Fotowoltaika dla domu – jak dobrać instalację i ekipę?

29 lipca 2021, 07:20 Energetyka

Fotowoltaika to rozwiązanie, którym interesuje się coraz więcej Polaków. Tylko od stycznia do końca maja przyłączono 100 tysięcy mikroinstalacji, a w ubiegłym roku łącznie podłączono ponad 320 tys. gospodarstw domowych. Pogłoski o nadchodzących zmianach w prawie tylko zwiększyły zainteresowanie fotowoltaiką. Wybór odpowiedniej instancji, która pozwoli zredukować nasze rachunki za prąd, nie jest taki łatwy. Jeszcze trudniej, jest znaleźć odpowiednią ekipę, która prawidłowo zamontuje nasze panele fotowoltaiczne. 

Fotowoltaika – jaki rodzaj paneli i instalacji?

Fotowoltaika staje się coraz popularniejszym sposobem na rozwiązanie problemu rosnących rachunków za prąd. Z raportu przygotowanego przez Stowarzyszenia Branży Fotowoltaicznej POLSKA PV – “Rynek Mikroinstalacji Fotowoltaicznych POLSKA ’20” – wynika, że w ubiegłym roku z przydomowych mikroinstalacji pochodziło ponad 80 proc. całej mocy wygenerowanej przez panele fotowoltaiczne w kraju. Z jednej strony Polacy inwestują w fotowoltaikę dla domu z powodu chęci osiągnięcia długofalowych oszczędności na rachunkach za prąd, a z drugiej strony coraz więcej osób kieruje się dobrem środowiska. Prąd z paneli fotowoltaicznych jest prądem ekologicznym w porównaniu z energią wytwarzaną w  zasilanych węglem blokach elektrowni. Własna instalacja fotowoltaiczna daje możliwość  znacznego uniezależnienia się od dostaw prądu od operatora – a co za tym idzie – od podwyżek cen prądu. Jak dobrać odpowiednią instalację, która zapewni nam możliwie najlepszą efektywność?

Przy wyborze odpowiedniej instalacji fotowoltaicznej, warto pamiętać, że istnieją trzy typy instalacji:

• instalacje on-grid – standardowe instalacje fotowoltaiczne, składające się z modułów fotowoltaicznych i inwertera, połączone z siecią elektroenergetyczną – nadwyżki energii są w całości wprowadzane do sieci. W trakcie awarii sieci elektroenergetycznej nie można korzystać z energii z fotowoltaiki, jednak w każdej chwili można zainstalować magazyn energii, co wiąże się to z wymianą inwertera na hybrydowy lub dołożeniem inwerterów wyspowych;
• instalacje off-grid – instalacje fotowoltaiczne niepołączone z siecią elektroenergetyczną, składające się z modułów fotowoltaicznych, regulatora ładowania/inwertera oraz magazynu energii. Są to małe systemy, które mogą służyć np. do zasilania domku letniskowego;
• instalacje hybrydowe – instalacje fotowoltaiczne połączone z siecią, które posiadają magazyn energii. Dają one możliwość korzystania z energii elektrycznej w domu, w zasadzie w każdej chwili

Fotowoltaika – jaka moc?

Fotowoltaika – jej wielkość i dobór systemu – zależy przede wszystkim od tego, ile gospodarstwo domowe zużywa rocznie prądu (kWh). Jest to pierwszy krok, który każdy właściciel musi wykonać, chcąc myśleć o zamontowaniu efektywnej instalacji fotowoltaicznej. Warto także w swoich obliczeniach ująć przyszłe zużycie, np. jeżeli ktoś planuje zamontowanie w ciągu najbliższego roku klimatyzacji, musi liczyć się z tym, że zużycie energii będzie większe. Kolejnym krokiem jest uwzględnienie warunków panujących na dachu. Produkcja energii z paneli fotowoltaicznych zależy bowiem od wielu czynników, takich jak m.in. nasłonecznienie, usytuowanie instalacji względem stron świata, kąt nachylenia modułów fotowoltaicznych oraz obecność elementów zacieniających. Samemu trudno jest wszystko przewidzieć i policzyć dlatego warto skorzystać z pomocy profesjonalnych firm, takich jak SunSol, który jest jedną z najstarszych na polskim rynku firm specjalizujących się w instalacjach fotowoltaicznych. Tego typu firmy wykonują specjalny projekt instalacji, który obrazuje miejsce, w którym planowany jest montaż paneli. W projekcie tym, poza schematami rozmieszczenia modułów powinny się znaleźć informacje o zainstalowanej mocy, rocznych uzyskach energii oraz zacienieniu poszczególnych modułów.

Fotowoltaika dla domu – jak poznać dobrą ekipę?

