Gibała: Czy nowy prezydent Finlandii to szansa dla Polski?

13 lutego 2024, 07:30 Bezpieczeństwo

– Wybór Alexandra Stubba na prezydenta Finlandii może mieć istotne konsekwencje dla Polski, zwłaszcza w kontekście jego stanowiska wobec NATO i UE. Stubb był jednym z niewielu czołowych fińskich polityków, którzy na długo przed inwazją Rosji na Ukrainę w 2022 roku opowiadali się za wejściem Finlandii do NATO. Jego zwycięstwo oznacza silniejsze poparcie dla NATO w regionie, co przyniesie korzyści dla Polski. Współpraca w ramach NATO to szansa na nowe inwestycje w siły zbrojne. Polska i Finlandia mają wiele wspólnego – pisze Mateusz Gibała, współpracownik BiznesAlert.pl.

Flaga Finlandii. Fot. Freepik
Flaga Finlandii. Fot. Freepik

  • Alexander Stubb jako nowo wybrany prezydent Finlandii i zwolennik członkostwa kraju w NATO, może wpłynąć na politykę bezpieczeństwa w regionie na kilka sposobów.
  • Dla nowego prezydenta Finlandii nie ma opcji by rozmawiać w tym momencie ze zbrodniarzem wojennym. Stubb często podkreślał, że dla niego liczy się zwycięstwo Ukrainy, a to może stać się dzięki wsparciu Zachodu. 
  • Polska i Finlandia mają wiele wspólnego od obrony terytorialnej, schrony po marynarkę wojenną. Polska powinna brać przykład z fińskiego doświadczenia.
  • Finlandia posiada rozbudowaną sieć schronów, które są w stanie pomieścić około 4,8 miliona mieszkańców, co stanowi ponad 87 procent populacji kraju. Ponad 90 procent z nich (a jest nich Finlandia około 50,5 tysiąca – prywatne schrony stanowią 85 procent) zapewniałoby mieszkańcom “dobrą ochronę” przed atakami rakietowymi czy artyleryjskimi. W Polsce sytuacja wygląda inaczej.
  • Finlandia i Polska mają wiele wspólnych wyzwań energetycznych. Po inwazji Rosji na Ukrainę zarówno Polska, jak i Finlandia mają wspólny cel – dywersyfikacja źródeł energii.

Druga tura wyborów prezydenckich w Finlandii, która odbyła się 11 lutego 2024 roku, była wydarzeniem o dużym znaczeniu, zarówno dla kraju, jak i dla międzynarodowej sceny politycznej. Kampania wyborcza i dwie tury wyborów prezydenckich w Finlandii były prawdziwym pokazem demokracji. Szacunek jaki kandydaci okazywali sobie nawzajem i sposób prowadzenia debat były wzorcowe. Zwycięstwo Alexandra Stubba nie było zaskoczeniem. Od listopada był on liderem w sondażach i dominował w drugiej turze nad większością rywali. Pekka Haavisto miał dobry start – we wrześniu był najbardziej pożądanym kandydatem na prezydenta, ale zabrakło jednak wiele do końcowego zwycięstwa. Według wyników exitpollu Alexander Stubb wygrał wybory, zdobywając 51,6 procent głosów. Jego zwycięstwo oznacza kontynuację liberalno-konserwatywnej polityki w Finlandii. Ciekawym aspektem tych wyborów była rola, jaką odegrały osobowości kandydatów. W przeciwieństwie do wielu innych wyborów, nie chodziło tutaj o poglądy czy przynależność partyjną kandydata, a raczej o ich cechy osobiste. Alexander Stubb oficjalnie posługuje się językiem szwedzkim jako pierwszym językiem ojczystym, jest dobrze sytuowany i znany z liberalnych i ekstrawaganckich zachowań. Z drugiej strony Pekka Haavisto, który jest w związku małżeńskim z mężczyzną, musiał zmierzyć się z pewnymi uprzedzeniami ze strony wyborców. Ważnym tematem podczas debat wyborczych była rola Finlandii w NATO. Alexander Stubb, który przez lata był jednym z niewielu czołowych fińskich polityków opowiadających się za wejściem kraju do Sojuszu, nie wykluczał możliwości rozmieszczenia broni atomowej na terytorium Finlandii. Pekka Haavisto sprzeciwiał się tej koncepcji.

