Podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego odbył się panel pt.: „Europejska energetyka – najważniejsze regulacje”. Panel poświęcony był m.in. zapisom unijnego pakietu regulacji „Czysta Energia dla Europy i Europejczyków”. Paneliści zgodzili się z tezą, że pakiet zimowy, integruję energetykę w Unii Europejskiej.
Primo klient
Pytany o wpływ pakietu zimowego w Polsce na energetykę Maciej Bando, prezes Urzędu Regulacji Energetyki, zwrócił uwagę na podmiotowość klienta, którą wzmacnia pakiet zimowy, a jest to istotne zwłaszcza, że w Polsce mamy „niebywałą koncentrację” na rynku.
Zwrócił uwagę, że regionalne centra operacyjne to przejaw przyspieszenia integracji energetyki w Europie, a wymagane są połączenia transgraniczne, a wiążą się z tym wyzwania, takie jak kodeksy sieciowe, przepływy transgraniczne czy harmonizacja rynków w Europie. Pytany o rynek mocy powiedział, że nie ma innego wyjścia, a podobnie widzi to kilka innych krajów w UE, które złożyły wnioski notyfikacyjne do Komisji.
Gaz i magazyny
Dawid Klimczak, prezes zarządu, Enea Trading. przypominał, że w Europie trwa intensywny lobbing, dlatego też firmy energetyczne zrzeszone są w PKEE. – Skutecznie lobbowaliśmy, aby złagodzić zapisy dotyczące 550g/KWh oraz zapisy dotyczące OZE odnoszące się do biomasy – powiedział Klimczak. Dodał, że Unia promuje wprowadzenie gazu i OZE ,DSR co znalazło odzwierciedlenie w rynku mocy. – Mamy zgłoszonych do certyfikacji już 18-19 jednostek magazynowych do rynku mocy, chodzi o istniejące i nowe jednostki planowane – powiedział.
Monika Morawiecka, dyrektor departamentu Strategii w Polskiej Grupie Energetycznej powiedziała, że pakiet zimowy to największa reforma energetyki od wielu lat. – Warto zastanowić się nad oceną wystarczalności mocy, która pomaga on ocenić czy jesteśmy bezpieczni. Pakiet Zimowy mówi w tym zakresie o ocenie, ale na poziomie europejskim, a nie krajowym. Mamy wiedzieć czy i jak są w stanie pomóc nam nasi sąsiedzi. Jest to niedoceniany aspekt pakietu zimowego, zmierzającego w stronę integracji, która znamionuje powstanie Stanów Zjednoczonych Europy w energetyce – powiedziała. Zaznaczyła jednocześnie, że Polska nie jest gotowa pozbywać się niezależności energetycznej.
Dodała, że cena energii, np. w Niemczech, jest niższa u naszych sąsiadów na rynku hurtowym bo jest w systemie dużo OZE. Cena energii jest zaś wysoka dla odbiorców indywidualnych. – Każdego roku 25 mld euro kosztów wsparcia dla OZE ponoszą tam odbiorcy indywidualni. Niemiecki przemysł tych kosztów nie ponosi – powiedziała Morawiecka. Dodała, że wciąż istotne zmiany są w systemie EU ETS bo są one „niekończące się”. Wymieniła także strategię energetyczną UE do 2050, która mówi o ograniczeniu emisji do poziomu co najmniej 80 proc.,a więc można jej zdaniem spodziewać się jeszcze do zaostrzenia regulacji. – Gaz, będący paliwem przejściowym, może być odpowiedzią. PGE przygotowuje inwestycje w Dolnej Odrze, po 500 MW. Idziemy więc w tę stronę, a ma to związek z elastycznością systemu – powiedziała Morawiecka.
Jan Chlebowicz dyrektor Departamentu Strategii, Rozwoju i Innowacji w Enerdze powiedział, że Europa odchodząc od węgla prowadzi polską energetykę w stronę ostrej konkurencji ze Skandynawią czy Niemcami. – W zakresie energetyki rozproszonej Spółki energetyczne ponoszą olbrzymie koszty bilansowania. Państwo powinno mieć narzędzia wsparcia energetyki ,takie jak rynek mocy, ale może to być nie wystarczające – dodał.
Okiem odbiorcy
Henryk Kaliś, prezes Izby Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii, a także przewodniczący Forum Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu oraz pełnomocnik zarządu ds. zarządzania energią elektryczną w Zakładach Górniczo-Hutniczych Bolesław powiedział zaś, że rynek mocy niesie ze sobą także niewiadome, bo nie wiadomo, jak długo będzie trwać redukcja zapotrzebowania na energię. – Energetyka jest też pod pręgierzem rosnących cen uprawnień do emisji, a dotychczasowy mechanizm rekompensujący te koszty jest nie wystarczający. Były pomysł harmonizacji rynku, ale np. Niemcy się nie zgodziły bo pogorszyło by to konkurencyjność. My jesteśmy w stanie zapłacić za energię każdą cenę pod warunkiem, że konkurencja będzie płacić tyle samo – powiedział. Dodał, że mechanizm rynku mocy przewiduje redukcję opłaty dla przemysłu, choć pojawia się pytanie o to, czy będzie wystarczająca.
Jak handlować energią po pakiecie zimowym?
Pakiet zimowy to także wyzwanie dla Towarowej Giełdy Energii. Piotr Zawistowski, prezes zarządu Towarowej Giełdy Energii powiedział, że giełda wdrożyła integrację rynku dnia następnego gwarantującą przepływy między Polską i Szwecją i Polską a Litwą. – To co będzie dla Giełdy wyzwaniem, to pojawienie się konkurencyjnych giełd na rynku w Polsce, czyli tzw. multi nemo poprzez market coupling. Na rynku lokalnym może to być poostrzegane jako zagrożenie, ale jest to budowanie rynku europejskiego. Kolejnym wyzwaniem jest integracja rynku dnia bieżącego. Pierwsze kraje będą wprowadzać taką integrację rynku dnia bieżącego w czerwcu. Będzie to istotne dla Polski, mimo że nasza giełda nie wprowadza jeszcze takiego mechanizmu, ale będzie to na nas oddziaływać – powiedział. Dodał, że elementem systemu jest też zniesienie limitów cenowych, co było jednym z warunków wprowadzenia rynku mocy.
Technologie pod pakiet zimowy
Wiesław Różacki z polskiej filii Mitsubishi Hitachi Power Systems Europe GmbH powiedział, że jego firma jest dostawcą, więc oni muszą domyślić się jakie będzie zapotrzebowanie na technologie w efekcie pakietu zimowego. – Pakiet zimowy stworzy zmiany w zakresie technologii, a zmiany będą miały charakter rewolucyjny. Promowane będą źródła nisko- i zeroemisyjne, i taką ofertę trzeba mieć gotową. Druga grupa promowanych technologii dotyczy źródeł rozproszonych, trzecia to kogeneracja, a czwarta to rozwój wysokosprawnej energetyki w obszarze wykorzystania paliw naturalnych – powiedział Różacki.
Nowe źródła wprowadzą niestabilność systemu, którą będzie trzeba nauczyć się zarządzać. – Promowane będą zaś elastyczne źródła jak magazyny energii. Chodzi jednak o rozpowszechnienie wielkoskalowych magazynów. Baterie, elektromobilność, smart grid, to „półmagazyny” bo konsumują nadmiar energii w nocy. Ekspert wskazał także, że współczynniki zapisane w pakiecie zimowym będą akceptowalne także dla paliwa przejściowego, jakim jest gaz.
