Zyska: Prosument korzysta najbardziej na własnym zużyciu energii z odnawialnych źródeł

KOMENTARZ

Ireneusz Zyska

poseł na Sejm RP

członek Komisji ds. Energii i Skarbu Państwa, przewodniczący Parlamentarnego Zespołu Górnictwa

Jako poseł, wykonujący po raz pierwszy mandat poselski, zetknąłem się w trakcie prac sejmowych ze skomplikowaną materią dotyczącą potężnej części gospodarki narodowej, jaką jest energetyka, górnictwo, surowce naturalne, bezpieczeństwo energetyczne kraju. Podczas ostatnich prac Komisji ds. Energii i Skarbu Państwa procedowana była duża nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii. Na wskutek wielu sygnałów od prosumentów podjąłem inicjatywę złożenia poprawki, która zlikwidowała problem – braku bilansowania między poszczególnymi fazami energii produkowanej i konsumowanej przez prosumentów.

Brak uregulowania w tym zakresie był poważnym problemem dla właścicieli mikroinstalacji, u których nie było możliwe dotychczas wykorzystanie całości produkowanej przez nich energii, w których mieli oni zapotrzebowanie odpowiadające ilości produkowanej w danym momencie energii. Jednym słowem prosumenci mieli niekorzystne dla siebie warunki rozliczania z tytułu wytwarzania energii, gdyż wyprodukowana i nie zużyta przez nich energia była niejako zawłaszczana przez sprzedawców.

Ten problem został uregulowany w pkt.3 art 1: 3. Sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia ilości energii elektrycznej wprowadzonej i pobranej z sieci przez prosumenta, na podstawie wskazań urządzenia pomiarowo–rozliczeniowego dla danej mikroinstalacji, po uzyskaniu danych pomiarowych od operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, przekazanych przez tego operatora w taki sposób, aby ilość wprowadzonej i pobranej przez prosumenta energii była rozliczona po wcześniejszym sumarycznym bilansowaniu ilości energii z wszystkich faz dla trójfazowych mikroinstalacji. Zgodnie z art. 20. ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2016 r., z wyjątkiem: art. 1 pkt 2 lit. c i d, pkt 3 w zakresie zmiany w art. 4 ust. 3, pkt 17 w zakresie dodania art. 38b, pkt 23 lit. c tiret drugie i trzecie, pkt 24, pkt 32 lit. c, pkt 34 lit. a, pkt 35 lit. a oraz pkt 37 lit. a, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.

Ponieważ przedmiotowy zapis wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2017 roku. Prosumenci, których wg różnych wskazań jest około 5.000, będą mieli wystarczająco dużo czasu, aby dostosować swoje instalacje do zapisów ustawy, a również zobowiązani sprzedawcy będą mogli przygotować odpowiednie procedury i narzędzia do stosowania tej zmiany.

A jak oceniają to prosumenci – praktycy? Niech odpowiedzią będzie mała analiza w tym zakresie pana Cezarego Uniewicza, z którego pomocy i kilkuletniego doświadczenia, jako prosumenta, mam przyjemność korzystać.

PROSUMENT i BILANSOWANIE MIĘDZYFAZOWE

( autor Cezary Uniewicz )

Prosument osiąga największe oszczędności, kiedy zastępuje energię pobraną z sieci OSD,  energią wyprodukowaną przez własną mikroinstalację.

Odnawialne źródła energii takie jak  mikroinstalacje fotowoltaiczne są niestabilne, ponieważ ich produkcja uzależniona jest od pogody, pory dnia i roku. Optymalizacja zużycia energii z mikroinstalacji polega na dostosowaniu energii zużywanej przez dom do produkcji energii przez PV. Do tego celu wykorzystuje się wattroutery i bufory energii. Dzięki tym urządzeniom prosument zwiększa tzw. zużycie własne, to jest udział energii z PV wykorzystanej bezpośrednio w gospodarstwie,  do całkowitej ilości energii wyprodukowanej przez mikroinstalację.

Dodatkowym rozwiązaniem polepszającym ten parametr jest bilansowanie międzyfazowe. Na czym ono polega?

Najprościej można to wyjaśnić na przykładzie: inwerter wprowadza do sieci w czasie rzeczywistym na jednej fazie energię o mocy 3 kW, inna faza jest obciążona odbiornikiem 3 kW i ta sytuacja trwa stabilnie przez jedną godzinę. Licznik bez bilansowania międzyfazowego zarejestruje pobór 3 kWh energii (rejestr 1.8.0) i wprowadzenie do sieci 3 kWh (rejestr 2.8.0). Licznik z bilansowaniem międzyfazowym w obu przypadkach pokaże 0.

Jakie są konsekwencje bilansowania lub jego braku? W przypadku układu pomiarowego z bilansowaniem, prosument nie pobiera z sieci energii i nie ponosi kosztów zakupu energii – dotyczy składników zmiennych.

W pierwszym przypadku zużycie własne wyniesie 0%, w drugim 100% !!!

Nowelizacja ustawy wprowadzająca obowiązek instalacji liczników dwukierunkowych z bilansowaniem międzyfazowym obarczona jest istotną wadą.

Obowiązek dotyczy mikroinstalacji trójfazowych, czyli z inwerterami trójfazowymi.

Przeważająca ilość (dotychczas istniejących) małych instalacji do 5 kWp wyposażona jest w inwertery jednofazowe. Zgodnie z nowelizacją  układy pomiarowe dla tych mikroinstalacjinie muszą posiadać bilansowania międzyfazowego,  dlatego  pomysłowi prosumenci zastosują inne rozwiązania realizujące tę funkcję (niekoniecznie bezpieczne dla odbiorcy końcowego i sieci nN).

Należy jednak mieć na względzie, że wszystkie nowe instalacje będą spełniały wymóg opisany w nowelizacji ustawy.

Powyższa tabela przedstawia sposób rozliczenia energii z mikroinstalacji trójfazowej przez licznik trójfazowy z i bez możliwości bilansowania międzyfazowego.