Jakóbik: Zachód wspiera gazociągi na Ukrainie. Polska może skorzystać
KOMENTARZ
Wojciech Jakóbik
Redaktor naczelny BiznesAlert.pl
Najnowsze informacje z Ukrainy pokazują, że Europejczycy chcą zainwestować w stabilność dostaw gazu z Rosji przez ten kraj, a nawet zarabiać na wspólnym użytkowaniu jego infrastruktury. To okazja dla Polaków.
25 listopada 2015 roku Ukraina zrezygnowała z zakupów gazu od rosyjskiego Gazpromu. Mimo to, dzięki obniżeniu konsumpcji, importowi z Unii Europejskiej i łagodnej zimie przetrwała sezon grzewczy. W 2015 roku Ukraińcy sprowadzili z Europy 10,3 mld m3 rocznie (9,7 mld m3 przez Słowację, 0,5 przez Węgry i 0,1 przez Polskę). Z Rosji ściągnęła przez 10 miesięcy 6,1 mld m3 a potem zrezygnowała z zakupów. Całkowity import wyniósł 16,4 mld m3 (spadek o 3,2 mld m3 w stosunku do 2014 roku).
W pierwszej połowie 2016 roku Ukraińcy sprowadzili o 61,5 procent mniej gazu zza granicy. W tym czasie sprowadziła 3 mld m3 w porównaniu do 7,8 mld m3 w tym samym okresie zeszłego roku. Dostawcami były firmy z Niemiec, Francji i Szwajcarii. Zabrakło wśród nich rosyjskiego Gazpromu.
Obecnie Komisja Europejska przygotowuje się do nowych rozmów trójstronnych z Ukrainą i Rosją na temat warunków dostaw gazu nad Dniepr w wypadku, gdyby zaszła jednak taka konieczność. Rosja zgodziła się na rozmowy o dostawach od 1,5 do 4 mld m3 na warunkach obowiązującego kontraktu z uwzględnieniem mechanizmu przedpłat.
Ukraińska spółka Naftogaz wyraziła gotowość do rozmów. – Naftogaz docenia, że wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Marosz Szefczovicz poinformował rosyjskie władzeo stanowisku strony ukraińskiej podczas spotkania z rosyjskim ministrem energetyki Aleksandrem Novakiem. Strona ukraińska wspiera pomysł trójstronnego spotkania w Brukseli z udziałem Ukrainy, Unii Europejskiej i Rosji – podaje Naftogaz.
– Przy imporcie gazu na ukraiński rynek Naftogaz stosuje dwa krytieria: konkurencyjnącenę i bezpieczeństwo dostaw – pisze Naftogaz w komunikacie. – Brak elastyczności Gazpromu w zakresie tych kryteriów sprawił, że rosyjski dostawca miał przez ostatni rok niekonkurencyjną ofertę.
– Naftogaz jest gotów rozważyć dostawy z Rosji na warunkach które zostały przedstawione w przeszłych „pakietach zimowych – kwituje spółka.
Prognozowana jest sroga zima, co może podnieść konsumpcję. – W przeddzień zimy Ukraina zgromadziła odpowiednią ilość surowców energetycznych – poinformował prezydent kraju Petro Poroszenko. – W przeddzień zimy Ukraina zgromadziła odpowiednią ilość surowców energetycznych – poinformował prezydent kraju Petro Poroszenko. Według stanu na 1 listopada w podziemnych magazynach nad Dnieprem znajduje się 14,45124 mld m3 gazu. Od początku sezonu grzewczego (13 października) odebrano z nich 280,79 mln m3 gazu. 1 listopada było to 19,73 mln m3.
Cena nie jest najważniejsza. Ukraina chce przetrwać zimę bez gazu z Rosji
Ukraina będzie także miała nowego operatora gazociągów przesyłowych, a także wsparcie Unii Europejskiej dla finansowania reform. Systemem maja Magistralnye Gazoprowody Ukrainy i Podziemnyje Gazohraniszcza Ukrainy przeznaczone docelowo do prywatyzacji z zakazem dostępu Gazpromu i preferencją dla kapitału zachodniego.
