W dniu 17 marca 2020 roku Prezydent RP podpisał ustawę o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (druk 330) oraz ustawę o szczególnych rozwiązaniach wspierających realizację programów operacyjnych w związku z wystąpieniem COVID-19 w 2020 roku (druk 313). Tekst ma na celu opracowanie zmian, które tzw. Tarcza antykryzysowa 2.0 wprowadza w sektorze energetycznym – pisze Karolina Chról ze Studenckiego Koła Naukowego Energetyki SGH, partnera BiznesAlert.pl.
Zmiany w systemie aukcji OZE
Ustawodawca upraszcza możliwość dokonania jednokrotnej aktualizacji oferty, która wygrała aukcję, w zakresie wskazania planowanej daty rozpoczęcia okresu, w którym wytwórca będzie korzystać z aukcyjnego systemu wsparcia. Ustawodawca wyłącza w tym zakresie uznaniowość prezesa URE, jeśli wystąpi jedna z okoliczności wskazanych w ustawie (wprowadzone tarczą antykryzysową 1.0 opisane w poprzedniej analizie) spowodowana stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii jednorazowo na wniosek wytwórcy, prezes URE wydaje postanowienie o przedłużeniu terminu spełnienia zobowiązania, na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy.
W związku z wszelkimi zmianami z tarczy antykryzysowej 1.0 i 2.0 ustawodawca przedłuża terminy i wprowadza przepisy dostosowujące do przedłużonych wcześniej terminów np.umowy o przyłączenie do sieci instalacji odnawialnego źródła energii, które wymagają dostosowania w terminie 30 dni od dnia poinformowania właściwego przedsiębiorstwa energetycznego przez wytwórcę o wygraniu aukcji mają być dostosowane w terminie, ale z uwzględnieniem ewentualnej zmiany wywołanej stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii.
Zmiany w zakresie przeprowadzania aukcji 2020
Ustawodawca zmienia zasady dotyczące aukcji ogłaszanych, organizowanych i przeprowadzanych przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w 2020 roku. Określa przepisy, które nie będą obowiązywać od wejścia w życie omawianej ustawy. Wyłączono stosowanie przepisów dotyczących prowadzenia aukcji w postaci elektronicznej za pośrednictwem internetowej platformy aukcyjnej; opatrywania ofert, pod rygorem nieważności, kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym; modyfikacji lub wycofania oferty na godzinę przed zamknięciem sesji aukcji; zwrotu kaucji; przekazania ministrowi właściwemu do spraw klimatu informacji o wyniku aukcji albo o jej unieważnieniu przez prezesa URE.
Ustalono, że podczas ogłaszania aukcji, poza zwykłymi informacjami, prezes URE musi zawrzeć informację o miejscu i sposobie składania ofert. Ponadto wytwórcy podpisują oferty, pod rygorem nieważności, podpisem własnoręcznym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, albo podpisem osobistym, zgodnie z zasadami określonymi w regulaminie aukcji. Ofertę opatruje się datą oraz godziną jej złożenia z dokładnością do co najmniej jednej minuty, a także nadaje się jej, zgodnie z kolejnością, indywidualny numer wpływu, stanowiący unikalny identyfikator danej oferty. Oferta złożona w ten sposób wiąże uczestnika aukcji i nie może zostać zmodyfikowana ani wycofana.
Oferty złożone w inny sposób niż ogłoszony przez prezesa URE, które zawierają niepełne informacje,zawierają dane niezgodne z potwierdzeniem, dane niezgodne z uzyskanym zaświadczeniem lub gdy uczestnik złożył więcej niż jedną ofertę dla energii elektrycznej, która będzie wytworzona w danej instalacji podlegają odrzuceniu.
Zgodnie ze zmienionymi przepisami prezes Urzędu Regulacji Energetyki przekazuje ministrowi właściwemu do spraw energii informację, w postaci elektronicznej, o wyniku aukcji albo o jej unieważnieniu, w terminie 14 dni od dnia jej rozstrzygnięcia albo unieważnienia (wcześniej: 5 dni roboczych). A gwarancja bankowa lub kaucja podlega zwrotowi w terminie 30 dni od dnia zamknięcia aukcji – w przypadku wytwórcy, którego oferta nie wygrała aukcji (wcześniej 14 dni).
