Amerykańscy naukowcy opracowali nową formę biologicznego rozmnażania. Ksenoboty, biomaszyny utworzone z komórek macierzystych afrykańskiej żaby szponiastej (Xenopus laevis), mogą posłużyć między innymi do wydobycia mikrodrobin plastiku z oceanów.
Ksenoboty mają mniej niż milimetr szerokości. Są to syntetyczne formy życia zaprojektowane komputerowo do wykonywania określonej funkcji i zbudowane przez połączenie różnych tkanek biologicznych. Zostały po raz pierwszy odkryte podczas badań w 2020 roku, które wykazały, że mogą się poruszać, współpracować w grupach i samodzielnie leczyć. Rok później naukowcy z Uniwersytetu Vermont, Uniwersytetu Tufts i Uniwersytetu Harvarda podkreślają, że odkryli całkowicie nową formę biologicznego rozmnażania.
– Większość ludzi myśli o robotach jako wykonanych z metali i ceramiki, ale nie chodzi o to, z czego one są zrobione, ale o to, co robią, czyli o działanie na własną rękę w interesie ludzkości. Ksenoboty to roboty stworzone z genetycznie niezmodyfikowanej komórki żaby – powiedział Josh Bongard, ekspert Uniwersytetu Vermont.
Naukowcy stworzyli więc formę życia, która jest zdolna do reprodukcji. – Pomógł w tym superkomputer Deep Green, który umożliwił sprawdzenie miliardów różnych konfiguracji, aby ustalić, w jakich okolicznościach te biologiczne maszyny mogłyby zacząć się rozmnażać. Ostatecznie udało się odpowiedzieć na to pytanie: kluczem do sukcesu okazał się Pac-Man. Właśnie tę postać przypomina jeden z ksenobotów, określany mianem rodzica. Znajdując się wewnątrz szalki Petriego, pochłaniał on setki komórek jednocześnie, a te po kilku dniach zaczęły przekształcać się w ksenoboty-dzieci. Sposób ich poruszania oraz ogólne zachowania okazały się takie same jak w przypadku „rodziców”. Na tym replikacja wcale nie ustawała. Zaczęły pojawiać się kolejne pokolenia ksenobotów, co brzmi naprawdę niesamowicie. Każda runda replikacji tworzyła potomstwo zawierające coraz mniej komórek. W pewnym momencie te egzemplarze, które składały się z mniej niż 50 komórek, zaczęły tracić zdolność pływania i rozmnażania się – pisze Aleksander Kowal z portalu chip.pl.
Technologia ksenobotów znajduje się obecnie na wczesnym etapie rozwoju i nie ma jeszcze konkretnego zastosowania. Jednak według naukowców ta kombinacja biologii molekularnej i sztucznej inteligencji może zostać wykorzystana w walce o poprawę kondycji środowiska, np. poprzez wybieranie mikrodrobin plastiku z oceanów.
Perspektywa samoreplikującej się biotechnologii może budzić niepokój, ale naukowcy uspokajają, że żywe maszyny były w całości przechowywane w laboratorium i można je wygasić, ponieważ ulegają biodegradacji.
Szczegółowy opis ksenobotów można znaleźć tutaj (wersja w języku angielskim).
Zachęcamy do obejrzenia poniższego filmu o ksenobotach (język angielski, źródło: Engadget/Youtube):
CNN/Jędrzej Stachura
Testy, które pomogą Ziemi uniknąć zagłady. NASA chce sprowadzać asteroidy na dobrą drogę