Tymczasem Komisja Europejska podpisała w imieniu całej Wspólnoty protokół o strategicznej współpracy energetycznej z Ukrainą. Zastępuje ona dokument z 2005 roku. – Nowa umowa poszerzy współpracę we wszystkich dziedzinach, w tym efektywności energetycznej, energetyki odnawialnej. Ma także na celu stworzenie bardziej przewidywalnych warunków dla inwestorów – czytamy w oświadczeniu Komisji Europejskiej. Bruksela zamierza ustabilizować tranzyt gazu przez Ukrainę. Będzie to niezbędne, aby firmy europejskie zainwestowały pieniądze nad Dnieprem.
Pierwsze inwestycje pojawiły się już teraz. Francuskie ENGIE zamierza składować gaz i handlować nim na Ukrainie. Spółka ta oraz ukraiński operator systemu przesyłowego Uktransgaz podpisały 28 października umowę. Amerykańskie Overseas Private Investment Corporation, agencja rządowa USA przyznała 400 mln dolarów gwarancji finansowych na potrzebę wpompowania gazu do ukraińskich magazynów. Projekt ma kosztować w całości 500 mln dolarów. Wtłaczaniem gazu ma się zajmować osobna spółka wydzielona przez Naftogaz w ramach rozdziału właścicielskiego zgodnego z trzecim pakietem energetycznym Unii Europejskiej. Ukraina jako państwo członkowskie Wspólnoty Energetycznej zobowiązała się do przyjęcia unijnego dorobku prawnego w sektorze energetycznym.
Kost: To dopiero początek reformy gazowej na Ukrainie (ANALIZA)
PGNiG w rozmowie z BiznesAlert.pl twierdzi, że mogłoby zainwestować na Ukrainie, pod warunkiem, że zastanie stabilne warunki do inwestycji. Operator gazociągów przesyłowych Gaz-System zmodernizował gazociągi na Podkarpaciu, co po zakończeniu prac po stronie ukraińskiej pozwoli zbudować Gazociąg Polska-Ukraina, którym ma popłynąć w pierwszym etapie 5 a w drugim 8 mld m3 rocznie na Ukrainę. Prace budowlane mają ruszyć w 2017 roku.
Wykorzystanie ukraińskiej infrastruktury do dostaw z Bramy Północnej (gazoport i Korytarz Norweski) to tylko jedna z opcji. Można także użyć ukraińskich mocy magazynowych do elastycznego handlu gazem nad Dnieprem. Prezydent Ukrainy Petro Poroszenko apelował w zeszłym roku o stworzenie Wschodnioeuropejskiego Hubu Gazowego. Niezależnie od jego nazwy i bez uprzedzeń będzie można zbudować sojusz gazowy Polski i Ukrainy, pod warunkiem, że inwestorzy zastaną stabilne warunki na miejscu. Wsparcie Zachodu dla ukraińskiego systemu przesyłowego to dobry sygnał, ale następnym, nadal oczekiwanym będą reformy na rzecz walki z korupcją i zwiększenia przejrzystości systemu.
Ukrtransgaz poinformował, że ma podpisać umowy z pięcioma spółkami w sprawie transportu i magazynowania gazu na Ukrainie. Ma się wśród nich znaleźć polski AOT Energy. – Dzisiaj otwierają się perspektywy nie tylko do tego aby zapełnić magazyny na potrzeby tranzytu ale i realizacji tranzytu przez nasze terytorium np. z Europy w kierunku Bałkanów. Kolejnym krokiem stanie się uruchomienie hubu – ocenia Jewgenij Todorow reprezentujący spółkę.
Woźniak: Stabilna Ukraina będzie dla PGNiG atrakcyjnym rynkiem
