PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna w odpowiedzi na informacje medialne oświadczyła, że dzięki stałemu monitoringowi emisji do powietrza oraz zastosowaniu w instalacjach najlepszych aktualnie dostępnych rozwiązań technicznych, Elektrownia Bełchatów wypełnia wyznaczone dla tego typu jednostek limity emisyjne zawarte w pozwoleniach zintegrowanych. Przygotowuje się też intensywnie do wejścia w życie zaostrzonych wymogów środowiskowych wynikających z Konkluzji BAT, co nastąpi w sierpniu 2021 r.
Wytwarzanie energii elektrycznej ze źródeł konwencjonalnych wiąże się m.in. z emisją do atmosfery pyłów oraz takich związków jak dwutlenek siarki (SO2), tlenki azotu (NOx) i dwutlenek węgla (CO2). Elektrownia Bełchatów nieustannie analizuje wpływ swojej działalności na środowisko oraz realizuje szeroko zakrojone działania służące jego ochronie, inicjując także liczne działania związane z badaniami i rozwojem. Efektem tych intensywnych prac jest redukcja emisji wymienionych substancji do atmosfery. Od lat 90-tych do chwili obecnej, w Elektrowni Bełchatów emisja SO2 zredukowana została o 90 proc., emisja NOx o 47 proc., a pyłów o 97 proc. Taki efekt mógł zostać osiągnięty wyłącznie dzięki wdrożeniu innowacyjnych technologii.
W przypadku emisji rtęci, Elektrownia Bełchatów już od kilku lat przygotowuje się i bada różne metody odrtęciowienia spalin tak, aby ostatecznie wybrać najbardziej skuteczne, i tym samym przyjazne dla środowiska, sposoby redukcji tej substancji. Z tego względu, w 2011 roku, wspólnie z Politechniką Łódzką Elektrownia Bełchatów zaczęła opracowywać innowacyjną technologię usuwania rtęci ze spalin. W ramach tej współpracy w ciągu ostatnich siedmiu lat prowadzone były prace badawcze najpierw w skali laboratoryjnej, a następnie w urządzeniu badawczym zabudowanym na pracującym bloku energetycznym. Ponadto analizowane są inne metody, m.in. technologia Gore TM, wtrysk węgla aktywnego/aktywowanego, mieszanin Soli Bromu, wtrysk pylistych sorbentów koksowniczych. Efektem tych badań będzie wybór najlepszego wariantu budowy kompleksowej instalacji przemysłowej do usuwania i utylizacji rtęci tak, aby wszystkie urządzenia wytwórcze PGE GiEK były gotowe na wejście w życie konkluzji BAT.
Warto przypomnieć, że wyliczenia emisji rtęci w latach 2013-2015 dokonywane były na podstawie przyjętych wskaźników, opracowanych przez jedną z polskich uczelni technicznych. Wartości szacowane były na podstawie ogólnie przyjętych założeń, wynikających z funkcjonującego wówczas poradnika GIOŚ oraz wytycznych opracowanych na potrzeby spółki PGE GiEK. Regulacje prawne przed 2016 roku nie nakładały obowiązku pomiaru emisji. Od 2016 roku stosowane są pomiary emisji rtęci, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 7.11.2014 r. z późniejszymi zmianami, w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody.
Pomiary rtęci w Elektrowni Bełchatów dokonuje akredytowana firma – Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki „Energopomiar” raz w roku dla każdego przewodu w kominie, a uzyskane dwa wyniki pomiarów (z każdej godziny) są uśredniane i na podstawie tej wartości zostaje wyliczona roczna wielkość emisji. Metodyka wyliczania wielkości rocznej opiera się więc na dwugodzinnym pomiarze, co oznacza, że z uwagi na różną zawartość rtęci w próbkach węgla, wyniki te nie odzwierciedlają rzeczywistych rocznych wielkości emisji. Niemniej jednak średnioroczna wartość emisji z 2016 roku, przyjęta na podstawie jednorazowego pomiaru, dała PGE GiEK przybliżony obraz tego, jak duże wyzwanie stoi przed polską energetyką w kontekście dostosowania się do zaostrzonych wymagań środowiskowych wynikających z Konkluzji BAT.
Praktyka pomiarowa wskazuje, że w sesjach pomiarowych ze spalania węgla brunatnego trudno uzyskać stabilną emisję rtęci, a przedstawione wyniki średniogodzinowe w czasie 8 godzin lub jednej doby w różnych terminach pomiarowych różnić się mogą nawet o ponad 75 proc. Właśnie dlatego wartość otrzymanych wyników jest uśredniana. Dokładny wynik uzyskany będzie wyłącznie przy pomiarach ciągłych, do których elektrownia się przygotowuje. Rozpoczęcie pierwszego ciągłego pomiaru w Elektrowni Bełchatów nastąpi już w przyszłym roku, a więc na dwa lata przed wejściem w życie konkluzji BAT. PGE GiEK wprowadzi pomiar ciągły emisji rtęci jako pierwszy koncern energetyczny w kraju. Wszystko po to, aby realnie zmierzyć się z wyzwaniem, jakim jest redukcja emisji rtęci, i dostosować instalacje do przyszłych wymagań środowiskowych. Dane opublikowane w mediach (2,8 t) dotyczą 2016 r., w 2017 r. przeprowadzony już według bardziej precyzyjnych metod pomiar wykazał emisję roczną w Elektrowni Bełchatów już na poziomie 2,16 tony przy wyższej niż w roku poprzednim produkcji energii elektrycznej. Te rozbieżności, na poziomie 600 kg rtęci rok do roku, pokazują, jak istotna jest metodologia prowadzonych pomiarów. Wyniki przedstawione w sprawozdaniu traktowane były jako baza do zintensyfikowania prac przygotowawczych do Konkluzji BAT.
Warto podkreślić, że wielkość tonażowa emisji rtęci w Elektrowni Bełchatów wynika bezpośrednio z wielkości jednostki wytwórczej i ilości wyprodukowanej energii elektrycznej. Według wiedzy PGE GiEK, w żadnej elektrowni na węgiel brunatny w Europie nie są jeszcze stosowane wtórne techniki redukcji rtęci. Pojawią się dopiero wraz z wejściem w życie Konkluzji BAT. We wszystkich jednostkach skuteczność usuwania rtęci jest podobna – na poziomie ok. 44 proc. Dlatego ilość emitowanej rtęci zależy wprost od jej zawartości w paliwie, mocy kotłów i czasu ich pracy. Wielkości emisji powinny być prezentowane w ujęciu wskaźnikowym (np. na MWh) umożliwiającym porównanie różnych obiektów energetycznego spalania. W Elektrowni Bełchatów emisja rtęci w przeliczeniu na MWh wyniosła w 2016 roku – 0,000086 kg/MWh, a w 2017 – 0,000061 kg/MWh.
PGE