Jóźwicki: Obawy o klimat i bezpieczeństwo mogą przynieść renesans atomu

4 października 2022, 07:20 Atom

W najnowszym raporcie, opublikowanym 26 września 2022 roku, Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej skorygowała w górę swoje prognozy dotyczące rozwoju światowej floty jądrowej. Przewidywany jest znaczny wzrost jądrowych mocy wytwórczych ze względu na rosnące obawy o przeciwdziałanie zmianom klimatycznym i zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego – pisze Marcin Jóźwicki, współpracownik BiznesAlert.pl.

Praca w elektrowni jądrowej. Fot. MAEA
Praca w elektrowni jądrowej. Fot. MAEA

Autorzy raportu podkreślają, że ostatnie wydarzenia, takie jak napięcia geopolityczne i konflikt militarny w Europie, „wpłynęły na niezawodność systemów energetycznych, utrudniły przepływy energii między regionami i doprowadziły do znacznego wzrostu cen energii”. Raport przedstawia dwie prognozy: wysokie i niskie wzrosty produkcji energii jądrowej. W obu przypadkach zakłada się takie same perspektywy wzrostu gospodarczego i zapotrzebowania na energię elektryczną w oparciu o bieżące oczekiwania.Ewoluujący krajobraz energetyczny, z silnym zaangażowaniem w działania na rzecz klimatu i odnowioną kontrolą bezpieczeństwa dostaw energii, przyczynia się do zapowiedzi wielu państw o większej roli energii jądrowej w ich strategiach energetycznych i klimatycznych. We wrześniu został także opublikowany raport Międzynarodowej Agencji Energetycznej, który także przewiduje wzrost mocy wytwórczych w energetyce jądrowej. Ponadto w raporcie tym zauważono, że energia jądrowa może odegrać kluczową rolę w szybszym i bezpieczniejszym procesie transformacji energetycznej.

MAEA – Scenariusz nr 1

W optymistycznym scenariuszu MAEA szacuje, że światowe moce jądrowe mogą wzrosnąć o 23 procent do 2030 roku oraz ponad dwukrotnie do 2050 roku. W połowie XXI wieku energia jądrowa może wynosić nawet 14 procent światowej produkcji energii elektrycznej.W tym scenariuszu, zakłada się, że okres eksploatacji kilku reaktorów jądrowych planowanych do wycofania z eksploatacji zostanie wydłużony w taki sposób, że do 2030 roku moc elektrowni jądrowych zostanie zmniejszona tylko o 8 procent w porównaniu do 2021 roku. Oczekuje się, że spowoduje to zwiększenie mocy netto, dzięki nowo zainstalowanym reaktorom, o około 90 GWe do 2030 roku i ponad 390 GWe w ciągu kolejnych 20 lat. Prognozy te są znacznie bardziej ambitne, ale nadal wiarygodne i technicznie wykonalne, a także uwzględniają politykę krajową w zakresie zmian klimatycznych. Globalna moc energii jądrowej w tym scenariuszu jest zwiększona o 10 procent w porównaniu do raportu z 2021 roku.

MAEA – Scenariusz nr 2

Ten scenariusz zakłada, że w porównaniu z poziomem z końca 2021 r, moc światowej floty jądrowej mogłaby nieznacznie spaść do 2030 roku (-2 procent) i ponownie wzrosnąć do 2050 roku (+3,5 procent). W połowie XXI wieku energetyka jądrowa mogłaby wtedy w takim scenariuszu odpowiadać tylko za 6,9 procent światowej produkcji energii elektrycznej. W przypadku tego scenariusza zakłada się, że około 18 procent istniejących reaktorów jądrowych zostanie wycofanych z eksploatacji do 2030 roku, a nowe reaktory zwiększą moc o około 60 GWe. W tym scenariuszu przewiduje się, że w latach 2030-2050 zwiększenie zdolności produkcyjnej nowych reaktorów będzie nieznacznie wyższe niż zlikwidowanych. Założenia te opierają się na tym, że obecne trendy na rynku, technologii i zasobach są kontynuowane. Ten scenariusz został zaprojektowany jako „konserwatywny, ale prawdopodobny”.

Główne wnioski raportu MAEA

Raport podkreśla, że ostatnie wydarzenia, takie jak napięcia geopolityczne i konflikt militarny w Europie, „wpłynęły na niezawodność systemów energetycznych, utrudniły przepływy energii między regionami i doprowadziły do znacznego wzrostu cen energii”.Ponadto szereg państw członkowskich MAEA dokonało przeglądu swojej krajowej polityki energetycznej, co doprowadziło do wsparcia długoterminowej eksploatacji istniejących reaktorów, budowy nowych reaktorów nowej generacji, w tym rozwój i rozmieszczenie małych reaktorów modułowych.

Przewiduje się, że do 2050 roku globalne zużycie energii wzrośnie o około 30 procent, a produkcja energii elektrycznej podwoi się. Obecnie energia jądrowa odpowiada za około 10 procent światowej produkcji energii elektrycznej. Według raportu 2022, wykorzystanie energii jądrowej „ uniknęło około 70 gigaton emisji CO2 w ciągu ostatnich 50 lat”.

W przypadku energii jądrowej przyspieszenie tempa innowacji zaawansowanych reaktorów jądrowych, w tym SMR, ma kluczowe znaczenie, jeśli energia jądrowa ma odgrywać rolę w dekarbonizacji poza energią elektryczną, np. dostarczając ciepło niskoemisyjne lub wodór do sektorów przemysłowych i transportowych.

Raport MAE

Raport Międzynarodowej Agencji Energetycznej przewiduje się znaczny wzrost mocy wytwórczych w energetyce jądrowej, w tym 40 procent wzrost do 2030 roku globalna moc energetyczna jądrowa wzrośnie o 23 procent do 2030 roku, a następnie podwoi się do 2050 roku. Raport MAE wskazał również jako kluczowy wniosek dla sektora energetycznego, że „tempo i skala dekarbonizacji muszą pilnie wzrosnąć, obniżając emisje z sektora energetycznego o ponad siedem procent każdego roku do 2030 roku.

W raporcie MAE stwierdzono, że energia jądrowa występuje w 32 krajach, przy czym 70 procent tej mocy znajduje się w gospodarkach rozwiniętych. To ma się zmienić, a silniejszy wzrost energetyki jądrowej planowany jest na rynkach wschodzących i rozwijających się gospodarkach. Z prawie 60 GW budowanych mocy jądrowych, ponad 80 procent znajduje się na rynkach wschodzących lub w rozwijających się krajach.

Polska uderza w Rosję za Zaporoże i rozmawia o atomie, najintensywniej z USA