Komisja Europejska zatwierdziła informacje dotyczące udzielenia w latach 2003-2015 przez rząd francuski pomocy publicznej najbardziej energochłonnym francuskim przedsiębiorstwom. Środki te pomogły w osiągnięciu unijnych celów w zakresie klimatu i energii bez nadmiernego zakłócania konkurencji na jednolitym rynku. Mimo wszystko Komisja zwróciła się do Francji o zwrot części tych dotacji, przekraczających wartości dozwolone na mocy zasad UE dotyczących pomocy państwa. Kwotę tę oszacowano na blisko 50 milionów euro.
We Francji wszyscy odbiorcy energii elektrycznej muszą uiścić dodatkową opłatę za zużycie energii elektrycznej, określaną jako „wkład w publiczną usługę elektryczną” (CSPE). CSPE koncentruje się głównie na finansowaniu czterech różnych narzędzi, do których należą: środki wsparcia dla energii odnawialnej, wysokowydajnej kogeneracji (procesu technologicznego, w którym jednocześnie wytwarzana jest energia elektryczna i użytkowe ciepło w elektrociepłowni), wyrównanie taryf (rekompensata dla wytwórców energii elektrycznej w niepołączonych obszarach geograficznych) oraz wprowadzenie w sprzedaży energii elektrycznej specjalnej taryfy socjalnej. Aby utrzymać konkurencyjność na arenie międzynarodowej, Francja wprowadziła program redukcji CSPE dla dużych odbiorców energii elektrycznej.
W marcu 2014 roku Komisja Europejska wszczęła szczegółowe dochodzenie, pozwalające ocenić, czy redukcje CSPE dla dużych odbiorców energii elektrycznej i przedsiębiorstw energochłonnych w latach 2003-2015 były zgodne z unijnymi zasadami pomocy państwa. Zgodnie z „Wytycznymi dotyczącymi pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska i energii 2014-2020” państwa członkowskie mogą wesprzeć finansowo produkcję energii ze źródeł odnawialnych, przy jednoczesnym zabezpieczeniu konkurencyjności ich energochłonnych przedsiębiorstw na wewnątrzunijnym rynku. Wytyczne przewidują również możliwość stopniowego zmniejszania obniżek dopłat w ramach planów dostosowawczych. Komisja uznała, że francuskie redukcje CSPE związane ze wsparciem dla energii odnawialnej są zgodne z zasadami UE dotyczącymi pomocy państwa, ponieważ są zgodne z wytycznymi w sprawie rządowego wsparcia w kwestiach ochrony środowiska i energii na lata 2014-2020. Wytycznych tych nie stosuje się bezpośrednio w stosunku do pozostałych trzech środków wsparcia finansowanych z CSPE. Komisja uznała, że redukcje CSPE, konieczne do zapewnienia trwałej podstawy finansowania dla pozostałych trzech środków, są zgodne z zasadami UE dotyczącymi pomocy państwa, w szczególności z art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE.
Francja przyznała jednak pewne obniżki wykraczające poza to, co jest konieczne do zapewnienia trwałego finansowania czterech wyżej wspomnianych narzędzi wsparcia. Wszelkie obniżki stawek dodatkowo przekraczające poziomy ustalone muszą zostać odzyskane. Zgodnie z wytycznymi UE, przedsiębiorstwa energochłonne, działające w sektorach związanych z międzynarodowym handlem, mogą otrzymać tylko częściowe dofinansowanie i tylko wtedy, gdy ich brak będzie dla nich mocno odczuwalny. Część obniżek przyznanych przez Francję nie spełnia jednak tych dwóch warunków.
Wytyczne wskazują również, że w przypadku jakiejkolwiek obniżki opłaty przyznanej przed 2019 rokiem, która nie spełnia jeszcze wszystkich kryteriów zgodności, państwa członkowskie mogą przedłożyć plan dostosowawczy. Przewiduje on, że obniżki będą stopniowo dostosowywane do kryteriów zgodności określonych w wytycznych. Francja przedłożyła Komisji tego rodzaju plan dostosowawczy, co oznacza, że będzie musiała odzyskać od beneficjentów wszystkie udzielone dopłaty przekraczające poziomy zatwierdzone w planie dostosowawczym. Na podstawie posiadanych informacji Komisja szacuje wartość dotacji, które mają zostać zwrócone na blisko 50 milionów euro.
CSPE została wprowadzona ustawą 2003-8 z 3 stycznia 2003 roku w sprawie rynków gazu i energii elektrycznej oraz publicznych usług elektrycznych. Jej celem było zrekompensowanie dodatkowych kosztów związanych z opłatami z tytułu świadczenia usług publicznych za energię elektryczną, wynikających z produkcji energii ze źródeł odnawialnych, z finansowania kogeneracji o wysokiej wydajności oraz z odszkodowań dla wytwórców energii elektrycznej w obszarach niezwiązanych ze sobą, a także z dodatkowych kosztów wdrożenia taryf socjalnych. Program przewiduje również redukcje CSPE dla niektórych przedsiębiorstw, które zużywają dużą ilość energii elektrycznej.
Komisja Europejska/Roma Bojanowicz