Wzrośnie rola NATO w regionie

Alexander Stubb jako nowo wybrany prezydent Finlandii i zwolennik członkostwa kraju w NATO, może wpłynąć na politykę bezpieczeństwa w regionie na kilka sposobów. Stubb jest znanym zwolennikiem członkostwa Finlandii w NATO. Jego wybór na prezydenta przyczyni się do wzmocnienia roli NATO w regionie. Dla Stubba kwestia NATO to priorytet, dlatego będziemy mogli zauważyć większy nacisk na modernizacje armii i współpracę z krajami nordyckimi, bałtyckimi i Polską. Możemy więc wprost powiedzieć, że wybór Stubba może zatem oznaczać zmianę w polityce bezpieczeństwa kraju. Stubb nie wyklucza również możliwości rozmieszczenia broni atomowej na terytorium Finlandii. Jest to kwestia kontrowersyjna, która może prowadzić do zwiększenia napięć w regionie. Rosji nie spodoba się takie działanie. Wiemy też, że Stubb nie jest w tym momencie entuzjastą rozmów z Putinem. Dla nowego prezydenta Finlandii nie ma opcji by rozmawiać w tym momencie ze zbrodniarzem wojennym. Stubb często podkreślał, że dla niego liczy się zwycięstwo Ukrainy, a to może stać się dzięki wsparciu Zachodu. 

Wygrana Stubba to szansa dla Polski

Wybór Alexandra Stubba na prezydenta Finlandii może mieć istotne konsekwencje dla Polski, zwłaszcza w kontekście jego stanowiska wobec NATO i UE. Stubb był jednym z niewielu czołowych fińskich polityków, którzy na długo przed inwazją Rosji na Ukrainę w 2022 roku opowiadali się za wejściem Finlandii do NATO. Jego zwycięstwo oznacza silniejsze poparcie dla NATO w regionie, co przyniesie korzyści dla Polski. Współpraca w ramach NATO to szansa na nowe inwestycje w siły zbrojne. Polska i Finlandia mają wiele wspólnego od obrony terytorialnej, schrony po marynarkę wojenną. Polska powinna brać przykład z fińskiego doświadczenia. Inwestycja w marynarkę wojenną, choć dla wielu wydaje się irracjonalna to ma ona sens. W Marynarce Wojennej Finlandii (Merivoimat) służy 6700 marynarzy, ale w przypadku wybuchu wojny liczba może wzrosnąć do 31,5 tysiąca.  Finlandia i Polska mają wiele możliwości do współpracy w dziedzinie obronności – a co za tym idzie marynarki wojennej. Wspólne ćwiczenia i operacje mogą zwiększyć interoperacyjność obu marynarek i poprawić ich zdolności do działania w ramach sojuszu. Współpraca może obejmować wymianę informacji, szkolenia, ćwiczenia oraz najważniejsze wspólny rozwój i zakup nowych technologii i systemów. Wspólne inwestycje mogą obejmować rozwój nowych technologii – systemy przeciwdziałania minom, systemy obrony przeciwrakietowej, systemy komunikacji i dowodzenia, a także nowe typy okrętów. 

