28 kwietnia 2015 r. odbyła się na Wydziale Zarządzania Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Bezpieczeństwo energetyczne na wspólnym rynku energii UE”. Katedra Ekonomii Wydziału Zarządzania, Wydział Zarządzania oraz Studenckie Koło Naukowe „Eurointegracja” zorganizowały konferencję, której celem było ukazanie problematyki bezpieczeństwa energetycznego w kontekście kształtującego się wspólnego rynku energii UE. Z tego względu uczestnicy paneli starali się wypracować odpowiedzi na pytania: w jaki sposób wspierać konkurencyjność polskiej gospodarki na wspólnym rynku energii, jakie powinny być filary wspólnego rynku, a także jaki powinien być model integracji rynku energii UE. Konferencja składała się z dwóch sesji plenarnych oraz pięciu paneli tematycznych, w których wzięło udział prawie 50 prelegentów z 20 ośrodków naukowych z Polski. W konferencji uczestniczyło ponad 500 osób oraz blisko 300 internautów.
Podczas sesji plenarnej „Wspólny rynek energii UE a konkurencyjność polskiej gospodarki” Marcin Korolec, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska, Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Klimatycznej podkreślił, że dzisiaj kształtuje się to, w jaki sposób będzie wyglądał rynek energii za lat pięć, dziesięć czy też piętnaście. Zdaniem Pana Ministra projekt Unii Energetycznej zapoczątkuje proces polityczny, który przyczyni się do zwiększenie integracji sieci gazowych i elektroenergetycznych w UE. Jednocześnie wraz z rozwojem odnawialnych źródeł energii w oparciu o aktualne technologie potrzebne będzie źródło stabilizacji rynku energii UE. Minister Marcin Korolec podkreślił, że szansą na rozwój sektora energetycznego jest Fundusz Modernizacji Energetyki, który będzie zarządzany przez Polskę wraz z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym na inwestycje w energetyce. Ireneusz Łazor, Prezes Towarowej Giełdy Energii podkreślił, że Polska będzie musiała działać na coraz bardziej konkurencyjnym rynku w sektorze energii elektrycznej. Obecnie wymiana energii elektrycznej pomiędzy Polską a państwami sąsiednimi wynosi 2%. Wyzwaniem dla Polski jest rozbudowa infrastruktury transgranicznej energii elektrycznej. Prezes I. Łazor wskazał, że najlepszym mechanizmem zapewnienia najlepszej ceny na towar jest mechanizm giełdowy. Dr hab. inż. Stanisław Gędęk prof. Politechniki Rzeszowskiej podkreślił znaczenie zdolności kreowania oraz absorbowania innowacji w gospodarce, które wpływają na jej konkurencyjność. Wskazując nierównomierność lokalizacji surowców energetycznych na świecie, podkreślił, że bogactwo surowcowe nie zawsze przekłada się na konkurencyjność gospodarczą, a czasami prowadzi do tzw. „choroby holenderskiej”. Z tego względu tak ważna jest struktura gospodarki. Piotr Kasprzak, Członek Zarządu ds. Operacyjnych Hermes Energy Group zaznaczył, że istotnymi kwestiami są: rozbudowanie infrastruktury gazowej, znoszenie barier na poziomie rynków kapitałowych oraz ograniczenie wpływu podmiotów dominujących od strony podaży surowca na rynek europejski. W ten sposób rynek stanie się bardziej bezpieczny, zaś ceny staną się niższe oraz bardziej płynne. Dr hab. Mariusz Swora z Kancelarii Adwokackiej dr hab. Mariusz Swora wskazał, że konkurencyjność na rynku gazu kształtują regulacje sektorowe, polityka energetyczna i regulacyjna oraz prawo ochrony konkurencji. Wskazał również, że stawianie przez Komisję Europejską zarzutów o łamanie zasad konkurencji może wymuszać zmiany, które doprowadzić mogą do stworzenia warunków konkurencyjnych na rynku energii UE. Dr Robert Zajdler z Zajdler Energy Lawyers & Consultants przypomniał, że UE jest w sposób znaczący uzależniona od importu gazu ziemnego. Istotnymi elementami kształtowania się rynku energii UE będzie pogłębianie rozpoczętych procesów poprzez kodeksy sieci, platformę rynku hurtowego oraz rozbudowę infrastruktury energetycznej. Istotną rolę odgrywał będzie model bezpieczeństwa, który będzie bardziej oparty o infrastrukturę i elementy rynkowe. Sesja plenarna moderowana był przez dra Mariusza Ruszel z Politechniki Rzeszowskiej im. I. Łukasiewicza.
