W Bóbrce na Podkarpaciu odbyła się inauguracja budowy gazociągu łączącego Polskę ze Słowacją po stronie polskiej. To budowa regionalnego elementu Korytarza Gazowego Północ–Południe.
Transformacja energetyczna to wspólny interes
Piotr Babiniec, przedstawiciel Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, przeczytał list skierowany do uczestników ceremonii przez Premiera Mateusza Morawieckiego. – Ten projekt można rozpatrywać jako ten, który zwiększy bezpieczeństwo energetyczne . To element strategii dywersyfikacji wprowadzany przez rząd. Z sukcesem ją realizujemy, aby zapewnić bezpieczeństwo energetyczne Polsce i sąsiadom. Gazociąg umożliwi zrealizowanie mechanizmu solidarnościowego przy problemach w dostawach gazu, jeśli takie się pojawią. Gazociąg ten pozwoli, wraz z terminalem LNG i gazociągiem Baltic Pipe, zachować bezpieczeństwo w regionie. W konsekwencji obniży ceny gazu i pomoże w transformacji energetycznej. KE przyznała połączeniu status „wspólnego zainteresowania”. Ta strategia pomoże zbudować bezpieczny rynek gazu – napisał w liście Premier RP.
Wiceminister energii Tomasz Dąbrowski przeczytał list ministra Krzysztofa Tchórzewskiego, który podkreśli rolę i znaczenie tej inwestycji przy stworzeniu korytarza Północ–Południe i zjednoczeniu krajów Grupy Wyszehradzkiej. – Ta inwestycja, razem z Baltic Pipe i terminalem LNG, to gwarancja bezpieczeństwa i dywersyfikacji dostaw. Umożliwi dostęp do szelfu norweskiego, rynku LNG, będzie to brama dla nowych dostawców gazu. To nie tylko korzyść dla polskich i słowackich firm, ale także dla rumuńskich i węgierskich, które uzyskają dostęp do alternatywnych źródeł energii. Gaz ma także znaczenie dla transformacji energetycznej. To widać w projekcie strategii energetycznej do 2040 roku i Krajowym Planie Na Rzecz Energii i Klimatu. Gaz to paliwo niskoemisyjne, co ma niebagatelne znaczenie w kontekście przyłączania OZE. Rola gazu będzie rosła, a w latach 2020–2040 planujemy prawie dwukrotnie zmniejszyć emisję Co2. Zakładamy, że w ciągu kliku lat 90 procent Polaków będzie miało dostęp do sieci gazowej – podkreślił w liście Minister Tchórzewski.
Większe bezpieczeństwo energetyczne
Prezes Gaz-System Tomasz Stępień uważa, że inwestycja pozwoli zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne, którego wciąż w naszym regionie brakuje. – Ten gazociąg to dla nas element brakującej infrastruktury, który połączy rynki gazu na południu z nowymi połączeniami, które budujemy na północy nad morzem, a więc gazociąg Baltic Pipe i terminal LNG. Batlic Pipe zostanie uruchomiony od października 2022 roku, tak aby uniezależnić nas od dostaw gazu z jednego kierunku. Będziemy mogli zaoferować na rynku dodatkowe możliwości przesyłowe, wyższe o 50 procent. Rozmawialiśmy z węgierskimi partnerami, którzy wybudowali połączenie ze Słowacją. Cena gazu wówczas spadła. Podobne doświadczenia ma Litwa, gdzie cena także spadła dzięki terminalowi FSRU – powiedział.
– Gazociąg pozwoli na dostęp do złoża w Norwegii, da szansę na obniżenie cen gazu na naszych rynkach. To trudny projekt nie tylko ze względu na geografię, ale także ze względu na fakt, że takie międzynarodowe przedsięwzięcia zwykle ciągną się nawet przez kilkadziesiąt lat. Do pogodzenia jest często wiele rozbieżnych interesów. Dziękuje stronie słowackiej, Eustreamowi, za konstruktywne rozmowy – dodał prezes Tomasz Stępień.
– Gaz – System konsekwentnie wdraża strategię, której głównym celem jest stworzenie zintegrowanego europejskiego rynku gazu. Gazociąg Polska-Słowacja, którego budowę dziś rozpoczynamy, to kolejna z dużych inwestycji realizowanych przez spółkę. Chcemy łączyć rynki środkowo-europejskie, by nasi klienci mieli dostęp do różnych źródeł gazu. Wpłynie to na dostępność i konkurencyjność cen błękitnego paliwa w regionie – powiedział Tomasz Stępień
Prezes Zarządu Eustream Rastislav Ňukovič powiedział, że to europejski projekt, który jest strategiczny. – Połączy dwa korytarze: Północ-Południe i korytarz z Ukrainą. Będzie rosła konkurencja, to da możliwość niskiej ceny dla odbiorców. My mamy dłuższy odcinek, więc rozpoczęliśmy budowę wcześniej. Naszym uroczystościom towarzyszy rajd rowerowy śladem trasy gazociągu. Dlaczego rower? Kolarze pokonują dystans z prędkością 30-40 km/h, czyli mniej więcej z taką samą prędkością jak przesyłany gaz – zakończył.
Gazociąg Polska – Słowacja
Długość polskiego odcinka po stronie polskiej i słowackiej wyniesie 165 km. Przepustowość w kierunku Polski wyniesie 5,7 mld m sześc., a w stronę Słowacji 4,7 mld m sześc. Projekt połączenia gazowego Polska-Słowacja obejmuje: rozbudowę wewnętrznej sieci przesyłowej w południowo – wschodniej Polsce, budowę węzła gazowego w Strachocinie oraz stacji pomiarowej w pobliżu granicy polsko – słowackiej. Jest realizowany wspólnie przez polskiego operatora systemu przesyłowego GAZ-SYSTEM oraz słowacki EUSTREAM. Ceremonia inauguracyjna odbyła się w siedzibie Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce.
Umowa na realizację inwestycji została zawarta 19 lipca 2019 r. z konsorcjum firm
w składzie: Budimex Mostostal oraz Mostostal Kraków. Prace budowlane rozpoczynają się we wrześniu 2019 r.
Połączenie polskiego i słowackiego systemu przesyłowego zostało uwzględnione na liście projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania (PCI) przyjętej przez Komisję Europejską w listopadzie 2017 r. w ramach korytarza priorytetowego Gazowe Połączenia Międzysystemowe Północ–Południe w Europie Środkowo-Wschodniej i Południowo-Wschodniej (NSI East Gas).
Projekt został dofinansowany ze środków UE w ramach programów TEN-E (Trans-European Energy Networks) i CEF (instrument „Łącząc Europę”, Connecting Europe Facility). Wsparcie obejmowało wykonanie prac analitycznych, projektowych oraz budowlanych na terenie Polski i Słowacji. Najważniejsze umowy o dofinansowanie projektu zostały podpisane przez spółki GAZ-SYSTEM i EUSTREAM z unijną Agencją Wykonawczą ds. Innowacji i Sieci (INEA) w 2015 r. (prace projektowe) oraz w 2017 r. (prace budowlane).
Bartłomiej Sawicki
Gaz-System rozpoczął konsultacje projektu strategii rozwoju sieci przesyłu gazu
