Rosyjski minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow zasugerował, że USA mogłyby pomóc w przywróceniu działania gazociągów Nord Stream – podaje Maritime Executive. Propozycja pojawia się w kontekście rozmów o wznowieniu dostaw gazu do Europy i możliwym zawieszeniu broni na Ukrainie.
Rosyjski minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow, w wywiadzie dla państwowej telewizji Pierwyj kanał, zasugerował, że Stany Zjednoczone mogłyby pomóc Rosji w ponownym uruchomieniu gazociągów Nord Stream. Gazociągi, które dostarczały gaz z Rosji do Niemiec przez Morze Bałtyckie, zostały zniszczone w wyniku sabotażu we wrześniu 2022 roku. Propozycja Ławrowa pojawia się w czasie, gdy Rosja szuka możliwości powrotu na europejski rynek gazu, a rozmowy o zawieszeniu broni na Ukrainie nabierają tempa.
– Teraz oczywiście są nieporozumienia. Ale czy tylko w interesie Rosji i Stanów Zjednoczonych leży przywrócenie normalnych dostaw energii do Europy? Trwają dyskusje na temat gazociągów Nord Stream – powiedział Ławrow w Kanale 1 rosyjskiej telewizji państwowej. Jednakże strona amerykańska nie potwierdziła dotychczas prowadzenia rozmów na temat gazociągu Nord Stream.
Politico donosi, że omawiana koncepcja byłaby taka, aby amerykański operator kupił infrastrukturę rurociągu systemu Nordstream. Legalne dokonanie tej transakcji prawdopodobnie wymagałoby zniesienia sankcji wobec Gazpromu i spółki Nord Stream 2. Amerykański operator rurociągu pełniłby wtedy funkcję pośrednika, zabierając gaz z Rosji i sprzedając go europejskim przedsiębiorstwom użyteczności publicznej. Jeden rurociąg Nord Stream 2 jest w stanie serwisowym i prawdopodobnie mógłby zostać uruchomiony, gdyby uzyskał europejską autoryzację – pisze Politico w kontekście rosyjskiego planu. Aby osiągnąć pełną pojemność systemu, pozostałe trzy linie musiałyby zostać naprawione, aby naprawić uszkodzenia spowodowane w 2022 roku.
Ławrow zauważył, że amerykańskie firmy mają obecnie przewagę nad Europą z powodu niskich cen gazu ziemnego w USA. Zauważył, że większość czołowych przywódców UE jest zdecydowanie przeciwna wznowieniu importu taniego rosyjskiego gazu.
Nord Stream 1 i 2, przed sabotażem w 2022 roku, dostarczały 55 miliardów metrów sześciennych gazu rocznie, co stanowiło 40 procent importu gazu do UE. Po zniszczeniu gazociągów Rosja straciła kluczowy kanał eksportu, a Europa zmagała się z kryzysem energetycznym – w 2022 roku ceny gazu w UE sięgały 300 euro za MWh.
Unia mówi „nie” rosyjskiemu surowcowi
Przywrócenie Nord Stream napotyka wiele przeszkód. Gazociągi zostały zniszczone w wyniku eksplozji w 2022 roku, a śledztwo wciąż trwa – w 2024 roku Niemcy wydały europejski nakaz aresztowania Ukraińca podejrzanego o użycie jachtu Andromeda do sabotażu. Rosja oskarżała USA i Wielką Brytanię o udział w ataku, co Waszyngton i Londyn stanowczo odrzucali. Fizyczna naprawa gazociągów jest możliwa, ale zdaniem ekspertów cytowanych przez Bloomberga jest bardziej kosztowna, niż się wydaje – szacunki mówią o 500 milionach euro – i wymagałaby zgody wielu stron, w tym Danii i Szwecji, przez których wody przechodzą rurociągi.
UE, mimo kryzysu energetycznego, jest niechętna wznowieniu importu gazu z Rosji. Komisarz ds. energii Dan Jørgensen podkreślił, że „nie ma zmiany w polityce UE wobec Rosji w kwestii energii” – celem jest niezależność od rosyjskich paliw do 2027 roku. W 2024 roku UE zwiększyła import LNG z USA i Kataru, a udział rosyjskiego gazu w miksie energetycznym spadł do 8 procent.
Rosja chce odbudować wpływy na starym kontynencie
Propozycja Ławrowa jest częścią szerszej strategii Kremla, który chce odzyskać wpływy w Europie. Rosja szuka sposobów na odbudowę pozycji na rynku. W 2024 roku Moskwa zwiększyła dostawy do Chin przez gazociąg Siła Syberii, ale przychody z eksportu gazu spadły o 40 procent w porównaniu z 2021 rokiem. Wznowienie Nord Stream mogłoby poprawić sytuację finansową Rosji, szczególnie w kontekście sankcji i kosztów wojny na Ukrainie – w 2024 roku wydatki wojskowe Rosji wyniosły 6,7 procent PKB.
Politico / Mateusz Gibała
Niemiecki polityk za uruchomieniem Nord Stream 2. „Rosyjski gaz tani i przyjazny”