– Krajowy Plan Odbudowy to jeden z fundamentalnych instrumentów, który z założenia ma finansować proces transformacji, w tym również sektora ciepłowniczego. Środki, które w ramach KPO miałyby zostać skierowane do Polski będą służyły inicjatywom podejmowanym między innymi w zakresie energetyki. Dla nas istotne będą te na rzecz czystego powietrza, poprawy efektywności energetycznej, rozwoju OZE, rozwoju biometanu czy wodoru, a także zielonej transformacji miast – mówi Marcin Orłowski, dyrektor operacyjny, członek zarządu Veolia Energia Polska, w rozmowie z BiznesAlert.pl.
BiznesAlert.pl: Jakie ma znaczenie Krajowy Plan Odbudowy dla transformacji ciepłownictwa?
Marcin Orłowski: KPO to jeden z fundamentalnych instrumentów, który z założenia ma finansować proces transformacji, w tym również sektora ciepłowniczego. Środki, które w ramach KPO miałyby zostać skierowane do Polski będą służyły inicjatywom podejmowanym między innymi w zakresie energetyki. Dla nas istotne będą te na rzecz czystego powietrza, poprawy efektywności energetycznej, rozwoju OZE, rozwoju biometanu czy wodoru, a także zielonej transformacji miast. Sektor ciepłowniczy idealnie wpisuje się w działania prowadzone w każdym z wymienionych obszarów. Tu warto podkreślić, że kwota niezbędna do przeprowadzenia procesu transformacji krajowego ciepłownictwa stanowi olbrzymie wyzwanie dla przedsiębiorstw ciepłowniczych. Zwłaszcza tych mniejszych, które nie są w stanie samodzielnie sprostać wyzwaniom inwestycyjnym związanym z rozwojem i wdrożeniem zielonych technologii.
W tym kontekście warto przypomnieć, że pod koniec września 2023 roku do konsultacji publicznych został skierowany projekt rozporządzenia ministra klimatu i środowiska ws. udzielania pomocy publicznej na inwestycje w źródła ciepła w systemach ciepłowniczych w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności, w którym jasno wskazano kwotę ponad 1,3 mld zł pochodzących ze środków unijnych na działania w obszarze wytwarzania energii m.in. w kogeneracji i z OZE. To jednak nie wszystko – w Planie znajdują się również elementy odnoszące się bezpośrednio do efektywności energetycznej. Dotyczy to zarówno systemów ciepłowniczych, jak i budynków mieszkalnych, w których działania związane z efektywnością stanowią kluczowy aspekt.
Podsumowując – KPO dla transformacji to olbrzymie wsparcie w działaniach całego sektora na rzecz dekarbonizacji i realizacji celu osiągnięcia neutralności klimatycznej, który bezpośrednio przełoży się na kwestie poprawy bezpieczeństwa energetycznego, poprawy środowiska naturalnego i jakości powietrza, rozwoju zrównoważonej gospodarki, a także – w dłuższej perspektywie – na obniżenie cen energii.
Jak regulacje unijne warunkują zmiany w Polsce?
Swoistym punktem wyjścia dla wszystkich zapisów w w/w dokumentach legislacyjnych jest również Europejskie prawo o klimacie, w którym jasno wskazano nie tylko wiążące cele UE do osiągnięcia redukcji emisji netto gazów cieplarnianych o 55 procent do 2030 roku oraz neutralności klimatycznej w 2050 roku, ale również pewnego rodzaju ambicję związaną z dążeniem do osiągnięcia ujemnych emisji w II połowie bieżącego wieku.
Przechodząc bezpośrednio do regulacji, które warunkują zmiany w Polsce, zwłaszcza w obrębie sektora energetycznego i ciepłowniczego, wymienić można wśród nich niemalże wszystkie elementy wchodzące w skład obecnie finalizowanego w Parlamencie Europejskim pakietu legislacyjnego pn. „Fit for 55”. Zarówno dyrektywa o handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (EU ETS), jak i dyrektywy o OZE i efektywności energetycznej to podstawa i jednocześnie kierunkowskaz dla dalszych działań, które będą determinowały kształt sektora energetycznego w Polsce oraz na poziomie całej UE. Nie możemy jednak zapomnieć o dyrektywie o charakterystyce energetycznej budynków, a także dyrektywie, IED i MCP, które z perspektywy krajowego ciepłownictwa również kategoryzowane są jako priorytetowe.
W jakich rozwiązaniach Veolia pokłada największe nadzieje?
Naszym celem strategicznym jest odejście od wykorzystywania węgla do 2030 roku i osiągnięcie neutralności klimatycznej do połowy bieżącego wieku. Aby to osiągnąć musimy jednak postawić na paliwo przejściowe, którym jest gaz ziemny, który w przyszłości będziemy zastępowali biometanem, i którego potencjał w Polsce jest rozwijany oraz – jeśli rynek będzie dojrzały – również wodorem. Tego rodzaju projekty w Grupie Veolia w Polsce są już realizowane – przykładem jest Poznań, gdzie obecnie stawiamy dwa nowe bloki gazowe zasilane gazem, które w przyszłości będą wykorzystywały biometan i wodór. W osi naszego zainteresowania znajdują się także odnawialne źródła energii, a także rozwiązania cyfrowe – zwłaszcza w kontekście przesyłu ciepła. Dla zobrazowania pierwszego, warto wspomnieć projekt prowadzony przez Veolia term – Ciepłownia Przyszłości w Lidzbarku Warmińskim, gdzie system ciepłowniczy w 90-procentach będzie oparty na pompach ciepła oraz fotowoltaice. Natomiast dla drugiego Inteligentną Sieć Ciepłowniczą w Warszawie. To właśnie one pokazują, że przy odpowiednim poziomie determinacji transformacja jest możliwa, a jej korzyści przekładają się na zwiększenie efektywności energetycznej, co może przełożyć się na oszczędności w postaci zmniejszenia rachunków płaconych przez naszych klientów.
To jednak nie wszystko. Chcemy zmieniać nie tylko naszą organizację, ale także całokształt biznesu. To właśnie jest klucz do prawdziwie zrównoważonego rozwoju. Poprzez nasze działania wpływamy również na otoczenie, a w tym, na partnerów oraz klientów. Naszą ideą jest więc maksymalizacja korzyści wynikających np. z wykorzystania odpadów w ramach usług zwanych Total Waste Management, czy też działania w obszarze Waste-2-Product. Oferujemy również nowoczesne usługi w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej, rozwijając równocześnie rozproszone źródła energii, które wspierają transformację przemysłu. Naszymi działaniami chcemy inspirować innych i pokazać, że transformacja ekologiczna jest nie tylko możliwa, ale przede wszystkim opłacalna.
Rozmawiał Wojciech Jakóbik
Ciepłownictwo między dwoma ustawami o mrożeniu cen energii. Zdania są podzielone