Atom Orlenu i Synthosa pod Oświęcimiem czeka na raport środowiskowy

1 lutego 2024, 19:30 Alert

Czas na raport oddziaływania na środowisko przy projekcie małych reaktorów jądrowych w Stawach Monowskich pod Oświęcimiem, które rozważała spółka Orlen Synthos Green Energy. Ta spółka może dzięki temu rozpocząć badania środowiskowe.

Pierwsze lokalizacje pod budowę reaktorów BWRX-300 zaprezentowane przez Orlen Synthos Green Energy. Grafika: OSGE.
Pierwsze lokalizacje pod budowę reaktorów BWRX-300 zaprezentowane przez Orlen Synthos Green Energy. Grafika: OSGE.

Dyrektor Generalny Dyrekcji Ochrony Środowiska informuje, że „zawiesił postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na >>Budowie i eksploatacji małej modułowej elektrowni jądrowej o łącznej mocy do 1300 MWe w technologii BWRX-300 w lokalizacji Stawy Monowskie, Gmina Miasto Oświęcim<< do czasu przedłożenia przez wnioskodawcę raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko”.

Zawieszenie następuje w ramach przygotowania do stworzenia raportu środowiskowego. – To postanowienie określa wymagania raportu środowiskowego – tłumaczy OSGE. To otwarcie drogi do rozpoczęcia pełnych badań środowiskowych potrzebnych do stworzenia takiego dokumentu. OSGE szacuje czas opracowania raportu na dwa lata.

– Ustalenie przez GDOŚ zakresu raportu jest wynikiem procedury środowiskowej zapoczątkowanej w kwietniu 2023 roku złożeniem wniosku przez OSGE. Zakres takiego dokumentu ustalany jest dla poszczególnych projektów z uwzględnieniem specyfiki jego wpływu na środowisko – tłumaczy OSGE. – Wydanie postanowienia przez GDOŚ umożliwia spółce rozpoczęcie w lokalizacji Stawy Monowskie badań środowiskowych i lokalizacyjnych w pełnym zakresie, jaki jest niezbędny do opracowania Raportu Oceny Oddziaływania na Środowisko dla Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska i na potrzeby przygotowania Raportu Lokalizacyjnego. Czas potrzebny na przygotowanie raportu szacowany jest na nawet dwa lata.

– Przygotowanie raportu o oddziaływaniu inwestycji jądrowej na środowisko to jeden z najważniejszych elementów procesu inwestycyjnego. I zarazem jeden z najtrudniejszych. Tym bardziej cieszy nas dobra współpraca z Generalną Dyrekcją Ochrony Środowiska i profesjonalne podejście regulatora do pierwszego w całej UE postępowania środowiskowego dotyczącego budowy elektrowni SMR – mówi Rafał Kasprów, prezes zarządu OSGE. Spółka tłumaczy, że GDOŚ wskazał zasadnicze obszary, których będzie dotyczył raport, to np.: zaopatrzenie reaktorów w wodę do chłodzenia, wpływ hałasu środowisko przyrodnicze, sposoby wykluczenia ryzyk radiacyjnych, inwentaryzacja przyrodnicza. Wymagane jest także wskazanie, w jaki sposób elektrownia będzie zintegrowana z energetyczną siecią przesyłową i jak będą zabezpieczane odpady.

– W 2023 roku OSGE złożyło do GDOŚ analogiczne wnioski o ustalenie zakresu raportu o oddziaływaniu na środowisko budowy SMR-ów BWRX-300 w Ostrołęce i Włocławku. Elementem każdego wniosku jest Karta Informacyjna Przedsięwzięcia (KIP) będąca publicznie dostępnym obszernym opisem planowanych inwestycji – czytamy w komunikacie tej spółki. – OSGE planuje budowę floty reaktorów GE-Hitachi BWRX-300 w Polsce, przy czym pierwsza jednostka będzie gotowa przed końcem tej dekady. W maju 2023 spółka otrzymała od Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki (PAA) pozytywną opinię ogólną dotyczącą wybranych założeń technicznych dla technologii reaktora BWRX-300. Jest to element procesu przedlicencyjnego. W grudniu 2023 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska wydało decyzje zasadnicze dla realizacji inwestycji w sześciu lokalizacjach: oprócz Stawów Monowskich to jeszcze Włocławek, Ostrołęka, Dąbrowa Górnicza, Kraków – Nowa Huta i Stalowa Wola – Tarnobrzeg.

Projekt w Stawach Monowskich wywołał dyskusję na temat konieczności uzgodnień z Czechami. Uzgodnienia transgraniczne zostały zakończone.

BWRX-300 to technologia SMR firmy GE Hitachi, którą chcą wykorzystać Orlen i Synthos za pośrednictwem spółki celowej Orlen Synthos Green Energy. Ich technologia otrzymała decyzję zasadniczą rządu, ale w mediach pojawiły się informacje o negatywnej opinii Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. – Służby były z nami w kontakcie na etapie tworzenia OSGE – mówił prezes Orlenu Daniel Obajtek na spotkaniu z dziennikarzami z pierwszego lutego.

Orlen komunikował wolę budowy od kilku do kilkudziesięciu małych reaktorów BWRX-300 we współpracy z Synthosem i GE Hitachi. Technologia nie weszła jeszcze do użytku, ale pierwsza jednostka może stanąć w Darlington w Kanadzie w tej dekadzie.

GDOŚ / Wojciech Jakóbik

PIE: budowa reaktorów SMR nie zastąpi konieczności inwestycji w OZE