Jak uchronić państwa bałtyckie przed agresją Rosji?
(Bartosz Bieliszczuk)
Zimnowojenna strategia obronna Szwajcarii nie może być wprost zaadaptowana w Państwach Bałtyckich. Jej elementy mogą jednak zostać wykorzystane w ich strategii obronnej – pisze analityk RAND Corporation, Jan Osburg w publikacji „Unconventional Options for the Defense of the Baltic States”.
Rosyjska agresja na Ukrainę sprawiła, że Litwa, Łotwa i Estonia coraz bardziej obawiają się o swoje bezpieczeństwo. W Estonii i Łotwie mieszka liczna mniejszość rosyjska, natomiast Litwa sąsiaduje bezpośrednio z Kaliningradem. Ewentualny brak reakcji NATO na atak Rosji nawet na jedno z tych państw, oznaczać będzie poważny kryzys Sojuszu i przyznanie się do jego strategicznej porażki.
Wg analityka RAND, ewentualne rozmieszczenie znaczących sił Sojuszu w tych państwach będzie trudne politycznie: ze względu na koszty finansowe, a także odebranie tego przez Kreml jako nieprzyjazny krok. Z militarnego punktu widzenia wystawi to również Państwa Bałtyckie na uprzedzający atak Rosji. Z kolei mobilizacja sił dopiero w odpowiedzi na atak jest ryzykowna ze względu na potencjał access-denial Rosjan. Zastosowanie „wojny hybrydowej” przez Moskwę sprawi także, że trudno będzie zidentyfikować początek agresji.
Wobec powyższych dylematów, analityk RAND rekomenduje zastosowanie elementów szwajcarskiej strategii obronnej z okresu Zimnej Wojny. Nie da się jej wprost przełożyć na uwarunkowania Państw Bałtyckich (odmienna geografia, brak „tradycji militarnej”, obecna mniejszość rosyjska, postęp technologiczny etc.), jednak wciąż można wyciągnąć z niej przydatne wnioski.
Wojska Litwy, Łotwy i Estonii należy szkolić w zdecentralizowanych działaniach. Powinny one mieć za zadanie opóźnianie marszu wroga m.in. poprzez niszczenie istotnej infrastruktury. Do działań przeciw agresorowi musi być przygotowana także ludność cywilna. Wsparcie cywilów ma się koncentrować na dostarczaniu danych wywiadowczych, dokumentowaniu zbrodni wojennych, wsparciu logistycznym dla sił zbrojnych i działaniach propagandowych.
Wyzwaniem będzie także przygotowanie do wojny informacyjnej i (przed wybuchem ew. konfliktu) kontrowanie argumentów przeciw strategii obronnej. Osobnym celem powinno być przekazanie cywilom odpowiednich instrukcji oraz podtrzymanie morale.
Jak konkluduje Osburg, pomimo znaczącej przewagi militarnej Rosji, Moskwę może odstraszyć wizja zbyt wysokich kosztów agresji. Zastosowanie elementów ww. strategii może w tym pomóc.
Źródło: Jan Osburg (RAND Corporation): Unconventional Options for the Defense of the Baltic States
