Komisja Europejska opublikowała dziś swoją ocenę projektów planów państw członkowskich w zakresie realizacji celów unii energetycznej, a w szczególności unijnych celów w zakresie energii i klimatu wyznaczonych na 2030 r.. KE oczekuje od państw członkowskich ambitniejszych kroków w kierunku wdrożenia porozumienia paryskiego.
W ocenie Komisji analiza planów krajowych potwierdza znaczące wysiłki ze stron krajów wspólnoty, ale wskazuje też na szereg obszarów, w których potrzebne są ulepszenia, w szczególności w odniesieniu do ukierunkowanych i zindywidualizowanych strategii politycznych, gwarantujących realizację celów na 2030 r. oraz utrzymanie dążenia do neutralności klimatycznej również w dłuższej perspektywie.
KE podkreśla, że Unia Europejska jest pierwszą dużą gospodarką, która stworzyła prawnie wiążące ramy, aby wypełnić obietnice złożone w ramach porozumienia paryskiego, jest to też pierwszy raz, kiedy państwa członkowskie przygotowały projekty zintegrowanych krajowych planów w zakresie energii i klimatu. Jednak w związku z tym, że plany te są obecnie niewystarczające zarówno pod względem udziału energii ze źródeł odnawialnych, jak i wkładu na rzecz efektywności energetycznej, osiągnięcie ogólnych unijnych celów w zakresie klimatu i energii wymagać będzie od wszystkich podjęcia ambitniejszych kroków.
– Wszystkie państwa członkowskie opracowały imponujące projekty w stosunkowo krótkim czasie, jednak żaden z nich nie jest idealny. Ostateczne plany mają być gotowe pod koniec roku, a nasze zalecenia pokazują, gdzie konieczne są dalsze wysiłki. Przykładowo potrzebujemy bardziej ambitnych i szczegółowych strategii politycznych, lepszego określenia potrzeb inwestycyjnych czy też większego nacisku na kwestię sprawiedliwości społecznej – skomentował Maroš Šefčovič, wiceprzewodniczący do spraw unii energetycznej.
Podobnie sytuację oceni komisarz do spraw polityki klimatycznej i energetycznej Miguel Arias Cañete, który stwierdził między innymi, że po zakończeniu oceny projektów planów krajowych pozytywnie odnosi się do poczynionych wysiłków. Jednak w jego ocenie ostateczne plany muszą być jeszcze bardziej ambitne, aby Unia znalazła się na właściwej drodze w walce ze zmianą klimatu i aby możliwe było unowocześnienie naszej gospodarki. Jednocześnie zwrócił się do Rady o otwarcie debaty na temat głównych priorytetów określonych przez Komisję oraz o pomoc w dopilnowaniu, by ostateczne plany były odpowiednio ambitne.
Podczas analizy projektów planów krajowych Komisja przyjrzała się, w jaki sposób każdy z nich przyczynia się do realizacji celów unii energetycznej i unijnych celów wyznaczonych na 2030 r. Jak informuje KE, w swym obecnym kształcie projekty krajowych planów w zakresie energii i klimatu są niewystarczające zarówno pod względem odnawialnych źródeł energii, jak i wkładu na rzecz efektywności energetycznej. W przypadku energii ze źródeł odnawialnych różnica może sięgać nawet 1,6 punktu procentowego. Jeśli chodzi o efektywność energetyczną, różnica może wynieść nawet 6,2 punktu procentowego (biorąc pod uwagę zużycie energii pierwotnej) lub 6 punktów procentowych (jeśli weźmie się pod uwagę zużycie energii końcowej).
Państwa członkowskie mają obecnie sześć miesięcy na wprowadzenie poprawek w krajowych planach. Zalecenia i szczegółowe oceny Komisji mają pomóc państwom członkowskim w ukończeniu ich planów do końca 2019 r. i ich skutecznym wdrożeniu w nadchodzących latach. KE rekomenduje, aby w planach krajowych zapewnić przedsiębiorstwom i sektorowi finansów przejrzystość i przewidywalność, aby stymulować niezbędne inwestycje prywatne. Plany mają też ułatwiać państwom członkowskim programowanie finansowania w ramach kolejnych wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027.
KE przypomina, że [przepisy UE dotyczące unii energetycznej nakładają na państwa członkowskie obowiązek uwzględnienia zaleceń Komisji lub podania do publicznej wiadomości przyczyn ich odrzucenia. Państwa członkowskie są również zobowiązane do zaangażowania społeczeństwa w przygotowanie ostatecznych planów do końca roku.
Termin składania ostatecznych planów wyznaczono na dzień 31 grudnia 2019 r.