Kolejna możliwość współpracy to WOT. Finowie słyną z dobrze wyszkolonych rezerwistów dlatego Polska, jeśli chce rozwijać obronę terytorialną, to powinna zacząć rozwijać kontakty i zbierać doświadczenia fińskich wojsk. System obrony terytorialnej Finlandii składa się z trzech głównych elementów: wojsk operacyjnych, odpowiedzialnych za szkolenie rekrutów i rezerwistów; wojsk regionalnych, które stanowią główny potencjał obronny kraju; oraz sił lokalnych, czyli małych jednostek rezerwistów-ochotników, które mają na celu wzmocnienie ochrony wybranych obiektów i instytucji. W czasie pokoju siły zbrojne Finlandii skupiają się na szkoleniu rekrutów i liczą około 8 tysięcy żołnierzy zawodowych. W razie mobilizacji Finlandia jest w stanie zwiększyć swoje siły zbrojne do 280 tysięcy żołnierzy. Finlandia rozwija współpracę militarną z kluczowymi partnerami, głównie Szwecją, Norwegią i USA. Zbieżność w postrzeganiu zagrożeń i prowadzeniu polityki wobec Rosji i Ukrainy, a także wspólne interesy związane z bezpieczeństwem, czynią Finlandię naturalnym i pożądanym partnerem Polski w NATO i UE.

Rozbudowana sieć schronów – fińskie know-how

Finlandia posiada rozbudowaną sieć schronów, które są w stanie pomieścić około 4,8 miliona mieszkańców, co stanowi ponad 87 procent populacji kraju. Ponad 90 procent z nich (a jest nich Finlandia około 50,5 tysiąca – prywatne schrony stanowią 85 procent) zapewniałoby mieszkańcom “dobrą ochronę” przed atakami rakietowymi czy artyleryjskimi. W Polsce sytuacja wygląda inaczej. Według danych z 2023 roku w Polsce znajduje się ponad 300 tysięcy miejsc w schronach, a w miejscach ukrycia (schrony niehermetyczne) może się schronić ponad 1,1 miliona osób.  Najwięcej obiektów zostało natomiast zakwalifikowanych jako miejsca doraźnego schronienia – tych jest bowiem ponad 224 tysiące. W przypadku zagrożenia może znaleźć się w nich niemal 47 milionów osób. Polska mogłaby nauczyć się od Finlandii, jak rozbudować sieć schronów. W Polsce jest znacznie mniej schronów, które są w stanie pomieścić małą liczbę osób. Polska mogłaby nauczyć się od Finlandii, jak wykorzystać schrony prywatne do zwiększenia liczby dostępnych miejsc schronienia. W Finlandii schrony są często wykorzystywane jako pomieszczenia na rowery lub komórki lokatorskie. Warto byłoby nauczyć się jak zintegrować schrony z infrastrukturą miejską, aby były one używane na co dzień, a nie tylko w przypadku zagrożenia. Ponadto ważna jest edukacja społeczeństwa. W Polsce zwykły obywatel nie wie, gdzie ma najbliższy schron i ile osób on pomieści. W razie zagrożenia militarnego są to informacje dla społeczności kluczowe by móc się schronić w bezpiecznym miejscu.

Na przekór Rosji – wspólne inwestycje w energetykę

Finlandia i Polska mają wiele wspólnych wyzwań energetycznych. Po inwazji Rosji na Ukrainę zarówno Polska, jak i Finlandia mają wspólny cel – dywersyfikacja źródeł energii. Oba kraje są świadome potrzeby przejścia na czyste źródła energii. W Finlandii istnieje silne zaangażowanie w rozwój energii odnawialnej, zwłaszcza energii wiatrowej i słonecznej. Polska również podjęła kroki w kierunku zwiększenia udziału energii odnawialnej w swoim miksie energetycznym, choć tempo tego przejścia jest wolniejsze. Stubb jest znanym zwolennikiem zrównoważonego rozwoju i może wykorzystać swoje wpływy, aby promować współpracę między Finlandią a Polską. Współpraca może przynieść korzyści obu krajom. Dla Finlandii może to oznaczać dostęp do polskiego rynku i możliwość eksportu swojej technologii. Dla Polski może to oznaczać dostęp do finlandzkiego know-how i doświadczenia w dziedzinie energii odnawialnej.

Wrona: Spójna całość. Polska i inni gracze w obecnej rozgrywce międzynarodowej