– Biogaz nigdy nie zastąpi w 100 procentach gazu ziemnego. W celu eliminacji gazów kopalnych z naszego bilansu paliwowego współpracować muszą ze sobą obie gałęzie budujące kierunek gazów zdekarbonizowanych, tj. branża biometanu i bezemisyjnego wodoru – mówi mecenas Michał Tarka, dyrektor Polskiej Organizacji Biometanu, w rozmowie z BiznesAlert.pl.
BiznesAlert.pl: Ile mocy obecnie mogą wytworzyć biogazownie? Ile biogazowni powinno jeszcze powstać i jaki jest koszt ich budowy oraz uruchomienia?
Michał Tarka: Zgodnie z danymi KOWR, na koniec października 2023 polskie biogazownie wytwarzały około 620 mln m3 biogazu, musimy jednak pamiętać, że cały czas powstają nowe biogazownie oraz, że przygotowywane są małe i duże projekty biometanowe w fazie dewelopmentu. Koszty budową zależą od wielkości instalacji, rodzaju substratów i kierunku wykorzystania biogazu (energia elektryczna, biopaliwa, biometan, kogeneracja itp.) i wahają się od około 15 mln zł do nawet 35 mln zł za 1 MW mocy elektrycznej.
Jakie rozwiązania prawne są potrzebne aby biogazownie odegrały swoją rolę w procesje transformacji energetycznej?
Biogazownie są o tyle atrakcyjne, że mogą odgrywać role w procesie transformacji energetycznej różnych branż. Począwszy od samej energetyki, po transport, ciepłownictwo, ale i przemysł (np. cukrownie, browary, zakłady chemiczne), wszędzie tam, gdzie wykorzystuje się konwencjonalny lub łupkowy gaz ziemny jako paliwa kopalne i emisyjne, w celu dekarbonizacji.
Rozwiązania prawne potrzebne branży to przede wszystkim: liberalizacja procedur administracyjnych, wsparcie dla małych i dużych instalacji na odpowiednim operacyjnym poziomie finansowym czy powiązanie korzyści energetycznych z redukcją emisji CO2, a także rozwiązania lepiej integrujące owe instalacje z siecią gazową jak dedykowane rozwiązania taryfowe, warunki przyłączeniowe itp.
Ważnym jest również zapisanie krajowego celu produkcji biometanu w PEP2040 i Krajowym Planie na Rzecz Klimatu i Środowiska, na lata 2030 i 2040, aby zapewnić inwestorom jasne perspektywy wsparcia tego kierunku OZE na dłuższą perspektywę.
W celu zapoznania się ze szczegółowymi postulatami branży biometanu, zapraszam na stronę Polskiej Organizacji Biometanu – www.bioCH4.org
Do którego roku gaz ziemny może zostać zastąpiony przez biogaz?
Biogaz nigdy nie zastąpi w 100 procentach gazu ziemnego. W celu eliminacji gazów kopalnych z naszego bilansu paliwowego współpracować muszą ze sobą obie gałęzie budujące kierunek gazów zdekarbonizowanych, tj. branża biometanu i bezemisyjnego wodoru. Realnie uważam, że przy założeniu dynamicznego i stabilnego rozwoju tych dwóch gałęzi, w roku 2050 Polska może być krajem nie korzystającym z gazu ziemnego w ogóle, systematycznie budując zwiększający się udział biometanu i wodoru w miksie.
Jak składowanie biogazu wpływa na bezpieczeństwo okolicy?
Biogazu się nie składuje, można go magazynować, natomiast domyślam się, że Pana pytanie dotyczy składowania biomasy (substratów) do biogazowni. Ponieważ materiał ten emituje metan, czyli de facto drogocenny produkt instalacji biogazowej, dobrze zarządzający instalacją będzie dążył do tego, aby materiał ten trafiał jak najszybciej do reaktora celem zatrzymania metanu i jego ujęcia. Z kolei, po odgazowaniu biomasy, tzw. poferment już nie śmierdzi, gdyż nie ma w nim metanu. Prawidłowo prowadzone instalacje biogazowe nie śmierdzą.
Jak można zwiększyć efektywność użycia biogazu i zmniejszyć utratę energii w procesie produkcji?
Najważniejsze jest nie tracić gazu z biomasy emitując go w sposób niekontrolowany do atmosfery, bieżące zagospodarowywanie odpadów biodegradowalnych w biogazowniach powinno być celem nadrzędnym w zrównoważonym gospodarowaniu potencjałem. Efektywność biogazu wydaje się być też dużo bardziej efektywna w instalacjach biometanowych niż tradycyjnych biogazowniach CHP, gdzie jednak część energii z biogazu zamieniana jest w procesie technologicznym na ciepło, podczas gdyż w biometanowni całość biogazu trafia do produkcji paliwa gazowego, elastycznego nośnika całości wytworzonej wcześniej energii.
Czy wysoki koszt powstania biogazowni nie wpłynie na cenę energii i ciepła?
A dlaczego wysoki? Zgodnie z aktualnymi analizami KE w ramach Biomethane Industrial Partnership, koszt wytworzenia biometanu może wynosić nawet tylko około 54 euro/MWh, gdzie obecne ceny gazu ziemnego wynoszą około 48 euro/MWh, a przecież instalacje w Europie to także inne, dodatkowe korzyści nie uwzględnione bezpośrednio w cenie biometanu, takie jak lokalne miejsca pracy, dochody w rolnictwie, utylizacja odpadów, produkcja nawozów i zielonego CO2.
Wartość biometanu produkowanego w Polsce, lokalnie jest dla gospodarki dużo większa niż same koszty jego wytworzenia. No i jest paliwem zielonym!
Rozmawiał Marcin Karwowski
Tretyn: Górska wędrówka po bezpieczną transformację energetyczną może mieć dwa scenariusze
