KOMENTARZ
Ireneusz Łazor
Prezes Towarowej Giełdy Energii
Poziom obrotów gazem, zarówno na rynku spot jak i terminowym, zwiększył się wielokrotnie. W 2014 r. osiągnął 111,6 TWh, w przybliżeniu to około 10,17 mld m3 paliwa. Dzisiaj możemy powiedzieć, że zbudowaliśmy solidne podstawy do funkcjonowania płynnego rynku gazu w Polsce.
To bardzo dobry sygnał dla rynku, jednak ciągle jesteśmy na początku drogi liberalizacji. Ze względu na inwestycje Gaz-System w infrastrukturę transgraniczną oraz perspektywę uruchomienia terminala LNG w Świnoujściu powinniśmy rozwijać już dziś istniejący hub wirtualny. Doświadczenia europejskie pokazują, że skoncentrowanie w jednym miejscu podmiotów oferujących swoje produkty i usługi w ramach zarządzanego przez operatora wirtualnego punktu (VTP), może przyczynić się do zwiększenia liczby podmiotów zainteresowanych handlem paliwem oraz do wzrostu wolumenów. Ta strategia pozwala nam myśleć o perspektywach rozwoju rynku regionalnego.
Wszystkie działania, które podejmujemy mają służyć rozwojowi płynności oraz przyciągnięciu nowych podmiotów. W odpowiedzi na prośbę uczestników rynku powołaliśmy Komitet Rynku Gazu, który jest organem doradczym w zakresie rozwoju giełdowego obrotu gazem składającym się z przedstawicieli m. in. Członków Giełdy, TGE, IRGiT. Obecnie na rynku gazu TGE można korzystać z instrumentów terminowych o rocznym, sezonowym, kwartalnym, miesięcznym i tygodniowym okresie wykonania oraz mogą handlować na Rynku Dnia Następnego i Bieżącego. Taki zakres instrumentów pozwala na zbilansowanie się nie tylko na jedną dobę przed datą dostawy, ale również w trakcie danej doby.
Planujemy także wydłużyć sesję do godzin popołudniowych – 16:30-17:00 oraz wprowadzić kolejne instrumenty, które pozwolą naszym członkom na elastyczne zarządzanie strategiami handlowymi. Czynnikiem, który może zaktywizować uczestników będzie uruchomienie rynku instrumentów pochodnych opartych o ceny gazu. Warunkiem musi być utrzymanie dotychczasowej płynności.
Na koniec 2014 roku na rynkach gazu TGE działało 48 aktywnych uczestników – Zleceniodawców Usługi Przesyłowej, podczas gdy w pierwszej połowie 2013 roku uczestnikami rynku gazu za pośrednictwem domów maklerskich było jedynie 15 spółek. Zarówno poziom obrotów, jak i rosnąca liczba uczestników rynku, pozwalają nam myśleć o rozwoju międzynarodowym. Musimy jednak pamiętać, że ciągle istnieją bariery, które należy jak najszybciej usunąć. Są to: zniesienie obowiązku magazynowania przy sprowadzaniu gazu z zagranicy w ilości powyżej 100 mln m3 paliwa oraz zmiana rozporządzenia o dywersyfikacji dostaw, które stanowi, że w latach 2015–2019 maksymalnie 59 proc. importowanego gazu może pochodzić z jednego kraju.
