Polski Alarm Smogowy (PAS) opublikował ranking gmin w Czystym Powietrzu za 2024 roku. Autorzy wskazują, że województwo śląskie w ciągu trzech lat spadło z pierwszego miejsca na siódme. Mazowsze wspięło się w zeszłym roku na szczyt. Zdaniem rzecznika organizacji wstrzymanie programu nie pozwoliło na złożenie około stu tysięcy wniosków.
Polski Alarm Smogowy przedstawił ranking gmin w Programie Czyste Powietrze, obejmujący cały ubiegły rok. Organizacja zauważa, że liczba składanych wniosków świadczy m.in. o tempie likwidacji „kopciuchów” (kotłów na węgiel i drewno, które nie spełniają norm) w poszczególnych gminach. W pierwszej setce 29 pochodzi z Mazowsza. Tuż za nimi są gminy z kujawsko-pomorskiego (21) i pomorskiego (12).
Ekologiczne podium
Na pierwszym miejscu stanęła gmina Lutocin z 225 złożonymi wnioskami. Tuż za nim na drugiej pozycji pojawił się Zawidz z 280 i na trzecim Potworów z 190. Miejsce w rankingu nie oznacza największej liczby złożonych wniosków, a liczbę wniosków na 1000 budynków jednorodzinnych. Wszystkie trzy gminy mieszczą się na Mazowszu.

Spadek Śląska, wzrost Mazowsza
PAS zauważa, że w stosunku do 2022 i 2023 roku „ciekawie wygląda” województwo śląskie. W 2022 roku w pierwszej setce znajdowało się 25 gmin z tego regionu. Rok później było to sześć gmin, a w 2024 roku cztery.
– Tym samym województwo śląskie w porównaniu do innych województw spadło z pierwszego miejsca aż na siódmą pozycję – zauważa PAS.
Odwrotną sytuację zaobserwowano na Mazowszu. W 2022 roku w rankingu znalazły się dwie gminy, rok później 18, a w 2024 roku, wspomniane 29, co pozwoliło województwu zająć pierwsze miejsce.
Według organizacji spadek dynamiki na Śląsku można przypisać wyczerpaniu się kopciuchów w gospodarstwach domowych, w których wymiana była łatwiejsza. Zdaniem PAS ten przykład wskazuje, że w ciągu trwania Czystego Powietrza gminy coraz częściej będą miały do czynienia z mieszkańcami wymagającymi większego wsparcia w zakresie poprawy termomodernizacji i ciepłownictwa.
– Stąd konieczność zaangażowania się gmin w system operatorów Programu Czyste Powietrze, jaki zamierza wdrożyć NFOŚiGW – konkludują autorzy raportu.

Zawieszenie Czystego Powietrza kosztowało 100 tysięcy niezłożonych wniosków
– Zawieszenie Programu Czyste Powietrze na jedną trzecią roku to około sto tysięcy niezłożonych wniosków o wymianę starego kotła – mówi Piotr Siergiej, rzecznik PAS – Takie działania oddalają nas od czystego powietrza. Bardzo wiele zależy od tego jak NFOŚiGW podejdzie do naboru wniosków po odwieszeniu programu na początku kwietnia. Mamy duże zaległości, więc sposób w jaki prowadzony będzie nabór będzie weryfikacją i sprawdzianem obietnic Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska – dodaje.
Program działa od sześciu lat, w tym czasie najwięcej wniosków złożono w Rybniku (7266), Częstochowie (4770) i Łodzi (3817).
Ranking dostępny jest na stronie Polskiego Alarmu Smogowego. Organizacja opracowała go na podstawie danych NFOŚiGW, które pozyskała w ramach dostępu do informacji publicznej.
Polski Alarm Smogowy / Marcin Karwowski
To nie Polska truje Niemców. Jest reakcja MKiŚ na zarzuty niemieckiej prasy