Z początkiem 2021 roku Towarowa Giełda Energii objęła Programem „Maker-Taker” rynek terminowy gazu. Program ma charakter pilotażowy i potrwa do 30 czerwca 2021 roku. W okresie pilotażu Towarowa Giełda Energii będzie kontynuowała także, wprowadzone w styczniu 2019 roku, programy mające na celu poprawę płynności na rynku energii.
Program „Maker-Taker”
– Jednym z priorytetów TGE jest dbałość o bezpieczeństwo obrotu poprzez m.in. wprowadzanie mechanizmów stabilizujących wahania cen na prowadzonych rynkach, czy wzmacniających płynność. Taki cel przyświeca Programowi „Maker-Taker”, który został przez nas uruchomiony 2 lata temu, początkowo na rynku energii a od tego roku również na rynku gazu. Przeprowadzane cyklicznie analizy wykazały pożyteczne efekty tego rozwiązania. Stopniowo zaczęła wzrastać aktywność uczestników w obrocie na mniej płynnych instrumentach. Spodziewamy się podobnych efektów także na rynku gazu – powiedział Piotr Listwoń, wiceprezes TGE.
Wprowadzony w styczniu 2019 roku Program poprawy płynności, składał się z wielu elementów takich jak: „Nowy model animacji” zawierający mechanizm „Fast Market” oraz Program „Najlepszy Animator”, czy też pilotażowy wówczas Program pod nazwą „Maker-Taker”. Poszczególne elementy Programu poprawy płynności były przedmiotem wielomiesięcznej dyskusji z uczestnikami rynku, podmiotami nadzorującymi działalność TGE oraz z Radą Rynku, która pozytywnie odniosła się do objęcia Programem „Maker-Taker“ także rynek gazu.
Podstawowym celem programu „Maker-Taker“ jest zawężenie różnic pomiędzy najlepszymi zleceniami kupna i sprzedaży (tzw. spreadów rynkowych), dla najmniej płynnych instrumentów. System polega na obniżeniu opłat transakcyjnych nawet do 75% dla inicjatorów transakcji w ramach działalności na rachunek własny dla instrumentów terminowych z dostawą energii elektrycznej oraz gazu. Obniżenie opłat transakcyjnych uzupełnione zostało analogicznym obniżeniem opłat za rejestrację pozycji w Izbie Rozliczeniowej Giełd Towarowych (opłaty rozliczeniowe).
Na podstawie przeprowadzonych analiz weryfikujących potencjalny wpływ programu na płynność obrotu gazu ziemnego na platformie OTF, wskazano 7 serii instrumentów charakteryzujących się najmniejszą płynnością, tj. drugą, trzecią oraz czwartą serię instrumentów tygodniowych, trzecią oraz czwartą serię instrumentów kwartalnych, pierwszą oraz drugą serię instrumentów sezonowych letnich.
Program „Maker-Taker” na rynku energii elektrycznej obowiązuje dla 57 serii instrumentów.
Towarowa Giełda Energii/Michał Perzyński