Podczas drugiej sesji plenarnej „Bezpieczeństwo energetyczne na wspólnym rynku energii UE” dr hab. Jarosław Gryz z Politechniki Rzeszowskiej zaznaczył, że niezbędne jest rozwijanie oferty edukacyjnej zbieżnej z rozwojem technologicznym w sektorze energii. Istotne jest również odpowiednie wykorzystanie surowców energetycznych i pierwiastków znajdujących się zarówno na Ziemi jak również na innych planetach. Dr Karol Wawrzyniak z Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku przedstawił sposób projektować rynki energii elektrycznej w Europie analizując model jednej ceny, model strefowy oraz model węzłowy. Paweł Turowski z Biura Bezpieczeństwa Narodowego zaprezentował na podstawie komunikatu Komisji Europejskiej sposób nadużywania pozycji dominującej przez rosyjski Gazprom wobec państw Europy Środkowo-Wschodniej oraz krajów bałtyckich. KE przedstawiła wobec rosyjskiego koncernu zarzuty tj. nieuczciwa polityka cenowa, łączenie dostaw gazu ziemnego wraz z kontrolą nad gazociągami oraz wprowadzanie zakazu reeksportu. Aleksander Zawisza z Polskiej Akademii Nauk wskazał, że unijne Dyrektywy CAFE z 2008 r. oraz Dyrektywy IDE z 2010 r. mogą przyczynić się do wzrostu kosztów produkcji energii elektrycznej produkowanej z węgla oraz większego zastosowania gazu ziemnego w sektorze energetycznym. Dawid Cycoń Współwłaściciel ML System podkreślił znaczenie wpływu rozwoju technologicznego na zmianę infrastruktury energetycznej, w ramach której zwiększy się ilość mikro-źródeł energii. Problemem jest magazynowanie energii elektrycznej, lecz w perspektywie 2020-2025 r. należy spodziewać się nowych rozwiązań technologicznych w tym zakresie. Moderatorem panelu był Bartłomiej Derski z portalu WysokieNapiecie.pl.
Podczas paneli tematycznych dyskutowano nad dywersyfikacją źródeł i kierunków dostaw gazu ziemnego, polityce energetycznej w państwach europejskich, wpływie odnawialnych źródeł energii na sektor energii, wyzwaniach sektora elektroenergetycznego oraz znaczenia efektywności energetycznej. Wśród prelegentów znaleźli się m.in. dr hab. inż. Adam Szurlej; dr hab. Tomasz Młynarski; dr hab. inż. Lidia Gawlik; dr Kamila Pronińska; dr inż. Grzegorz Bartnicki; dr Marcin Tarnawski; dr Mariusz Ruszel; Michał Kornasiewicz.
Konferencja została objęta honorowym patronatem Rektora Politechniki Rzeszowskiej im. I. Łukasiewicza, Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, Wojewody Podkarpackiego, Marszałka Województwa Podkarpackiego oraz Prezydenta Miasta Rzeszowa. Partnerami przy organizacji konferencji byli: Polska Grupa Energetyczna, ML System, Towarowa Giełda Energii, Hermes Energy Group, Polskie LNG, GPW Media, Zajdler Energy Lawyers and Consultants, Aku Studio, Hotel Hetman. Partnerem prawnym była Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych DKK. Konferencja została objęta patronatem medialnym Rzeczpospolitej, TVP Rzeszów, Polskiego Radia Rzeszów, GC Nowiny, czasopisma „Nowa Energia”, czasopisma „Czysta Energia”, LNG Snapshot, portalu www.cire.pl, www.biznesalert.pl, www.gospodarkapodkarpacka.pl, www.euractiv.pl oraz www.wysokienapiecie.pl oraz www.pomia.pl.
Szczegółowe informacje o konferencji: www.rynekenergia.portal.prz.edu.pl
Autor: dr Mariusz Ruszel
