Minister energii Krzysztof Tchórzewski spotkał się w środę w Brukseli z komisarz ds. konkurencji Margrethe Vestager. Rozmowy dotyczyły m.in. restrukturyzacji sektora górnictwa węgla kamiennego. Rozmawiał też z komisarz ds. rynku wewnętrznego Elżbietą Bieńkowską.
„Minister energii Krzysztof Tchórzewski spotkał się z przedstawicielami Komisji Europejskiej. Rozmowy dotyczyły m.in. kwestii pomocy publicznej dla sektora energetycznego. W trakcie spotkania z komisarz do spraw konkurencji Margrethe Vestager rozmawiano o kwestiach związanych z programem pomocowym dla restrukturyzacji sektora górnictwa węgla kamiennego oraz opracowywanej w resorcie koncepcji rynku mocy. Z kolei z komisarz ds. rynku wewnętrznego, przemysłu oraz przedsiębiorczości Elżbietą Bieńkowską minister Tchórzewski rozmawiał o zaproponowanym przez Komisję Europejską pakiecie rozwiązań legislacyjnych „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków” – poinformowało PAP przedstawicielstwo Polski przy UE.
W listopadzie ubiegłego roku Komisja Europejska zatwierdziła przeznaczenie przez polski rząd prawie 8 mld zł publicznych pieniędzy na zamykanie nierentownych kopalń. Bruksela uznała, że plan przedstawiony przez Warszawę jest zgodny z unijnymi zasadami pomocy państwa.
Z informacji zamieszczonych wtedy w komunikacie Komisji Europejskiej wynika, że zatwierdzono udzielenie 7,95 mld zł „na złagodzenie społecznych i środowiskowych skutków likwidacji niekonkurencyjnych kopalń węgla do 2018 r.”. Komisja uznała, że „wsparcie to nie zakłóci nadmiernie konkurencji”.
Bruksela powołała się przy tym na decyzję Rady UE z 2010 r., która zezwala państwom członkowskim na udzielanie wsparcia mającego ułatwiać proces zamykania niekonkurencyjnych kopalń węgla, aby złagodzić jego skutki społeczne i środowiskowe.
Komisja wskazuje, że według polskich planów 7,58 mld zł ma trafić na wsparcie dla pracowników, którzy wskutek zamykania kopalń stracili lub stracą pracę. Ze środków tych będą finansowane w szczególności ich odprawy, renty wyrównawcze i świadczenia socjalne. Środki będą też przeznaczone na zabezpieczenie szybów górniczych oraz likwidację infrastruktury kopalń, naprawę szkód w środowisku spowodowanych pracą kopalń i rekultywację terenów po zakończeniu procesu zamknięcia.
Pozostała część pomocy w wysokości 0,37 mld zł zostanie przeznaczona na pokrycie strat produkcyjnych do pełnego wyłączenia kopalń z eksploatacji.
Program naprawczy dla polskiego górnictwa opiera się m.in. na przekazywaniu zbędnego majątku kopalń do Spółki Restrukturyzacji Kopalń (SRK) w celu likwidacji. Tylko w SRK możliwe jest stosowanie dopłat do strat produkcyjnych (na co zezwalają unijne przepisy), a także finansowanie osłon socjalnych dla odchodzących z pracy górników – urlopów górniczych i jednorazowych odpraw pieniężnych. Z publicznych środków jest finansowane również m.in. odwadnianie dawnych wyrobisk, by podziemne wody nie zalały czynnych kopalń. Budżet nie dopłaca natomiast do wydobycia w spółkach innych niż SRK.
Inną częścią programu było m.in. przekazanie 11 kopalń Kompanii Węglowej do nowej spółki – Polskiej Grupy Górniczej. Jej inwestorami zostały kontrolowane przez Skarb Państwa spółki, m.in. energetyczne: PGE, Enea i Energa, a także Węglokoks.
Zgodnie z decyzją Rady UE z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie pomocy państwa ułatwiającej zamykanie niekonkurencyjnych kopalń węgla, możliwe są dwie kategorie pomocy. Pierwsza jest przeznaczona na zamknięcie jednostek produkcyjnych węgla, a druga na pokrycie kosztów nadzwyczajnych. W tym drugim przypadku chodzi o koszty ponoszone w związku z zamknięciem jednostek produkcyjnych węgla (świadczenia społeczne, koszty związane z działaniami likwidacyjnymi, rekultywacyjnymi).
Zgodnie z unijnym prawem kopalnie w procesie wygaszenia, którym udzielono pomocy, będą mogły wydobywać węgiel do 2018 r., a procesy wygaszające (do których odnosi się drugi rodzaj pomocy) mogą trwać do 2027 r.
Pomoc udzielana na pokrycie kosztów nadzwyczajnych wynikających z działań związanych z zamykaniem kopalń – zwłaszcza na zmniejszenie kosztów społecznych (np. koszty świadczeń socjalnych lub przedwczesnych emerytur, koszty zabezpieczenia i rekultywacji zamykanych jednostek produkcyjnych węgla, a także koszty związane z odpompowywaniem wody z likwidowanych kopalń i jej oczyszczaniem) – może być wypłacana po zamknięciach do 2027 r. i musi opierać się na uzgodnionym planie zamknięcia.
Polska Agencja Prasowa
