Przedstawiciele handlowi proponowali aneks do umowy i obniżenie rachunków za prąd. Okazało się, że konsumenci podpisali umowy z nowymi firmami i płacili większe rachunki. UOKiK wydał decyzje dotyczące trzech sprzedawców energii: Energetyczne Centrum, Novum i Energa-Obrót.Przedsiębiorcy zobowiązali się do rekompensaty pieniężnej dla konsumentów. Klienci otrzymają również umorzenie lub zwrot wszelkich opłat za rozwiązanie umowy. Przedstawiciele tej firmy odwiedzając mnie w domu zaproponowali mi tańszą energię twierdząc że (…) dostawca energii zostanie ten sam tylko zmieni się cena na niższą. – to jedna z wielu skarg, jakie wpływały do UOKIK, rzeczników konsumentów oraz Urzędu Regulacji Energetyki.
Wprowadzanie w błąd
Autorzy zawiadomień twierdzili, że zostali wprowadzeni w błąd przez spółki sprzedające energię elektryczną: Novum, Energetyczne Centrum (przedsiębiorca jest również sprzedawcą gazu) oraz Energa-Obrót. Osoby reprezentujące te firmy, podczas wizyty w domu podawali się za przedstawicieli dotychczasowego sprzedawcy prądu. Informowali że konieczna jest zmiana umowy, a jako powody przedstawiali m.in. konieczność aneksowania kontraktu, zmiany przepisów prawa, czy likwidację obecnego sprzedawcy energii. Zapewniali przy tym, że rachunki będą niższe, a przedstawiciele Energetycznego Centrum straszyli nawet, że brak podpisu skutkować będzie wyłączeniem prądu. Po pewnym czasie okazywało się, że w rzeczywistości konsumenci podpisali umowę z nowym przedsiębiorcą, a zamiast obiecywanych korzyści finansowych musieli co miesiąc opłacać wyższe rachunki za energie elektryczną.
Fragment jednej ze skarg: Miało być taniej, a jest 100% drożej. Do tej pory rachunki za prąd były w wysokości około 50 do 70 zł miesięcznie, a te z Novum są po ponad 100 zł.
Ponadto spółki Novum i Energetycznego Centrum nie informowały, że konsumenci będą musieli opłacać dwie faktury. Pierwszą za dystrybucję energii od poprzedniego operatora, a drugą za sprzedaż – od nowego przedsiębiorcy. Z kolei klienci Energa-Obrót musieli ponosić koszty dodatkowej opłaty handlowej.
– Na szczególną krytykę zasługuje fakt, że oferta skierowana była głównie do osób starszych. Przedsiębiorcy mogli wykorzystać, że seniorzy mają wysoki poziom zaufania do innych ludzi i nie przypuszczają, że miły, dobrze ubrany akwizytor może wprowadzać ich w błąd – mówi Prezes UOKiK, Marek Niechciał
Urząd zakwestionował również, że przedsiębiorcy nie zostawiali konsumentom podpisanych dokumentów (Energetyczne Centrum, Energa-Obrót), nie informowali o prawie odstąpienia od umowy (Energetyczne Centrum, Novum) i nie przekazywali wzoru formularza o odstąpieniu od umowy (Energetyczne Centrum). Zgodnie z prawem, konsument ma 14 dni na rezygnację z umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorcy (np. podczas wizyty akwizytora w domu). Działania spółek utrudniały odstąpienie od kontraktu.
Dodatkowo Energetyczne Centrum nie respektowało oświadczeń o odstąpieniu od umowy. Pomimo tego, że konsumenci wysłali takie dokumenty, spółka kontynuowała proces zmiany sprzedawcy i wysyłała wezwania do zapłaty. Przedsiębiorca nie informował również, że konsumenci muszą podpisać dodatkowe umowy, dotyczące ochrony ubezpieczeniowej i prywatnej opieki medycznej. Były one dodatkowo płatne, a rezygnacja nich mogła oznaczać konieczność zapłaty kary umownej.
W decyzji dotyczącej Energa-Obrót urząd zakwestionował również praktyki spółki stosowane podczas rozmów telefonicznych. Między innymi przedstawiciele spółki nie informowali o dodatkowej opłacie handlowej doliczanej do rachunku.
Zobowiązanie Energetycznego Centrum
Spółka zobowiązała się do zaniechania zakwestionowanych praktyk. Zwróci lub umorzy konsumentom, którzy rozwiązali umowy wszelkie koszty jakie ponieśli z tego tytułu oraz wypłaci im rekompensatę w wysokości 30 zł. 15 zł otrzymają z kolei klienci, którym udało się odstąpić od umowy w terminie przewidzianym przez prawo lub kontrakt wygasł. Dotyczy to osób, które w ciągu roku od zawarcia umowy złożyły skargę dotyczącą kwestionowanych praktyk – bezpośrednio do przedsiębiorcy, UOKiK, URE lub organizacji chroniącej konsumentów. Jeżeli pomimo złożenia reklamacji i skargi konsumenci przedłużyli okres obowiązywania umowy dostaną rekompensatę w wysokości 30 zł.
