia ze strony Unii Europejskiej. – Ze strony Ukrainy przyspieszenie reform oraz przeciwdziałanie wewnętrznym naciskom na zmianę polityki w tym obszarze będzie miało kluczowe znaczenie, zwłaszcza w ciągu najbliższych miesięcy – podkreśliła Komisja Europejska.
Przy czym Bruksela jest gotowa do oceny aktualnej pomocy finansowej i, w przypadku jej zasadności, z początkiem 2018 roku może zaproponować nowy program wsparcia. Jednak zwraca uwagę na potrzebę udzielenia zewnętrznego finansowania i opracowania szczegółów takiej propozycji. – Ponadto ważne jest zapewnienie tego, aby program Międzynarodowego Funduszu Walutowego pozostał na odpowiednim poziomie. Każda propozycja powinna uzyskać zgodę Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej, zgodnie z praktyką przewidzianą w prawie – czytamy w dokumencie.
Reformy
W tym kontekście warto przypomnieć, że ze względu na realizowaną przez Kijów politykę emerytalną, w lipcu MFW zawiesił wypłatę piątej transzy kredytu do końca 2017 roku . Z kolei wypłatę kolejnych środków Fundusz uzależnił od tempa reform sektora gazowego nad Dnieprem.
Zgodnie z przyjętą w 2015 roku ustawą o rynku gazu na Ukrainie, prowadzony jest proces restrukturyzacji Naftogazu, polegający na wydzieleniu odrębnych podmiotów odpowiedzialnych za segmenty wydobycia, transportu oraz magazynowania. W tym celu powołano do życia dwie osobne spółki: Magistralnyje Gazoprowody Ukrainy oraz Podziemnyje Gazohraniszcza Ukrainy. Podział Naftogazu jest jednym z warunków dalszego udzielania kolejnych transz kredytów przez wspomniany wcześniej MFW i Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju.
„Wciąż jest pole do poprawy”
Ekspert DIXI Group, Anton Antonenko stwierdził, że program przyjęty przez UE w kwietniu 2015 wyniósł 1,8 miliarda euro planowanego wsparcia finansowego. Komisja Europejska powiązała pomoc z określonymi wyznacznikami postępu reform. Przekazała już Ukrainie 1,2 miliarda euro pomocy w dwóch transzach. – Są cztery obszary, w których, według przewodniczącego delegacji UE na Ukrainie Huguesa Mingarellego, wciąż jest pole do poprawy – mówił Antonenko.
W tym kontekście ekspert wymienia zniesienie zakazu eksportu drewna, wprowadzenie automatycznych kontroli deklaracji elektronicznych, prawo rejestrowania kredytów Narodowego Banku Ukrainy i sprawdzanie informacji o właścicielach beneficjentach przedsiębiorstw. Komisja wyraziła gotowość do oceny postępów i złożenia potencjalnych, nowych propozycji wsparcia finansowego makro na początku 2018 roku. Prezydent Ukrainy Petro Poroszenko ogłosił po szczycie Partnerstwa Wschodniego, pod koniec listopada, że UE przedstawi propozycje dla trzech kolejnych transz na lata 2018-2019, na tę samą kwotę, jak w poprzednim programie. Zaznaczył, że praca nad nimi będzie kontynuowana od stycznia 2019.
Antonenko dodał, że obszary, w których zostało najwięcej do nadrobienia, to reforma organów regulacyjnych, efektywna implementacja konkurencyjnego rynku energii i wprowadzenie Europejskiego Funduszu na rzecz Efektywności Energetycznej razem z innymi narzędziami na rzecz zwiększenia efektywności energetycznej, zawartymi w przepisach unijnych.