Przedłużenie mocy umów o przyłączenie do sieci
Przedłużono czas trwania umów o przyłączenie do sieci. Te umowy w których termin na dostarczenie po raz pierwszy do sieci energii elektrycznej przypada przed dniem 30 czerwca 2022 roku, (w poprzedniej regulacji był to 30 czerwca 2021 roku) zachowują moc do dnia określonego we wniosku wytwórcy o przedłużenie tego terminu, pod warunkiem że termin na dostarczenie energii elektrycznej po raz pierwszy do sieci, określony w tym wniosku, nie będzie przypadał później niż w dniu 30 czerwca 2022 roku (ponownie, poprzedni termin to 30 czerwca 2021 roku).
Przedłużenie powołań
Operator systemu dystrybucyjnego oraz operator systemu skraplania gazu ziemnego, wyznaczeni przez prezesa URE do pełnienia funkcji, a których wyznaczenie mija przed 31 grudnia 2020 roku, przedłużone zostaje do dnia 31 grudnia 2020 roku.
Komisje kwalifikacyjne powołane przez prezesa URE, których okres powołania upływa w okresie od dnia pierwszego marca 2020 roku do dnia 30 grudnia 2020 roku przedłuża się do dnia 31 grudnia 2020 roku.
Świadectwa potwierdzające posiadanie kwalifikacji w zakresie eksploatacji sieci oraz urządzeń i instalacji, których ważność wygasa w okresie od dnia pierwszego marca 2020 roku do dnia 30 grudnia 2020 roku. zachowują ważność do dnia 31 grudnia 2020 roku. Co ważne, sprawdzenie kwalifikacji w zakresie eksploatacji sieci oraz urządzeń i instalacji w okresie do dnia 31 grudnia 2020 roku, może być przeprowadzane zdalnie pod warunkiem zachowania możliwości identyfikacji osoby której kwalifikacje się sprawdza i zabezpieczenia przebiegu egzaminu przed ingerencją osób trzecich.
Przedłużenie terminów
Operator systemu przesyłowego gazowego, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego, operator systemu dystrybucyjnego gazowego oraz operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego przedkładają prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki do uzgodnienia projekt planu rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe lub energię elektryczną na okres 10 lat oraz plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe lub energię elektryczną na okres nie krótszy niż pięć lat – do 31 marca 2021 roku, a więc termin zostaje wydłużony o rok.
Przedsiębiorstwo energetyczne obowiązane do uzgadniania projektu planu, rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe lub energię, na okres nie krótszy niż trzy lata, dla obszaru swojego działania, również ma wydłużony o rok termin na złożenie projektu planu, tj. dnia 30 kwietnia 2021 roku.
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się obrotem gazem ziemnym z zagranicą oraz podmiot dokonujący przywozu gazu ziemnego informacje o realizacji umów dotyczących zakupu gazu ziemnego z zagranicy, w tym o cenach i ilościach zakupionego gazu ziemnego, przekazują prezesowi URE za pierwszy kwartał 2020 roku, w terminie 30 dni od dnia zakończenia drugiego kwartału 2020 roku.
Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą i podmiot dokonujący przywozu gazu ziemnego przekazują prezesowi URE informacje o wielkości zapasów obowiązkowych gazu ziemnego do dnia 30 czerwca 2020 roku (pierwotny termin 15 maja 2020 roku).
Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą i podmiot dokonujący przywozu gazu ziemnego przedstawiają ministrowi właściwemu do spraw energii i prezesowi URE informacje o rzeczywistej wielkości utrzymywanych zapasów obowiązkowych gazu ziemnego oraz miejscu ich magazynowania, według stanu na dzień 1 października 2020 roku do dnia do dnia 31 grudnia 2020 roku (pierwotnie stan na dzień 15 września przekazywano do dnia 20 września każdego roku).
Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą i podmiot dokonujący przywozu gazu ziemnego przedstawiają ministrowi właściwemu do spraw energii i prezesowi URE informacje o działaniach podjętych w okresie od dnia pierwszego stycznia do dnia 31 grudnia poprzedniego roku, w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą lub przywozu gazu ziemnego oraz realizacji obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego – do dnia 31 grudnia 2020 roku (poprzedni termin 15 maja).
Przedłużenie ważności koncesji
Ważność decyzji o udzieleniu koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania paliw lub energii, magazynowania paliw gazowych w instalacjach magazynowych, skraplania gazu ziemnego i regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego w instalacjach skroplonego gazu ziemnego, jak również magazynowania lub przeładunku paliw ciekłych w instalacjach magazynowania paliw ciekłych lub instalacjach przeładunku paliw ciekłych, przesyłania lub dystrybucji paliw lub energii, obrotu paliwami lub energią oraz przesyłania dwutlenku węgla (z włączeniami określonymi w ustawie prawo energetyczne dot. każdej z tych działalności), które wygasają w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, przedłuża się do dnia 31 grudnia 2020 roku. Przedsiębiorcy muszą jednak złożyć stosowny wniosek nie później niż 30 dni przed zakończeniem obowiązywania koncesji.