Poza właściwie dobranymi panelami drugą połowę sukcesu stanowi odpowiednio dobrana ekipa montażowa. Okazuje się, że wiele awarii systemów fotowoltaicznych wynika nie z wady samych urządzeń, lecz z błędu ludzkiego. O błąd przy instalowaniu fotowoltaiki nie jest trudno, w momencie, w którym ekipa spieszy się z wykonaniem instalacji, albo chce zaoszczędzić na odpowiednich materiałach, stosując tańsze zamienniki.

Jak znaleźć dobrą ekipę? Warto zapytać sąsiadów, czy znajomych, którzy mają już swoją instalację fotowoltaiczną. Należy zwrócić uwagę na to, w jaki sposób został zamontowany inwerter. Warto porozmawiać z doradcą energetycznym polecanej firmy, a także dowiedzieć się, jak wyglądała obsługa przed sprzedażą oraz czy firma instalacyjna udzieli pomocy w wypełnianiu niezbędnych dokumentów, które należy złożyć do zakładu energetycznego, czy w pozyskaniu dotacji. Przed rozpoczęciem współpracy dobrze jest zapoznać się z certyfikatami, jakie nasz instalator posiada. Firmy, które chcą uzyskać odpowiednie certyfikaty, muszą brać czynny udział w szkoleniach technicznych i praktycznych organizowanych przez producentów oraz mieć dużą wiedzę teoretyczną i doświadczenie w montowaniu poszczególnych urządzeń. Sam certyfikat powoduje często, że w przypadku awarii klient jest zwolniony ze wszystkich opłat serwisowych związanych z wymianą urządzenia na nowe. Takie rozwiązania praktykują SolarEdge, Fronius, SunPower czy REC, który stworzył dedykowany program REC Certified Solar Professional. Firma SunSol, jako oficjalny partner wszystkich wyżej wymienionych producentów, zapewnia swoim inwestorom bezpłatną obsługę serwisową w przypadku mało prawdopodobnej awarii urządzenia. Na samym końcu warto przeczytać opinie klientów na temat firmy w internecie oraz obejrzeć materiały zamieszczane przez firmy na swoich social mediach. Każdy profesjonalny instalator prezentuje w sieci filmy edukacyjne, które mają za zadanie przedstawić inwestorowi podstawową wiedzę z zakresu montażu instalacji fotowoltaicznej. SunSol na swoim kanale YouTube zamieszcza nagrania opisujące podstawowe aspekty związane z montażem instalacji na różnego rodzaju poszyciach dachowych oraz z prezentacje ukończonych instalacji. Warto tę pracę wykonać wcześniej, bowiem wybór profesjonalnej ekipy pozwoli zminimalizować ryzyko awarii instalacji.

Fotowoltaika dla domu – najczęściej popełniane błędy

Błędy popełniane przy instalowaniu paneli fotowoltaicznych:

• nieprawidłowe mocowanie haków montażowych – haki to jedne z podstawowych elementów konstrukcyjnych odpowiadających za utrzymanie paneli fotowoltaicznych na dachu. Błędy w ich zamontowaniu, a następnie dociążenie masą modułów, może spowodować pęknięcie dachó Przy systemach montażowych na blachodachówkę, w których używane są szpile ze specjalnymi uszczelkami, instalator powinien uważać, by wkręcać szpilę w odpowiedni sposób, tak by uszczelka rzeczywiście prawidłowo zabezpieczyła wydrążony otwór.
• uszkodzenie przewodu – chodzi tutaj  zarówno o przewody spoczywające na dachu, jak i te wędrujące po elewacji do inwertera. Jeżeli instalator nie zabezpieczy przewodu w najbardziej newralgicznych miejscach, czyli w miejscu zgięcia na krokwi, z biegiem czasu przewód ulegnie uszkodzeniu. To z kolei w najlepszym przypadku spowoduje wyłączenie się systemu, a w najgorszym – pożar instalacji. Przewody pod pokryciem dachowym powinny być prowadzone w peszlu, który ochroni je przed ostrymi powierzchniami konstrukcji dachowej oraz zabezpieczy przed gryzoniami
• nieprawidłowe rozplanowanie punktów podparcia instalacji – jeżeli szyna montażowa zostanie zainstalowana na niewystarczającej liczbie punktów podparcia, cała instalacja ugnie się. Będzie to wyglądać nieestetycznie oraz obniży wydajność twojej instalacji. W przypadku awarii modułu i wykrycia przez producenta błędu polegającego na niewłaściwym doborze punktów podparcia, klient może mieć problem z uwzględnieniem reklamacji
• błędny montaż falownika – każdy falownik posiada instrukcje montażu, która m.in. określa odstępy, jakie powinny być zachowane od każdej krawędzi falownika, tak by możliwe było jego prawidłowe chłodzenie. Częstym błędem popełnianym przez instalatorów jest niezachowanie odpowiednich odległości podczas montażu urządzenia. W przypadku jego awarii i reklamacji producent będzie miał podstawę do tego, aby nie przyjąć reklamacji

Panele fotowoltaiczne – jak podpiąć się do sieci i wymienić licznik?

