Unijna komisarz ds. konkurencji Margrethe Vestager poinformowała, że europejski rynek gazu skorzysta na zakończeniu toczonego przeciwko Gazpromowi śledztwa antymonopolowego bez nakładania na rosyjski koncern kary. PGNiG przedstawi 18 maja swoje zastrzeżenia odnośnie układu.
– Uważam, że po uzyskaniu od Gazpromu niezbędnych zobowiązań możemy osiągnąć pozytywne rezultaty dla rynku, co może w lepszym stopniu przyczynić się do rozwoju europejskiego rynku gazu niż nakładanie na spółkę kary. Trwają testy rynkowe naszych propozycji i dopiero po ich przeprowadzeniu zdecydujemy, w jakim kierunku podążać – powiedziała Vestager.
Oferta Gazpromu
W sierpniu 2012 roku Bruksela wszczęła przeciwko Gazpromowi postępowanie antymonopolowe za naruszenie unijnych przepisów w tym zakresie.
W kwietniu 2015 roku Komisja Europejska zgłosiła zastrzeżenia (tzw. statement of objections), zarzucając rosyjskiemu monopoliście dzielenie rynków, uzyskiwanie nieuzasadnionego wpływu na infrastrukturę i oferowanie niesprawiedliwej ceny. Zarzuty te odnoszą się do działań Gazpromu względem Bułgarii, Czech, Estonii, Węgier, Litwy, Łotwy, Polski oraz Słowacji.
13 marca tego roku Komisja Europejska podała do publicznej wiadomości propozycję ugody autorstwa Gazpromu. Rosyjski monopolista zgodził się na zniesienie zakazu reeksportu, a także na powiązanie ceny gazu dla Polski, Bułgarii, Estonii, Łotwy i Litwy do benchmarków giełd europejskich, przy czym odbiorcy mają otrzymać prawo do wszczęcia procedury rewizji ceny, jeżeli będzie się od nich różnić. Ponadto Węgry, Polska i Słowacja będą mogły otrzymać surowiec w punktach odbioru zlokalizowanych w państwach bałtyckich i w Bułgarii. Dodatkowo Gazprom zobowiązał się do wypłacenia odszkodowania Bułgarom za rezygnację z budowy gazociągu South Stream.
Krytyka układu
Do 4 maja Komisja Europejska zbierała opinie państw członkowskich na temat propozycji. Polska, podobnie jak Estonia i Litwa, wyraziła krytykę proponowanego układu z Gazpromem. Ponadto część państw była zaskoczona tym, że rosyjski monopolista, mimo wykazania przez Brukselę nieuczciwych praktyk, może uniknąć wielomilionowych kar.
Zdaniem Polski propozycje rosyjskiego monopolisty są rażąco niewystarczające. W tym kontekście należy zaznaczyć, że 18 maja o godzinie 12 spółka PGNiG szczegółowo poinformuje o swoich zastrzeżeniach. W rozmowie z BiznesAlert.pl wiceprezes spółki ds. handlowych Maciej Woźniak stwierdził, że propozycje Gazpromu są z punktu widzenia PGNiG niesatysfakcjonujące.
Kommiersant/Piotr Stępiński