Jeśli postępowanie w przedmiocie udzielenia koncesji trwa lub rozpocznie się w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, czas na uzupełnienie brakujących informacji i dokumentów wydłuża się z 30 do 60 dni od doręczenia wezwania.
Elektroniczne składanie sprawozdań i informacji
Ustawodawca w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz 14 dni po ich zakończeniu wprowadził możliwość (nie obowiązek) składania niektórych sprowadzań za pośrednictwem poczty eklektycznej, są to dokładnie:
• Miesięczne sprawozdania przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się magazynowaniem, przeładunkiem, przesyłaniem lub dystrybucją paliw ciekłych zawierające informacje o podmiotach zlecających usługi;
• Miesięczne sprawozdanie przedsiębiorstw energetycznych posiadających koncesję na wytwarzanie paliw ciekłych lub koncesję na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą, a także podmiot przywożący stosownie do swojej działalności, o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu;
• Informacje o rodzajach i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej do prowadzonej działalności przez przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność polegającą na wytwarzaniu paliw ciekłych, magazynowaniu lub przeładunku paliw ciekłych, przesyłaniu lub dystrybucji paliw ciekłych, obrocie paliwami ciekłymi, w tym obrocie nimi z zagranicą, a także podmioty przywożące.
• Sprawozdania kwartalne podmiotów realizujących Narodowy Cel Wskaźnikowy zgodnie z ustawą o biokomponentach i biopaliwach ciekłych.
Rozszerzenie uprawnień dotyczących pracowników
Ustawodawca po raz kolejny zauważył potrzebę utrzymania płynności pracy w niektórych sektorach, w tym również w sektorze energetycznym. Wprowadzono możliwość zobowiązania pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę oraz polecenie pracownikowi realizowania prawa do odpoczynku w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Możliwość taka przysługuje pracodawcom zatrudniającym pracowników w przedsiębiorstwie:
• prowadzącym działalność polegającą na zapewnieniu funkcjonowania sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych;
• zapewniających funkcjonowanie stacji paliw płynnych;
• w przedsiębiorstwie pełniącym funkcję sprzedawcy z urzędu tj. przedsiębiorstwie energetycznym posiadającym koncesję na obrót paliwami gazowymi lub energią elektryczną, świadczącym usługi kompleksowe odbiorcom paliw gazowych lub energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, niekorzystającym z prawa wyboru sprzedawcy.
Przymusowe wejście na teren prywatny bez zgody właściciela
Właściciel infrastruktury krytycznej, w tym urządzeń służących do świadczenia usług telekomunikacyjnych, dostarczania energii elektrycznej, wody, ciepła, ropy naftowej, paliw lub gazu oraz odprowadzania ścieków, lub jego upoważniony przedstawiciel, którego infrastruktura lub urządzenia są zlokalizowane na terenie nieruchomości należących do osób trzecich lub znajdujących się w posiadaniu osób trzecich, może w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo stanu wyjątkowego, wnioskować o asystę funkcjonariuszy policji, w celu umożliwienia wejścia lub wjazdu na teren nieruchomości, w tym do budynku, w celu przeprowadzenia czynności niezbędnych dla ciągłości świadczenia usług. Asysta funkcjonariusza policji jest udzielana niezwłocznie. Następuje to po odmowie możliwości wejścia lub w sytuacji braku możliwości kontaktu z właścicielem, użytkownikiem lub zarządcą nieruchomości, w tym budynku. Z czynności sporządzany jest protokół.
Cofnięcie wstrzymania terminów
Tarcza antykryzysowa 1.0 wprowadziła wstrzymanie rozpoczęcia i zawieszenie biegu terminów ujętych na tyle ogólnie, że objęła wiele działań państwa i innych podmiotów. Tarcza antykryzysowa 2.0 określa terminy, których pierwsza regulacja nie dotyczy, min. są to terminy dotyczące inwestycji w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu, przygotowania i realizacji strategicznych inwestycji w sektorze naftowym czy przygotowania i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych.
Chról: Co tarcza antykryzysowa oznacza dla energetyki? (ANALIZA)