Zobowiązanie Novum
Zobowiązanie spółki dotyczy m.in. osób, które złożyły skargę w ciągu czterech miesięcy od podpisania umowy. Skorzystają z niego także konsumenci, którzy poskarżyli się później – jeżeli przy zawarciu umowy nie podpisali oświadczenia, w którym m.in. potwierdzili świadomość, że Novum jest konkurencyjnym podmiotem wobec innych sprzedawców energii.
Konsumenci, którzy spełniają te warunki i nadal są klientami spółki będą mogli bezpłatnie rozwiązać umowę. Ci, którzy zapłacili lub mieli zapłacić za rezygnację z kontraktu otrzymają zwrot lub umorzenie tych kosztów, a także rekompensatę – 46,13 zł. Tę samą kwotę otrzymają osoby, którym udało odstąpić od umowy bez dodatkowych kosztów, lub gdy po złożeniu skargi przedłużyły okres obowiązywania umowy albo ich kontrakt wygasł.
Energetyczne Centrum i Novum muszą powiadomić listownie konsumentów o swoim zobowiązaniu oraz złożyć do UOKiK sprawozdanie z jego realizacji.
Zobowiązanie Energi-Obrót
Klienci Energi-Obrót mogą liczyć na rekompensatę 56 zł. Dostaną ją m.in. osoby, które w trakcie wizyty akwizytora zostały wprowadzone w błąd, jeżeli złożyły wcześniej reklamację do spółki z tego powodu. Nie ma przy tym znaczenia, czy nadal są klientami Energi-Obrót.
Rekompensatę w tej samej wysokości otrzymają także wszyscy, którzy zdecydowali się na skorzystanie z oferty Gwarancja Stałej Ceny, ponieważ nie zostali poinformowani o dodatkowej opłacie handlowej. Otrzymają również propozycję nowej oferty lub będą mogli rozwiązać umowę i skorzystać z innej oferty lub taryfy Energi-Obrót, a także zdecydować się na zmianę sprzedawcę energii elektrycznej.
Spółka powiadomi konsumentów listownie o rekompensatach pieniężnych, zamieści również informację o decyzji na swojej stronie internetowej. Będzie musiała również złożyć sprawozdanie z realizacji swojego zobowiązania.
– Dzięki zobowiązaniom konsumenci, którzy musieli ponieść wysokie koszty rozwiązania umowy otrzymają z powrotem pieniądze, które zapłacili. Mogło to być od kilkudziesięciu do nawet kilkuset złotych. Gdyby nie nasze decyzje musieliby walczyć w sądzie o zwrot tej kwoty. Dodatkowo otrzymają rekompensatę finansową – mówi prezes UOKiK, Marek Niechciał.
Szczegóły dotyczące zobowiązań Energetycznego Centrum, Novum oraz Energi-Obrót będzie można znaleźć w decyzjach, które są na stronie internetowej UOKiK.
Opisane decyzje są prawomocne, co oznacza, że spółki muszą rozpocząć realizację swoich zobowiązań.
Uwaga na umowy telekomunikacyjne i energetyczne
W przeszłości urząd wydawał decyzje dotyczące innych sprzedawców energii, którzy wprowadzali konsumentów w błąd. Przykładowo, w ubiegłym roku do zmiany praktyk zobowiązały się spółki: Polski Prąd oraz Multimedia Polska Energia. Ponadto w grudniu 2016 r. UOKiK nałożył na innego przedsiębiorcę – Polski Prąd i Gaz karę finansową ponad 10 mln zł. Ta decyzja nie jest prawomocna. Ponadto w Urzędzie Regulacji Energetyki toczy się postępowanie w sprawie cofnięcia temu przedsiębiorcy koncesji na obrót energią elektryczną.
– Problem podszywania się akwizytorów pod dotychczasowych dostawców dotyczy głównie sprzedawców prądu, a także usług telekomunikacyjnych. Apeluję do osób starszych o ostrożność przy zawieraniu tego typu umów. Proszę pamiętać, że nie ma obowiązku podpisania umowy w obecności przedstawiciela handlowego. Lepiej poprosić o pozostawienie przez niego danych lub proponowanej umowy. Potem, przede wszystkim trzeba sprawdzić, z kim mamy do czynienia. Najlepiej zadzwonić pod numer telefon dotychczasowego sprzedawcy, który można znaleźć na fakturze i zapytać, czy to jego akwizytor był w naszym domu. Zachęcam też do składania reklamacji u przedsiębiorców, którzy wprowadzili nas w błąd. Skargi, które złożyli konsumenci mogą później stanowić podstawę kształtowania zobowiązań w decyzjach UOKiK – radzi prezes urzędu, Marek Niechciał.
Przypominamy również, że konsumenci mogą liczyć na bezpłatną pomoc rzeczników konsumentów, organizacji konsumenckich. Porad udziela także Punkt Informacyjny dla Odbiorców Energii i Paliw Gazowych przy Urzędzie Regulacji Energetyki.
UOKiK
