W maju po raz kolejny odnotowano wzrost liczby podmiotów posiadających koncesję na obrót gazu, co świadczy o intensyfikacji konkurencji na rynku gazu w Polsce. W okresie tym mieliśmy również do czynienia z dużymi wahaniami cen gazu, na które wpływ miała głównie zmieniająca się podaż.
Podmioty działające na rynku
Liczba podmiotów, które działają na rynku gazu w Polsce stale rośnie. Na koniec 2015 r. koncesję na obrót paliwami gazowymi (OPG) posiadało 171 podmiotów. Obecnie koncesję taką posiada już 184 podmioty, z czego tylko w maju koncesje uzyskały trzy przedsiębiorstwa. Należy jednak zauważyć, że utrzymuje się liczba podmiotów, które posiadają koncesję na obrót gazem z zagranicą (OGZ). Na koniec 2015 r. koncesję taką posiadało 61 przedsiębiorstw, obecnie to 65 podmioty. Można więc odnotować coraz większe zainteresowanie przedsiębiorstw obrotem gazem, co wprost przekłada się na intensyfikację konkurencji.
Kształtowanie się cen gazu w maju
W pierwszych dniach maja ceny gazu na europejskich rynkach znajdowały się w fazie korekty rozpoczętej pod koniec kwietnia, która spowodowana była przede wszystkim znacznym ociepleniem po wyjątkowo chłodnym okresie. Tak zwany „Cold Snap” spowodował istotny wzrost cen w trzeciej dekadzie kwietnia. Czynnikami stabilizującymi ceny na początku miesiąca był stabilny i wysoki poziom podaży z Norwegii na kontynent, wynikający ze zmniejszonego zapotrzebowania na Wyspach Brytyjskich oraz duży wolumen LNG dostarczany do Francji w tamtym okresie. Sytuacja uległa zmianie czwartego maja, kiedy to zmniejszyła się ilość dostaw przez gazociąg Langeled do Wielkiej Brytanii, a kolejne prognozy temperatury były nieco mniej optymistyczne, co wpłynęło na zwiększenie konsumpcji paliwa gazowego. Cały miesiąc charakteryzował się dużą wrażliwością cen na poziom podaży.
Na ceny w Polsce wpływała również niepewność związana z możliwym obniżeniem ratingu Polski przez agencję Moody’s (negatywna perspektywa) i wynikająca z niej tendencja do osłabiania się rodzimej waluty.
Koniec miesiąca stoi pod znakiem norweskich przestojów. Roczne przeglądy rozpoczęły się na największych złożach Troll, Kollsnes oraz kilku mniejszych, znacząco zmniejszając przepływ na Kontynent. W efekcie nastąpił wzrost notowań gazu na giełdach.
Pomimo występujących aktualnie wysokich cen gazu, istnieje szansa na powrót do cen z początku maja. Aby tak się stało, ustabilizować musi się podaż paliwa gazowego z Norwegii.
Ceny gazu dla gospodarstw domowych według Eurostat
Eurostat podał dane dotyczące cen gazu dla gospodarstw domowych w Europie w II połowie 2015 r. W porównaniu do II połowy 2014 r. ceny gazu w Europie spadły o 1,7%. W Polsce w tym okresie ceny wzrosły o 0,4%. Natomiast pomimo wzrostów polskie gospodarstwa domowe płacą jedną z najniższych cen za gaz w Europie – 5 Euro za 100 kWh wobec średniej unijnej – 7,1 Euro. Więcej za gaz muszą zapłacić mieszkańcy 16 państw członkowskich UE. Jeśli jednak spojrzymy na siłę nabywczą polskich gospodarstw domowych okazuje się, że Polacy muszą przeznaczyć na gaz większy procent swoich dochodów niż mieszkańcy innych państw. Biorąc pod uwagę siłę nabywczą średnia cena gazu w UE wynosi 7,1, natomiast w Polsce 8,8. Większy udział w domowych wydatkach gaz ma tylko w Czechach, Grecji, Hiszpanii, Włoszech, Portugalii i Szwecji (w której ceny gazu są jednymi z najwyższych w Europie, na co głównie wpływ mają wysokie podatki i opłaty).
Można prognozować, że w I i II półroczu 2016 r. ceny gazu dla odbiorców końcowych spadną. Wpływ na to będą miały obniżki taryf dla odbiorców detalicznych, które zatwierdził prezes URE dla podmiotu dominującego pod koniec 2015 r. i pod koniec I kwartału 2016 r. Znaczący wpływ na ceny gazu dla gospodarstw domowych będzie miała również intensyfikacja działań niezależnych sprzedawców, którzy oferują odbiorcom detalicznym obniżki cen gazu sięgające kilkunastu procent. Z możliwości zmiany sprzedawcy gazu skorzystało już ok. 40.000 odbiorców, z czego większość to właśnie gospodarstwa domowe.