Nasza fotowoltaika już po zainstalowaniu będzie musiała zostać przyłączona do sieci. W tym celu należy złożyć zgłoszenie przyłączenia mikroinstalacji do operatora i wówczas będziemy mogli rozpocząć rozliczanie prosumenckie. We wniosku należy podać dane osobowe, a także dane obiektu przyłączonego sieci. Są to najczęściej:

• nazwa obiektu: np. budynek mieszkalny, gospodarstwo domowe,
• adres obiektu, na którym zamontowano instalację fotowoltaiczną
• numer punktu poboru energii
• istniejąca moc – jest to moc przyłączeniowa obiektu
• rodzaj odnawialnego źródła energii – energia promieniowania słonecznego
• dane dotyczące zamontowanych komponentów: paneli fotowoltaicznych, falownika

Do uzupełnionego wniosku należy dołączyć odpowiednie certyfikaty dotyczące zastosowanych komponentów:

• certyfikat zgodności CE dotyczący paneli fotowoltaicznych,
• certyfikat spełniający wymagania NC RfG dotyczący falownika.

Dokumenty zazwyczaj można złożyć, wypełniając formularz online, wysyłając wypełniony wniosek drogą e-mail albo osobiście w placówce operatora. Z reguły w ciągu 30 dni od daty złożenia dokumentów przyłączeniowych następuje wymiana licznika na dwukierunkowy, która jest poprzedzona mailową informacją o akceptacji wniosku oraz kontaktem telefonicznym elektromontera, a ciągu 14 dni od daty wymiany licznika, należy się spodziewać potwierdzenia o przyłączeniu mikroinstalacji do sieci elektroenergetycznej.

Fotowoltaika dla domu – jak skorzystać z dotacji „Mój Prąd”?

Na swoją instalację fotowoltaiczną możemy pozyskać dofinansowanie rządowe. W lipcu ruszyła III edycja programu dofinansowań do mikroinstalacji fotowoltaicznych – „Mój Prąd”. Ze środków może skorzystać każda osoba, której instalacja fotowoltaiczna już wytwarza energię elektryczną, posiada zamontowany licznik dwukierunkowy, ma podpisaną umowę z zakładem energetycznym a sama mikroinstalacja jest już wprowadzona do sieci elektrycznej. Co istotne musi ona zostać zamontowana po 1 lutego 2020 roku. Jakie dodatkowe warunki należy spełnić? Przede wszystkim z pomocy skorzystają wyłącznie gospodarstwa domowe. Moc instalacji musi mieścić się w przedziale między 2-10 kW, ale pomoc nie dotyczy rozbudowy instalacji fotowoltaicznej. Beneficjent może zyskać zwrot kosztów inwestycji – nie większy niż 3 000 zł – a koszty, które nie zostały objęte dotacją, można odliczyć od podatku. Na końcu należy zamieścić tablicę, że inwestycja wsparta została środkami z programu „Mój Prąd”.

Fotowoltaika – obecne rozliczenie i po zmianach w prawie

Zmiany w prawie sprawiły, że obecnie mamy ostatni moment do wejścia w fotowoltaikę na najkorzystniejszych warunkach. Obecnie właściciel instalacji może skorzystać z systemu opustów. Usługa ta polega na przechowywaniu nadwyżki wyprodukowanej przez instalację, w zamian za odjęcie 20 proc. energii od rachunku energii (dla instalacji do 10 kW oraz 30 proc. dla instalacji powyżej 10 kW). Osoby, które zainwestują w instalację fotowoltaiczną po 31 grudnia 2021 roku, będą się rozliczały już na nowych warunkach. Cena sprzedaży energii ma wynosić 100 proc. średniej ceny sprzedaży energii na rynku konkurencyjnym w poprzednim kwartale – energia wprowadzana do systemu i energia pobrana nie będą bilansowane, ale rozliczanie oddzielnie. Według obliczeń dziennikarzy, dla przeciętnego gospodarstwa domowego cena zakupu energii, jaką przyjdzie zapłacić prosumentowi za czas, kiedy instalacja ma zmniejszoną produkcję lub nie ma jej wcale, będzie o 160 proc. wyższa niż cena, za którą będzie mógł energię sprzedać. Na dłuższą metę oznacza to, że w przeciągu roku oszczędności, które przynosiła instalacja, zmniejszą się o ok. 20 proc. i nastąpi wydłużenie stopy zwrotu inwestycji o 2-3 lata. Ci, których instalacja zacznie produkować energię jeszcze przed 31 grudnia, będą mogli zdecydować, czy pozostają w systemie opustów, czy wolą energię sprzedać. Możliwość sprzedaży ma być zagwarantowana bezterminowo.

Źródło: sunsol.pl

Budżet trzeciej edycji programu Mój Prąd kończy się po prawie miesiącu